RIZOSPASTIS

Γονείς πολύ συχνά συζητούν μεταξύ τους για το ότι τα παιδιά τους από όλο και μικρότερες ηλικίες εξοικειώνονται με την αναζήτηση εύκολης και ρηχής πληροφορίας, και όχι με την περισσότερο κοπιαστική διαδικασία της ανάγνωσης και κατανόησης κειμένου. Το μυαλό τους εκπαιδεύεται στη γρήγορη εναλλαγή εικόνας, όχι στην αφομοίωση μέσα από το διάβασμα ολόκληρου βιβλίου. Και η αλήθεια είναι ότι σε μια κοινωνία όπως η σημερινή, που απεχθάνεται τη γενική μόρφωση, δεν είναι να απορεί κανείς που ένα μεγάλο μέρος της νεολαίας αποκτά μια χρησιμοθηρική αντίληψη για τη γνώση, αντίληψη η οποία δεν της επιτρέπει να διαβάσει τίποτα άλλο πέρα από όσα χρειάζονται για να μπει σε μια σχολή, ή για να πάρει έναν καλό βαθμό στο πτυχίο. Ειδικά σε αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, αποκτά ιδιαίτερη σημασία η συλλογική προσπάθεια ώστε τα σχολεία, ο χώρος που «ακουμπούν» στην καθημερινότητά τους εκατοντάδες λαϊκές οικογένειες, να ανοίξουν ένα μεγάλο «παράθυρο» στο βιβλίο και στη γνώση.

Ετσι, αίθουσες εκδηλώσεων μετατρέπονται σε εκθέσεις βιβλίου τις οποίες επισκέπτονται τα παιδιά με τους γονείς ή τους εκπαιδευτικούς τους, συγγραφείς μπαίνουν στα σχολεία και μιλούν με τα παιδιά για τα έργα τους, τις ιστορίες που έχουν σκαρφιστεί και τι θέλουν να μας πουν με αυτές, για την ίδια τη διαδικασία της συγγραφής, αλλά συζητούν και με τους γονείς, ανταλλάσσοντας εμπειρίες από την προσπάθεια να προσεγγίσουν τα παιδιά το βιβλίο και το διάβασμα. Σε άλλα σχολεία προετοιμάζονται δημιουργικές δραστηριότητες, όπως εργαστήρια γνωριμίας με την τέχνη της εικονογράφησης και την τυπογραφία, δράσεις φιλαναγνωσίας, π.χ. «φτιάχνουμε τους δικούς μας σελιδοδείκτες» ή «ανταλλάσσουμε και διαβάζουμε όλοι μαζί τα αγαπημένα μας βιβλία», κ.λπ.

Ταυτόχρονα, οι πρωτοβουλίες αυτές είναι και μια καταγγελία για τα μέσα που διαθέτουν σήμερα γονείς και εκπαιδευτικοί στην προσπάθειά τους να φέρουν τα παιδιά σε επαφή με το βιβλίο: Σχολικές βιβλιοθήκες έχουν λίγα από τα Δημοτικά και τα Γυμνάσια - Λύκεια της χώρας. Οι δανειστικές βιβλιοθήκες των δήμων στις γειτονιές είναι είδος προς εξαφάνιση και όπου υπάρχουν, στην πλειοψηφία τους χαρακτηρίζονται από φτώχεια και εγκατάλειψη, με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις.

Την ώρα που τα σχολικά εγχειρίδια με την αποσπασματικότητα και τον ανορθολογισμό τους «δένουν τα χέρια» εκπαιδευτικών και μαθητών... Την ώρα που οι φωτοτυπίες τείνουν να αντικαταστήσουν τα βιβλία... Πόσο πιο ευνοϊκό έδαφος για το βιβλίο είναι ένα σχολείο που διαθέτει τη δική του δανειστική βιβλιοθήκη, που τα παιδιά θα μπορούν να επισκέπτονται συστηματικά και να δανείζονται βιβλία και που ο δάσκαλος θα την εντάσσει στην εκπαιδευτική διαδικασία; Σε αρκετές περιπτώσεις, λοιπόν, η προετοιμασία της γιορτής συνδυάζεται και με τη διεκδίκηση σύγχρονων βιβλιοθηκών στα σχολεία, με συλλογή υπογραφών από τους γονείς, σχετικά αιτήματα στους δήμους και άλλες πρωτοβουλίες.