Σάββατο 29 Ιούνη 2024 - Κυριακή 30 Ιούνη 2024
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 31
ΠΟΙΚΙΛΗΣ ΥΛΗΣ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ
ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΡΩΤΙΑ ΤΟΥ ΚΙΝΕΖΙΚΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Δείγμα εδάφους από την αθέατη από τη Γη πλευρά της Σελήνης έφερε το Chang'e-6

Η κάψουλα του Chang'e-6 με το δείγμα σεληνιακού εδάφους λίγο πριν την ανάκτησή της από την κινεζική διαστημική υπηρεσία
Η κάψουλα του Chang'e-6 με το δείγμα σεληνιακού εδάφους λίγο πριν την ανάκτησή της από την κινεζική διαστημική υπηρεσία
Η μη επανδρωμένη αποστολή Chang'e-6 της Κίνας στη Σελήνη κατάφερε να φέρει πίσω δείγματα σεληνιακού εδάφους από τη μη ορατή από τη Γη πλευρά του δορυφόρου, κάτι που καμία άλλη προηγούμενη διαστημική αποστολή δεν είχε αποπειραθεί. Αυτό το ιστορικό κατόρθωμα σηματοδοτεί όχι μόνο τις αυξανόμενες φιλοδοξίες της Κίνας ως ανερχόμενης υπερδύναμης στην εξερεύνηση του Διαστήματος, αλλά και την επόμενη φάση μιας νέας κούρσας με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, για την εγκατάσταση προκεχωρημένων φυλακίων στον στρατηγικά πολύτιμο - για τον πάγο νερού που διαθέτει - νότιο πόλο της Σελήνης.

Η αποστολή που έφερε άψογα σε πέρας το Chang'e-6 είχε ιδιαίτερες δυσκολίες, καθώς η απευθείας επικοινωνία του με τη Γη ήταν αδύνατη λόγω του παρεμβαλλόμενου όγκου του φεγγαριού και γινόταν με τη βοήθεια κινεζικού τεχνητού δορυφόρου της Σελήνης, όταν αυτός βρισκόταν σε κατάλληλη γωνία, ώστε να επικοινωνεί και με τη διαστημοσυσκευή και με τη Γη. Περιλάμβανε επιπλέον ραντεβού της ακάτου με το τμήμα της διαστημοσυσκευής που είχε παραμείνει σε τροχιά, συνένωσή τους, αυτόματη μεταφορά του δείγματος στην κάψουλα επιστροφής στη Γη και εκ νέου αποκόλληση των δύο τμημάτων.

Χώμα και πέτρες

Στις 25 Ιούνη, ολοκληρώνοντας τη διάρκειας 53 ημερών αποστολή, η κάψουλα επιστροφής του σεληνιακού δείγματος έπεσε με τη βοήθεια αλεξίπτωτου στην προεπιλεγμένη περιοχή της Εσωτερικής Μογγολίας (αυτόνομη περιοχή της Κίνας). Το δείγμα, βάρους περίπου 2 κιλών, αποτελούμενο από επιφανειακό υλικό και υλικά από γεώτρηση μικρού βάθους που έκανε η διαστημοσυσκευή, προέρχεται από το βορειοανατολικό τεταρτημόριο της λεκάνης Εϊτκεν στον νότιο πόλο της Σελήνης, κρατήρας που θεωρείται ότι προέκυψε μετά από γιγαντιαία πρόσκρουση αστεροειδούς, πριν από 4,26 δισεκατομμύρια χρόνια. Στον κρατήρα Εϊτκεν υπάρχουν διάσπαρτα και υλικά από άλλες προσκρούσεις που συνέβησαν στο πέρασμα του χρόνου στη μακρινή πλευρά του φεγγαριού. Δείγματα σαν αυτό ίσως απαντήσουν σε αμέτρητα μυστήρια γύρω από τη Σελήνη, όπως το γιατί η αθέατη πλευρά της είναι φτωχή σε κρατήρες και μεγάλες πεδιάδες παγωμένης λάβας, συγκριτικά με την ορατή από τη Γη πλευρά.

Φωτογραφία που έδωσε το κέντρο ελέγχου της αποστολής Chang'e-6, με ένα από τα «πόδια» της κινεζικής διαστημοσυσκευήςνα πατάει στέρεα στο σεληνιακό έδαφος
Φωτογραφία που έδωσε το κέντρο ελέγχου της αποστολής Chang'e-6, με ένα από τα «πόδια» της κινεζικής διαστημοσυσκευήςνα πατάει στέρεα στο σεληνιακό έδαφος
Η αποστολή του Chang'e-6 ήταν η δεύτερη κινεζική αποστολή στην αθέατη πλευρά, μετά από εκείνη του Chang'e-4 το 2019. Μεσολάβησε η αποστολή Chang'e-5 το 2020, που έφερε στη Γη δείγματα εδάφους από την ορατή πλευρά. Η κινεζική διαστημική υπηρεσία έχει δηλώσει ότι τα δείγματα του Chang'e-6 θα γίνουν αργότερα διαθέσιμα στην παγκόσμια ερευνητική κοινότητα, που περιμένει να τα εξετάσει με μεγάλο ενδιαφέρον. Οι ΗΠΑ με νόμο του 2011 εμποδίζουν τη NASA να έχει διμερείς σχέσεις με οποιονδήποτε κινεζικό οργανισμό ή εταιρεία και τώρα αναζητείται τρόπος ώστε τα δείγματα του Chang'e-6 να μπορέσουν να εξεταστούν και από Αμερικανούς επιστήμονες.

Το βλέμμα μακριά

Η Κίνα, πέρα από τις έξι αποστολές στη Σελήνη και τον διαστημικό σταθμό σε τροχιά γύρω από τη Γη που κατασκεύασε και διατηρεί σε λειτουργία ανανεώνοντας συνεχώς το πλήρωμά του, έχει ήδη θέσει σε τροχιά έναν δορυφόρο γύρω από τον Αρη και έχει κατεβάσει στην επιφάνειά του ένα ρόβερ, ενώ σχεδιάζει και αποστολές συνάντησης με αστεροειδείς. Η λήψη και η μεταφορά στη Γη δειγμάτων σεληνιακού εδάφους οπωσδήποτε προετοιμάζει για ανάλογες αποστολές στον Αρη και άλλα ουράνια σώματα.

Δηλωμένος στόχος της Κίνας είναι και η πραγματοποίηση επανδρωμένης αποστολής στη Σελήνη έως το 2030. Οι ΗΠΑ σχεδιάζουν επανδρωμένη επάνοδο στο φεγγάρι το 2026 με το πρόγραμμα «Αρτεμις», που όμως εμφανίζει σημαντικές καθυστερήσεις. Στο πρόγραμμα «Αρτεμις» έχουν υπογράψει χαλαρές συμφωνίες συμμετοχής 43 χώρες (μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα), ενώ η Κίνα σε συνεργασία με τη Ρωσία προωθεί την κατασκευή του Διεθνούς Σεληνιακού Ερευνητικού Σταθμού (ΔΣΕΣ), που θα είναι «ανοιχτός σε όλες τις ενδιαφερόμενες χώρες και διεθνείς εταίρους». Η οικοδόμηση ενός «βασικού σταθμού» στον νότιο πόλο της Σελήνης προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί έως το 2035, με στόχο να διερευνηθεί η δυνατότητα αξιοποίησης των αποθεμάτων πάγου που βρίσκονται σε αιώνια σκοτεινά σημεία, για να παραχθούν πόσιμο νερό και καύσιμα πυραύλων. Ο ΔΣΕΣ στην πλήρη ανάπτυξή του σχεδιάζεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2045.

«Δέουσα εκτίμηση»

Σέλφι της κινεζικής διαστημοσυσκευής πάνω στην αθέατη από τη Γη πλευρά της Σελήνης, που τραβήχτηκε από μικροσκοπικό ρόβερ με κάμερα, το οποίο ανέπτυξε το Chang'e-6 ακριβώς για τον σκοπό αυτό, λίγο μετά την προσσελήνωσή του
Σέλφι της κινεζικής διαστημοσυσκευής πάνω στην αθέατη από τη Γη πλευρά της Σελήνης, που τραβήχτηκε από μικροσκοπικό ρόβερ με κάμερα, το οποίο ανέπτυξε το Chang'e-6 ακριβώς για τον σκοπό αυτό, λίγο μετά την προσσελήνωσή του
Οι δύο επόμενες μη επανδρωμένες αποστολές του προγράμματος Chang'e, δηλαδή η 7 και η 8, θα αποσκοπούν η πρώτη στον ακριβή εντοπισμό των σημείων με πάγο νερού και άλλες χρήσιμες πρώτες ύλες και η δεύτερη στην πραγματοποίηση επιτόπιων πειραμάτων αξιοποίησης των ευρημάτων. Η Σελήνη έχει το 1/6 της βαρύτητας της Γης και η δυνατότητα επιτόπιας παραγωγής πυραυλικών καυσίμων θα έκανε ευκολότερες τις αποστολές προς απομακρυσμένα σημεία του ηλιακού συστήματος.

Τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα έχουν επικυρώσει τη Συνθήκη του ΟΗΕ για το Απώτερο Διάστημα, σύμφωνα με την οποία κανένα έθνος δεν μπορεί να διεκδικήσει σεληνιακό έδαφος και όλοι έχουν πλήρη ελευθερία πρόσβασης σε οποιοδήποτε σημείο του φεγγαριού. Ωστόσο η Συνθήκη προϋποθέτει την ανάπτυξη σεληνιακής υποδομής και απαιτεί να αποδίδεται «δέουσα εκτίμηση» προς τα συμφέροντα των άλλων. Αυτή η πρόβλεψη δημιουργεί το έδαφος για την εξασφάλιση του πλεονεκτήματος του πρώτου που θα φτιάξει μόνιμη εγκατάσταση. Οποια χώρα το πετύχει, θα μπορεί μετά να βάζει περιορισμούς στις σεληνιακές δραστηριότητες των άλλων, επικαλούμενη την πιθανότητα παρεμβολών σε ευαίσθητα επιστημονικά όργανα που θα έχει εγκαταστήσει, ή λόγω των επικίνδυνων επιπτώσεων από τη σεληνιακή σκόνη, που θα λειτουργεί ως αμμοβολή προς τις κοντινές συσκευές και εγκαταστάσεις, με κάθε νέα προσσελήνωση ή αποσελήνωση σκάφους. Η κούρσα αυτήν τη φορά δεν είναι για την αποστολή ανθρώπων στο φεγγάρι, αλλά για την εξασφάλιση περιοχών του πλούσιων σε πάγο νερού, που θα τροφοδοτήσει αποστολές προς τον Αρη και παραπέρα.


Επιμέλεια:
Σταύρος Ξενικουδάκης
Πηγές: www.cnsa.gov.cn, www.nasa.gov

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
Συνετρίβη η πρώτη ιδιωτική απόπειρα προσσελήνωσης(2023-04-28 00:00:00.0)
Πέρασμα πίσω από τη Σελήνη(2022-11-26 00:00:00.0)
Από τη «SpaceX» το διαστημόπλοιο προσσελήνωσης του προγράμματος «Αρτεμις»(2021-04-24 00:00:00.0)
Αποστολές σε «παρθένους» κομήτες, επικίνδυνους αστεροειδείς και αρειανά φεγγάρια(2019-07-27 00:00:00.0)
Σε αρειανή τροχιά(2013-11-17 00:00:00.0)
Επιτυχής ...συντριβή(2012-12-22 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ