«Αν το "Οδυσσέας" δεν είναι για να το διαβάσεις, τότε και η ζωή δεν είναι για να τη ζεις». Αυτό είχε απαντήσει ο μεγάλος Ιρλανδός συγγραφέας Τζέιμς Τζόις, στις επικρίσεις και απαγορεύσεις που συνόδευσαν το αριστούργημά του «Οδυσσέας» μετά την έκδοσή του (1922) στο Παρίσι.

Οι Ιρλανδοί το χαρακτήρισαν «μη χριστιανικό και αισχρό», οι Βρετανοί και Αμερικανοί απαγόρευσαν την κυκλοφορία του. Ακόμη και η σύγχρονη του Τζόις, Βιρτζίνια Γουλφ, έλεγε πως είναι «γεμάτο απρέπειες». Χτες, όμως, χιλιάδες άνθρωποι «πλημμύρισαν» το Δουβλίνο, για να αποτίσουν φόρο τιμής στον κορυφαίο συγγραφέα - από τους μέγιστους του 20ού αιώνα - με αφορμή τα 100 χρόνια από την «Bloomsday», την ημέρα (16/6/ 1904) που ο Λέοπολντ Μπλουμ, ο ήρωας του «Οδυσσέα», επιλέγει να περιπλανηθεί στους δρόμους του Δουβλίνου.

Πρόκειται για μοναδική περίπτωση που ένας φανταστικός ήρωας δίνει το όνομά του σε μια ...εθνική γιορτή. Περισσότερες από 80 εκδηλώσεις οργανώθηκαν, με επίκεντρο το πρόγευμα που ετοίμασε το «Κέντρο Τζέιμς Τζόις» (το «πρόγευμα» που «έφαγε» ο Λέοπολντ Μπλουμ πριν αρχίσει την περιπλάνησή του στο Δουβλίνο).

Για το «πρόγευμα» πουλήθηκαν περισσότερα από 1.000 εισιτήρια. Η εμπορευματοποίησή του, μάλλον, θα ενοχλούσε τον Τζόις, αν ζούσε. Μάλιστα, «φανατικοί» ντύθηκαν με ρούχα της εδουαρδιανής εποχής, ενώ, ακόμη και η Πρόεδρος της Ιρλανδίας, Μέρι Μακάλιζ, «συμμετείχε» με τουριστικο-φολκλορικό... τρόπο, ενώ η παμπ «Ντέιβι Μπιρν» (αναφέρεται στο μυθιστόρημα και υπάρχει ακόμη), σέρβιρε το πρόγευμα που περιγράφει ο Τζόις.

Για όσους, πάντως, αποζητούν την ουσία του έργου του Τζόις, όλη την ημέρα, σε διάφορα σημεία της πόλης, διαβάζονταν αποσπάσματα του μυθιστορήματος, ενώ η Εθνική Βιβλιοθήκη παρουσίασε ανέκδοτα χειρόγραφα του Τζόις.

Οσο κι αν ελέγχεται ο τρόπος που το ιρλανδικό κράτος τιμά τον Τζόις, σίγουρο είναι πως, έστω κι έτσι, η ιρλανδική νεολαία ωθείται σε «συνάντηση» με τη λογοτεχνική της παράδοση, ενώ η ελληνική νεολαία δεν ωθείται από τους αρμόδιους πολιτειακούς φορείς να γνωρίσει τη δική μας σπουδαία λογοτεχνία.