Με ένα ευρύτερο διπλωματικό «γαϊτανάκι», στο οποίο εμπλέκονται όλοι οι ισχυροί γεωπολιτικοί «παίκτες» που παρεμβαίνουν στη Μέση Ανατολή, συνεχίζονται οι έμμεσες διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ιράν, με επίκεντρο το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και με φόντο τις νέες «προειδοποιήσεις» του Αμερικανού Προέδρου Ντ. Τραμπ για επιθέσεις από ΗΠΑ και Ισραήλ εναντίον του Ιράν σε περίπτωση που δεν υπάρξει θετική κατάληξη στο παζάρι.

Μετά τις έμμεσες συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν στις 12 Απρίλη μεταξύ του Αμερικανού ειδικού απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ και του Ιρανού ΥΠΕΞ Αμπάς Αραγτσί στη Μουσκάτ με τη μεσολάβηση του Ομάν, ο δεύτερος γύρος διαπραγμάτευσης είχε οριστεί για τις 19 Απρίλη, κατά πάσα πιθανότητα στη Ρώμη.

Το παζάρι πραγματοποιείται με φόντο τις αντιφατικές δηλώσεις του Γουίτκοφ για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και τον εμπλουτισμό ουρανίου, τις συνεχιζόμενες κυρώσεις των ΗΠΑ έναντι του Ιράν και ενός κινέζικού διυλιστηρίου που προμηθεύτηκε ιρανικό πετρέλαιο, και τη διατήρηση των ενισχυμένων αμερικανικών στρατιωτικών δυνάμεων σε Αραβική Θάλασσα (όπου πλέει το αεροπλανοφόρο «USS Carl Vinson») και Ερυθρά Θάλασσα (όπου πλέει το αεροπλανοφόρο «USS Harry S. Truman»).

Σύμφωνα με όσα είπε ο Γουίτκοφ την Τρίτη, η Τεχεράνη θα πρέπει «να σταματήσει και να εξαλείψει τον εμπλουτισμό» ουρανίου για να επιτύχει συμφωνία με την Ουάσιγκτον. Μία μέρα πριν, μιλώντας στο δίκτυο «Fox News», είχε αποφύγει να ζητήσει την πλήρη διάλυση του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος.

Ο Ιρανός ΥΠΕΞ έσπευσε να ξεκαθαρίσει ότι «το δικαίωμα του Ιράν στον εμπλουτισμό ουρανίου δεν είναι διαπραγματεύσιμο».

Την ίδια ώρα, οι συνομιλίες πραγματοποιούνται υπό τη σκιά των συνεχιζόμενων απειλών από ΗΠΑ και Ισραήλ για επίθεση στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις.

Χαρακτηριστικά, μερικές ώρες πριν την έναρξη του πρώτου γύρου διαπραγμάτευσης με το Ιράν στις 12 Απρίλη ο Τραμπ απείλησε με επίθεση στο Ιράν αν δεν ευοδωθούν τα παζάρια, λέγοντας: «Αν χρειάζεται στρατιωτική ισχύς, θα χρησιμοποιήσουμε στρατιωτική ισχύ... Το Ισραήλ προφανώς θα εμπλακεί».

Αντίστοιχα, ρεπορτάζ της εφημερίδας «New York Times» στις 16 Απρίλη κρατά «ζεστό» το θέμα, εμφανίζοντας τον Αμερικανό Πρόεδρο να απορρίπτει το σχέδιο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπ. Νετανιάχου για ισραηλινές επιθέσεις σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις τον Μάη με την ενεργό υποστήριξη και καθοδήγηση των ΗΠΑ και την αμερικανική συμβολή στην απόκρουση πιθανών ιρανικών αντιποίνων. Το σχέδιο επίθεσης στο Ιράν υποτίθεται ότι θα καθυστερούσε για τουλάχιστον έναν χρόνο τα σχέδια του Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.

Ενόψει του δεύτερου γύρου των έμμεσων συνομιλιών ΗΠΑ - Ιράν, καταγράφηκε συνολικότερα μια διπλωματική κινητικότητα, καθώς το εν λόγω παζάρι αφορά συνολικότερα τις εξελίξεις στην κρίσιμη περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο ο Σαουδάραβας υπουργός Αμυνας, πρίγκιπας Χάλιντ μπιν Σαλμάν, επισκέφτηκε την Πέμπτη την Τεχεράνη για επαφές με την ιρανική ηγεσία. Ο Σαουδάραβας υπουργός συναντήθηκε με τον Ιρανό ομόλογό του, καθώς και με τον Ιρανό ηγέτη, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος εστίασε στις διμερείς σχέσεις Ιράν και Σαουδικής Αραβίας - οι οποίες αποκαταστάθηκαν με μεσολάβηση της Κίνας το 2023 - και ανέφερε ότι οι δύο χώρες «μπορούν να συμπληρώνουν η μία την άλλη».

Επιπλέον, ο γενικός διευθυντής του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) Ρ. Γκρόσι μετέβη την Τετάρτη στην Τεχεράνη για συνάντηση με τον Αραγτσί, «προειδοποιώντας» σε δηλώσεις του ότι το Ιράν δεν είναι μακριά από την απόκτηση πυρηνικού όπλου. Μία μέρα μετά ο Γκρόσι δήλωσε πως οι διαπραγματεύσεις είναι «σε κρίσιμο στάδιο», προσθέτοντας: «Ξέρουμε ότι διαθέτουμε λίγο χρόνο, γι' αυτό βρίσκομαι εδώ (...) για να διευκολύνω τη διαδικασία».

Επίσης την Πέμπτη, πριν τις νέες συνομιλίες με τις ΗΠΑ, ο Αραγτσί μετέβη στη Μόσχα και μετέφερε μήνυμα του Αλί Χαμενεΐ στον Ρώσο Πρόεδρο Βλ. Πούτιν. Υπενθυμίζεται πως η Μόσχα «προειδοποιεί» ότι τυχόν επιθέσεις από ΗΠΑ ή Ισραήλ στις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις θα ήταν «παράνομες» και «απαράδεκτες».

Την ίδια μέρα έφτασε στη Μόσχα και ο εμίρης του Κατάρ, Ταμίμ Μπιν Χαμάντ Αλ Θάνι, συνοδευόμενος από πολυπληθή αντιπροσωπεία αξιωματούχων, για να συζητήσει με τον Πούτιν. Οι δύο ηγέτες συζήτησαν τις εξελίξεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, το παζάρι γύρω από το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, τα όσα διαδραματίζονται στη Συρία και τις εξελίξεις με τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα. Ο Καταριανός εμίρης μετέφερε στον Πούτιν μήνυμα του ηγέτη της κυβέρνησης των τζιχαντιστών στη Συρία ότι ο τελευταίος επιθυμεί να οικοδομήσει δεσμούς «αμοιβαίου σεβασμού» με τη Ρωσία.

Στο κάδρο των επικίνδυνων σχεδιασμών των ΗΠΑ και του Ισραήλ στη Μέση Ανατολή περιλαμβάνεται και η Υεμένη.

Με τις ΗΠΑ να συνεχίζουν τις καθημερινές επιδρομές τους στη χώρα, επιχειρώντας να σταματήσουν τις επιθέσεις των Χούθι σε αμερικανικούς και ισραηλινούς στόχους στην Ερυθρά Θάλασσα ως αντίποινα για τις επιθέσεις του κράτους - δολοφόνου στη Γάζα, στο παρασκήνιο εξυφαίνονται διάφορα σχέδια ακόμα και για χερσαία επίθεση.

Τα σχέδια αυτά αναπαράχθηκαν αυτήν τη βδομάδα με ρεπορτάζ της εφημερίδας «Wall Street Journal» και του αμερικανικού δικτύου «Bloomberg».

Την Πέμπτη το «Bloomberg» μετέδωσε ότι οι «φιλοδυτικές» δυνάμεις του 71χρονου Προέδρου Ρασάντ Αλ Αλίμι, που αντιτίθενται στους Χούθι, βρίσκονται σε συζητήσεις με την Ουάσιγκτον και Αραβες «συμμάχους» τους σχετικά με μια πιθανή χερσαία επίθεση.

Επισημαίνονται ο πρόσφατες συνομιλίες του Αμερικανού στρατηγού Μ. Κουρίλα, αρχηγού της CENTCOM (διοίκησης του αμερικανικού στρατού αρμόδιας για τη Μέση Ανατολή) στο Ριάντ με Σαουδάραβες και Υεμενίτες αξιωματούχους. Αναφέρεται επίσης πως Αραβες που συμμετείχαν στις συναντήσεις αυτές δήλωσαν ότι οι συνομιλίες επικεντρώθηκαν στο πώς μια χερσαία επιχείρηση στην Υεμένη θα μπορούσε να «αξιοποιήσει» τις αεροπορικές επιδρομές των ΗΠΑ για την περαιτέρω αποδυνάμωση των Χούθι.

Προηγήθηκε στις 14 Απρίλη ανάλογο ρεπορτάζ της «Wall Street Journal», που αναφερόταν στο ενδεχόμενο διάφορες «φιλοδυτικές» φατρίες της Υεμένης να αξιοποιήσουν την αφορμή των αμερικανικών επιδρομών κατά των Χούθι για να ανακαταλάβουν περιοχές της βορειοδυτικής Υεμένης, έχοντας στο πλευρό τους αμερικανικές μισθοφορικές εταιρείες που συνεργάζονται με το Πεντάγωνο. Στο ίδιο ρεπορτάζ Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν «πρόθυμοι» να στηρίξουν τέτοιες δυνάμεις, ενώ ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Ασφαλείας στον Λευκό Οίκο, Μπράιαν Χιουζ, είπε ότι «η ασφάλεια στην Ερυθρά Θάλασσα είναι ευθύνη των τοπικών εταίρων μας και συνεργαζόμαστε στενά για να διασφαλίσουμε τη ναυσιπλοΐα στην περιοχή».