Στην πραγματοποίηση ενός δεύτερου γύρου συνομιλιών για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, στις 19 Απρίλη στη Ρώμη, συμφώνησαν το Σάββατο στο Ομάν αντιπροσωπείες των ΗΠΑ και του Ιράν με επικεφαλής τον Αμερικανό ειδικό απεσταλμένο στη Μέση Ανατολή Στιβ Γουίτκοφ και τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί. Ωστόσο, δεν λείπουν κάθε τόσο οι έμμεσες απειλές από τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ για χτύπημα στο Ιράν, σε περίοδο αυξημένης στρατιωτικής κινητικότητας αμερικανικών ναυτικών και αεροπορικών δυνάμεων στην ευρύτερη Μέση Ανατολή...

Σε ό,τι αφορά τις συνομιλίες του Σαββάτου, οι δύο πλευρές ανακοίνωσαν πως είχαν «θετικές» και «εποικοδομητικές» συνομιλίες, με Ιρανούς αξιωματούχους να επισημαίνουν το βράδυ της Κυριακής στο ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA ότι για το Ιράν ήταν «κόκκινες γραμμές» οποιεσδήποτε αναφορές σε δύο άλλα θέματα τα οποία κατά καιρούς οι ΗΠΑ ήθελαν «να διαμορφώσουν»: Το ιρανικό πυραυλικό βαλλιστικό πρόγραμμα και την ιρανική περιφερειακή γεωπολιτική επιρροή. Ο Ισμαήλ Μπαγκεΐ, εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών, σε σχετικές δηλώσεις του χτες τάχθηκε για άλλη μια φορά κατά των άμεσων συνομιλιών που επιθυμούσαν οι ΗΠΑ, επισημαίνοντας ότι αυτές δεν θα ήταν «ούτε αποτελεσματικές ούτε χρήσιμες». Ο Μπαγκεΐ επιβεβαίωσε επίσης ότι αύριο αναμένεται στην Τεχεράνη ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), Ραφαέλ Γκρόσι, για συνάντηση με τον Ιρανό ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί και τον επικεφαλής της ιρανικής υπηρεσίας πυρηνικής ενέργειας, Μοχάμεντ Εσλαμί, τονίζοντας πως «η συνεχιζόμενη εμπλοκή και συνεργασία με τον IAEA είναι απαραίτητη σε μια περίοδο κατά την οποία χρειάζονται επειγόντως διπλωματικές λύσεις».

Στη συνέχεια χθες ανακοινώθηκε ότι προς το τέλος της βδομάδας ο Αραγτσί θα μεταβεί στη Μόσχα για συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του, Σ. Λαβρόφ, και άλλους Ρώσους αξιωματούχους. Με αυτήν την αφορμή, το ιρανικό ΥΠΕΞ ανέφερε ότι θα συζητηθούν στη Μόσχα και οι τελευταίες εξελίξεις μετά τις συνομιλίες Ιρανών - Αμερικανών στο Ομάν.

Το βράδυ της Κυριακής ο Τραμπ, μιλώντας σε δημοσιογράφους στη διάρκεια πτήσης, εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι συνομιλίες στο Ομάν με το Ιράν «πήγαν πολύ καλά», προσθέτοντας πως θα αποφασίσει για το θέμα «γρήγορα».

Το βράδυ της Δευτέρας, ωστόσο, φάνηκε να ανεβάζει τους τόνους, δηλώνοντας ότι «έχουμε πρόβλημα με το Ιράν και θα το λύσω».

«Είναι σχεδόν εύκολο», είπε σιβυλλικά στη συνέχεια, για να προσθέσει πως «το Ιράν πρέπει να απαλλαγεί από την ιδέα ενός πυρηνικού όπλου», γιατί «δεν μπορούν να το έχουν». «Θέλω να γίνουν μια πλούσια, σπουδαία χώρα. Το μόνο πράγμα που χρειάζεται είναι απλό, πραγματικά απλό: Δεν μπορούν να έχουν πυρηνικό όπλο. Και πρέπει να επισπεύσουν. Γιατί είναι πολύ κοντά στο να το αποκτήσουν, και δεν θα το έχουν. Και αν πρέπει να κάνουμε κάτι πολύ σκληρό, θα το κάνουμε. Και δεν θα το κάνω αυτό για μας, αλλά για τον κόσμο. Είναι ριζοσπαστικοποιημένοι άνθρωποι και δεν μπορούν να έχουν πυρηνικό όπλο».

Ερωτηθείς δε αν μια «σκληρή απάντηση» περιλαμβάνει και πιθανή επίθεση στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, απάντησε: «Φυσικά και την περιλαμβάνει».

Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ επέβαλαν χτες νέες κυρώσεις σε βάρος 7 προσώπων και 2 οργανισμών στο Ιράν, ως απάντηση στις συλλήψεις Ευρωπαίων πολιτών από την Τεχεράνη, οι οποίες θεωρούνται πολιτικά υποκινούμενες. Στον κατάλογο των κυρώσεων βρίσκονται μεταξύ άλλων ο διευθυντής της φυλακής Εβίν της Τεχεράνης, Χεντογιατολάχ Φαρζάντι, καθώς επίσης δικαστές και άλλοι δικαστικοί αξιωματούχοι. Η κύρια φυλακή στην πόλη Σιράζ είναι μεταξύ των οργανισμών στους οποίους επιβλήθηκαν κυρώσεις. Σύμφωνα με το σκεπτικό, ο Φαρζάντι είναι «άμεσα υπεύθυνος για σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των πολιτικών κρατουμένων, ιδίως για τον περιορισμό των δικαιωμάτων επικοινωνίας και επίσκεψης και για την αυθαίρετη εντολή απομόνωσης».

Οι εν λόγω κυρώσεις αφορούν το πάγωμα περιουσιακών στοιχείων τα οποία βρίσκονται στην ΕΕ και την απαγόρευση ταξιδιών στις χώρες - μέλη της.

Τα τελευταία χρόνια στο Ιράν έχουν συλληφθεί δεκάδες πολίτες με διπλή υπηκοότητα και ξένοι, συνήθως με κατηγορίες που σχετίζονται με κατασκοπεία και «απειλή κατά της ασφάλειας». Μεταξύ αυτών βρίσκονται τουλάχιστον 20 πολίτες ευρωπαϊκών χωρών, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές. Ο Γάλλος υπουργός Εξωτερικών, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, χαιρέτισε τις κυρώσεις, χαρακτηρίζοντας τις ενέργειες του Ιράν «κρατική πολιτική ομηρίας».

Μετά τη νέα εκτόξευση βαλλιστικού πυραύλου των Χούθι της Υεμένης κατά του Ισραήλ, την Κυριακή το απόγευμα, η οποία πυροδότησε τις σειρήνες σε Ιερουσαλήμ και Τελ Αβίβ, με τον πύραυλο να αναχαιτίζεται, οι ΗΠΑ επανέλαβαν τις αεροπορικές επιδρομές κατά των Υεμενιτών αντικαθεστωτικών Σιιτών, χτυπώντας περιοχές της πρωτεύουσας Σαναά. Οι νέες αυτές επιδρομές είχαν ως αποτέλεσμα τον θάνατο 7 ανθρώπων και τον τραυματισμό περίπου άλλων 26. Εκπρόσωπος των Χούθι ανακοίνωσε χτες ότι κατέρριψαν άλλο ένα αμερικανικό drone MQ-9 (αξίας εκατομμυρίων δολαρίων).

Από τις 15 Μάρτη, οπότε οι ΗΠΑ ξεκίνησαν τις σχεδόν καθημερινές αεροπορικές επιδρομές σε περιοχές της Υεμένης υπό τον έλεγχο των Χούθι, έχουν σκοτωθεί πάνω από 120 άτομα, στην πλειοψηφία τους άμαχοι.

Την πρώτη του επίσκεψη στη Συρία αφότου ανέλαβε καθήκοντα, τον περασμένο Γενάρη, πραγματοποίησε χτες ο Λιβανέζος πρωθυπουργός Ναουάφ Σαλάμ. Μεταξύ άλλων συναντήθηκε στη Δαμασκό με τον Σύρο «Πρόεδρο» των τζιχαντιστών της οργάνωσης HTS, Αχμεντ Αλ Σαράα, και ανάμεσα σε άλλα συζήτησαν το ζήτημα των εκατοντάδων Λιβανέζων αγνοουμένων που φυλακίστηκαν από τις προηγούμενες συριακές αρχές.

Ο Σαλάμ μετέβη στη συριακή πρωτεύουσα συνοδευόμενος από τους υπουργούς Εξωτερικών, Αμυνας και Εσωτερικών του Λιβάνου. Ο προκάτοχός του, Νατζίμπ Μικάτι, ήταν από τους πρώτους ξένους ηγέτες που επισκέφτηκαν τη Συρία μετά την ανατροπή του Μπασάρ Ασαντ.

Τις εξελίξεις στη Συρία συζήτησε χτες το Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Η επικεφαλής Εξωτερικής Πολιτικής της Κομισιόν, Κάγια Κάλας, τόνισε ότι «συζητήθηκε το αν πρέπει να συνεχιστεί η χαλάρωση των κυρώσεων, καθώς είναι σαφές ότι για την ανοικοδόμηση της Συρίας απαιτείται πρόσβαση σε υπηρεσίες». Στη συνέχεια επεσήμανε πως «είναι επίσης σαφές ότι δεν έχουμε δει πολλά βήματα από τη νέα ηγεσία και, γι' αυτό, το μέλλον της Συρίας είναι ακόμα πολύ εύθραυστο, αλλά ταυτόχρονα και ελπιδοφόρο», για να καταλήξει λέγοντας ότι θα αξιολογήσουν τη διαδικασία και θα εργαστούν για τα επόμενα βήματα, «έχοντας φυσικά κατά νου τους όρους που πραγματικά θέλουμε να δούμε».

Την Κυριακή, πάντως, το Ιράκ υπέγραψε συμφωνία για την κατασκευή ενός υποθαλάσσιου αγωγού πετρελαίου πετρελαίου σε συνεργασία με την ιταλική εταιρεία υπεράκτιων κατασκευών «Micoperi» και την τουρκική «Esta». Ο αγωγός θα έχει δυνατότητα μεταφοράς 2,4 εκατ. βαρελιών τη μέρα (bpd).

Νωρίτερα, το Σάββατο, ανακοινώθηκε ότι στελέχη της οργάνωσης Κούρδων μαχητών SDF συμφώνησαν με την κυβέρνηση στη Δαμασκό να επιτρέψουν την ανάπτυξη των κεντρικών δυνάμεων ασφαλείας του καθεστώτος των τζιχαντιστών γύρω από ένα στρατηγικής σημασίας φράγμα στη βόρεια Συρία. Κουρδική πηγή δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως η συμφωνία μεταξύ της αυτόνομης κουρδικής διοίκησης και των αρχών της Δαμασκού, υπό την επίβλεψη του διεθνούς συνασπισμού κατά των τζιχαντιστών, του οποίου ηγείται η Ουάσιγκτον, προβλέπει ότι το φράγμα θα παραμείνει υπό κουρδική πολιτική διοίκηση, αλλά υπό την προστασία συνεργαζόμενων δυνάμεων.

Τέλος, χτεσινό ρεπορτάζ του πρακτορείου «Reuters» μετέδωσε ότι η Σαουδική Αραβία προτίθεται να αναλάβει την αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους της Συρίας.