Σίγουρα ο μεγάλος Ιρλανδός συγγραφέας Τζέιμς Τζόις θα ενθουσιαζόταν, αλλά και θα απορούσε, με την εκδήλωση που διοργανώθηκε προς τιμήν του τη Δευτέρα στη Στοά του Βιβλίου, από το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου και την πρεσβεία της Ιρλανδίας, με αφορμή το γιορτασμό της «Ημέρας του Μπλουμ».

Θα ενθουσιαζόταν, γιατί, όντως, ήταν ευχάριστη έκπληξη για τους φίλους του συγγραφέα, αλλά και του βιβλίου γενικά, που η αίθουσα ήταν κατάμεστη από κόσμο κάθε ηλικίας, παρά τον καύσωνα, την ώρα (6 μ.μ.) και τη μέρα (εργάσιμη και αρχή της βδομάδας). Θα απορούσε, γιατί ογδόντα χρόνια μετά την πρώτη έκδοση του μνημειώδους έργου του «Οδυσσέας», όχι μόνον το βιβλίο δεν είναι απαγορευμένο, αλλά θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα της παγκόσμιας λογοτεχνίας του 20ού αιώνα.

Σαφώς ευχαριστημένος ήταν και ο Ιρλανδός πρέσβης, Pardaic Cradock, αφού μια εθνική γιορτή της χώρας του γιορτάζεται με τέτοιο ενθουσιασμό σε μια άλλη χώρα. Θυμίζουμε ότι η Ιρλανδία θέσπισε τη 16η Ιούνη ως εθνική γιορτή με την ονομασία «Ημέρα του Μπλουμ», δηλαδή του ήρωα του «Οδυσσέα». Είναι η ημέρα, που υποτίθεται ότι διαδραματίζονται τα «γεγονότα» του βιβλίου. Εξηγώντας τη - μοναδική στα χρονικά - επιλογή μιας λογοτεχνικής ημερομηνίας για εθνική γιορτή, ο πρέσβης στο χαιρετισμό του εξήγησε ότι αυτή η μέρα αντιπροσωπεύει την «επάνοδο του Τζόις στην Ιρλανδία» και την «αναγνώριση του έργου του σαν ορόσημο της ιρλανδικής λογοτεχνίας».

«Επάνοδος» συμβολική, αφού ο Τζόις, απογοητευμένος από το αντιδραστικό, πουριτανικό καθεστώς της πατρίδας του και ενώ έχει δει να καίγονται τα βιβλία του μπροστά του, έζησε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του στο Παρίσι.

Η ομότιμος καθηγήτρια στο ΑΠΘ Τζίνα Πολίτη έκανε μια αναδρομή στη βιβλιογραφία για τον Τζόις, η οποία έρχεται δεύτερη σε ποσότητα μετά τον Σαίξπηρ, αναλύοντας τις βασικές ιδεολογικές και αισθητικές προσεγγίσεις στο έργο του.

Ο συγγραφέας Γιώργος Αριστηνός υπογράμμισε τον καταλυτικό ρόλο του Τζόις στη διαμόρφωση του μοντερνισμού στη λογοτεχνία, μέσω της άρνησης του ρομαντικού μυθιστορήματος του 19ου αιώνα. Αλλά και την υπέρβαση του ίδιου του μοντερνισμού από τον συγγραφέα, από τη γλώσσα και τη μορφή μέχρι το περιεχόμενο.

Ο λέκτορας στο ΑΠΘ Μίλτος Πεχλιβάνος παρουσίασε τους βασικούς σταθμούς της γνωριμίας του ελληνικού κοινού με τον Τζόις. Ενώ η αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Ντόρα Τσιμπούκη μίλησε για την επίδραση του Τζόις σε συγγραφείς, όπως ο Μπόρχες, ο Φιτζέραλντ κ.ά. Για τη μεταφραστική «περιπέτεια» των έργων του συγγραφέα, μίλησαν ο συγγραφέας και μεταφραστής του Τζόις, Αρης Μαραγκόπουλος και ο μεταφραστής Αρης Μπερλής.

Μεγάλο ενδιαφέρον είχε η προβολή της δραματοποιημένης απόδοσης του «Οδυσσέα», καθώς και το οπτικοακουστικό ντοκουμέντο με τον ίδιο τον Τζόις. Την πολύ καλή εκδήλωση πλαισίωνε έκθεση βιβλίου και φωτογραφιών, από το Δουβλίνο, του Τζόις.