Sportidea

Ερμαια του καπιταλισμού είναι οι αθλητές

Και αφού αυτό είναι δεδομένο, ισχύει το ίδιο και για την εποχή μας όπου, κάτω από το «καθεστώς» της Νέας Τάξης Πραγμάτων, τα πάντα, ακόμα και αυτές οι πνευματικές και ηθικές «αξίες» (που πάνω σε αυτές οι άνθρωποι, για χιλιετίες, στήριξαν και στηρίζουν τις ελπίδες τους, για ένα καλύτερο, «ανθρωπινότερο αύριο»,..), η μια μετά την άλλη ανάγονται σε «είδος προς εμπορίαν», με σημείο αναφοράς την «οικονομία της αγοράς», στα πλαίσια της οποίας, νομοτελειακά, άλλοι πλουταίνουν και άλλοι, οι πολλοί, φτωχαίνουν!..

Και, βέβαια, κάτω από αυτές τις συνθήκες λειτουργίας του, του σύγχρονου αθλητισμού (:) και στα πλαίσιά του, εύλογο είναι να αναπτύσσονται και κάθε λογής «ιδεολογήματα», με ανάλογο βαθμό επικινδυνότητας, το καθένα τους..!

Ανάμεσα στα «ιδεολογήματα» αυτά ξεχωρίζουν ως πιο επικίνδυνα, εκείνα που υποθάλπουν έναν φασίζοντα ρατσισμό, καθώς οι προπαγανδιστές τους μιλούν «περί φυλετικής καθαρότητας» και «εθνικής υπεροχής», και τα παρόμοια, έχοντας αναγάγει σε «εθνική υπόθεση» το «αγωνιστικό παιχνίδι», εκμεταλλευόμενοι τις κάθε τόσο ανακρούσεις εθνικών ύμνων και τις επάρσεις σημαιών, που πέρα και έξω από κάθε «αθλητική λογική», έχουν καθιερωθεί σε διάφορους διεθνείς κυρίως αθλητικούς (;) αγώνες...

Ενώ, ταυτόχρονα, ως φυσική συνέχεια των προηγούμενων χαρακτηρίζουν τους πρωταγωνιστές τους (- επαγγελματίες αγωνιστές....), ως «εθνικούς ήρωες» και «λαϊκούς αγωνιστές», «θεούς», «ημίθεους», «λιοντάρια» και άλλα σχετικά αφελή, για μικρά παιδιά, τους οποίους και χρησιμοποιούν ανάλογα, χρυσοπληρώνοντάς τους, για τα «κατορθώματά» τους, συνήθως με Δημόσιο Χρήμα...!

Ακόμα,

• η επιβράβευση του ατομικισμού και της αυτονόμησης,
• ο έντεχνα υποδαυλιζόμενος φανατισμός, που οδηγεί τους ανεγκέφαλους των κερκίδων στην οπαδοποίηση....
• τα στημένα παιχνίδια και αγώνες...
• η μέσα και έξω από τα γήπεδα σημειούμενη επιθετικότητα, όπου όχι σπάνια καταλήγει σε βίαιες συγκρούσεις ανάμεσα σε «υποψιασμένους» και «ανυποψίαστους» πολίτες...
• το πολυθέαμα και υπερθέαμα, που συχνά, για λόγους εντυπωσιασμού και «μάρκετινγκ» πλαισιώνει μεγάλους αθλητικούς (;) αγώνες (συνεπείς στη ρωμαϊκή φιλοσοφία, που συνιστά για το λαό, «άρτον και θεάματα»...)
• ο εξιαμός, ο ελιτισμός
• τα δελεαστικά «πριμ»...

και άλλες προκλητικές απολαβές προς τους «επαγγελματίες αγωνιστές» και τους IX προπονητές τους.....

Κίνητρα που όχι σπάνια οδηγούν στη χρήση του τρισκατάρατου «ντόπινγκ» (φαρμακοδιέγερση), με ό,τι αυτό συνεπάγεται, για τη σωματική και ψυχική υγεία των πρώτων, δεν αφήνουν περιθώρια αισιοδοξίας ή περιορίζουν στο ελάχιστο, για έναν αθλητισμό που θα στοχεύει πραγματικό στο «ανέβασμα του ανθρώπου», χωρίς προκαταλήψεις, υστερόβουλες σκέψεις ή ιδιοτελείς σκοπούς, σε επέκταση δε και σε μια αληθινή Παγκόσμια Συναδέλφωση των λαών... χωρίς ηγεμόνες και ηγεμονευόμενους...!

Ετσι, συμφωνούντες και διαφωνούντες, είτε το θέλουμε είτε όχι, ο αθλητισμός

• αποτελεί τον καθρέφτη της κοινωνίας που ζούμε,
• η δομή του είναι και δική της δομή, για όλες τις βαθμίδες και τα επίπεδα έκφρασής του,
• n «ιδεολογία» του είναι και δική της «ιδεολογία»...
• οι αλλοιώσεις του πνεύματος του γεννιούνται και μεγαλώνουν μέσα της, ακολουθώντας τις δικές της εκτροπές..!Κοντολογίς,

Σε μια κοινωνία διακρίσεων, συμφερόντων και ανομίας, όπου οι κανόνες του παιχνιδιού συνεχώς αλλάζουν, σύμφωνα με τα συμφέροντα των ισχυρών ή, παίζεται με σημαδεμένη τράπουλα, ο αθλητισμός είναι κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσή της....

Συμπερασματικά, για το τρίπτυχο κοινωνία -αθλητισμός - πολιτική, προσθέτουμε και τα εξής:

• Ο αθλητισμός δεν είναι μόνο ένα κοινωνικό φαινόμενο, μια καθημερινή κοινωνική πραγματικότητα, σε τοπικό, εθνικό, διεθνές και παγκόσμιο επίπεδο, αλλά και μιαν ιδεολογία που τα αποτελέσματά της, ευνόητα, είναι πολιτική....
• Η βιομηχανική καπιταλιστική δομή, ανεξάρτητα από τα χρησιμοποιούμενα μέσα παραγωγής (σύγχρονη τεχνολογία κλπ.), αντανακλάται στον αθλητισμό και αποτελεί αναπόσπαστο στοιχείο αυτής της συγκεκριμένης ολότητας με όλο της το δυναμισμό....
• Ο αθλητισμός δεν έχει δικιά του, αυτόνομη ιστορία και υπόσταση. Η κοινωνική και πολιτική του λειτουργία υπαγορεύονται από τη θέση που κατέχει, ο ίδιος, στο σύνολο των κοινωνικών σχέσεων ανάμεσα σε μεμονωμένα άτομα, σε ομάδες ατόμων, σε λαούς και έθνη... Ακόμα, και οι ξεχωριστές στιγμές και τα επιμέρους στοιχεία του εμπεριέχουν τη δομή της ολότητας, στα πλαίσια της οποίας δραστηριοποιείται...
• Ο αθλητισμός συμπυκνώνει με συγκεκριμένο πρωτογενή, θα λέγαμε, τρόπο, τα τυπικά χαρακτηριστικά των καπιταλιστικών δομών και κατηγοριών. Γι' αυτό και η μοίρα του, όπως αυτός έχει σήμερα, είναι ταυτόσημη με εκείνη του καπιταλισμού...
• Μέσα στην αλλοτριωμένη κοινωνία που ζούμε ο αθλητισμός δεν είναι μπορετό να δημιουργήσει μια όαση ανθρωπισμού και κουλτούρας, στα πλαίσια ενός γενικού πολιτιστικού ξεπεσμού. Επί του προκειμένου, όσοι δεν ταυτίζουν «αιτία» με «αποτέλεσμα», η ζουν με ψευδαισθήσεις ή γνωρίζοντας την αλήθεια συνειδητά ψεύδονται..!
• Η αρχή της «σωματικής αποδοτικότητας» (αγωνιστικής επίδοσης -ρεκόρ) στα πλαίσια ιδιαίτερα του χωρίς όρια σύγχρονου «ανταγωνιστικού αθλητισμού», αποτελεί το εφαλτήριο της τεράστιας εξάπλωσής του. Στόχος του οποίου είναι οι όλο και πιο ψηλές «σωματικές αποδόσεις», καθώς αυτές είναι που αυξάνουν τα θεαματικότητα, συνεπώς και τα κέρδη που προκύπτουν από την εμπορία της...
• Οπως ακριβώς ο Μαρξ δεν έπαψε ποτέ να καταγγέλλει τα αποτελέσματα της καπιταλιστικής εκμηχάνισης πάνω στον εργάτη, έτσι και εμείς πρέπει να καταγγείλουμε τις επιπτώσεις που έχει πάνω στον αθλούμενο n σύγχρονη ιδιαίτερα αθλητική πρακτική, που διέπεται από τους κανόνες της «αγοράς».....
• Ο σύγχρονος αθλητής είναι δέσμιος της δραστηριότητάς του. Το αγώνισμα ή άθλημά του τον αλλοτριώνει, τον δένει με τους μηχανισμούς του. Γίνεται ολοένα και πιο φανερό ότι ο ίδιος είναι εξάρτημα - αντικείμενο - μηχανισμός επιδόσεων και παραγωγής θεάματος, προς κατανάλωση από το φιλοθέαμον κοινό, στα χέρια ενός προπονητή, μάνατζερ, ατζέντη, σπόνσορα ή μιας οργάνωσης π.χ., «πολυεθνικού αγωνιστικού θιάσου» ή προολυμπιακής προετοιμασίας κτλ. Με τον «τρόπο ζωής» που του προτείνει ο σύγχρονος ιδιαίτερα αθλητισμός καθίσταται ένα κοινωνικά αποδεκτό μοντέλο ενσωματωμένης ύπαρξης, που τον καθιστά ένα πολιτικό όργανο, και μάλιστα, με τεράστια αποτελεσματικότητα...
• Ο αθλητισμός, όντας έκφραση των κυρίαρχων υλικών σχέσεων (Κ. Μαρξ, «Η Γερμανική Ιδεολογία») η «αθλητική ιδεολογία» έχει σαν έργο της να δίνει μια μυθοποιημένη απάντηση στα σύγχρονα κοινωνικά προβλήματα. Αποτελεσματικό του όπλο η δυνατότητα που έχει, σε καθημερινή βάση, και κύρια μέσα από τα κάθε λογής ΜΜΕ, να αποπροσανατολίζει, να αποχαυνώνει και οπαδοποιεί το φιλοθέαμον κοινό του...
• Ο αθλητισμός εντάσσεται στην τεράστια μυθοποίηση του «πολιτισμού του ελεύθερου χρόνου»... Μια σαφώς δίκαιη λαϊκή διεκδίκηση, στην οποία όμως οι «επιτήδειοι» έχουν δώσει ιδεολογικό περιεχόμενο, που η ουσία του είναι να μην ξανατεθεί σε αμφισβήτηση η λειτουργία και το πλαίσιο της σπαρασσόμενης σύγχρονης κοινωνίας μας, όπως έτσι την έχουν διαμορφώσει τα μικρά και τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, ντόπια και ξένα...
• Τέλος, σε έναν ιμπεριαλιστικό κόσμο που αγωνιά, που υπονομεύεται από τις τρομερές αντιφάσεις του, ο αθλητισμός δεν άργησε να γίνει το όπιο της συναδέλφωσης των λαών, καθώς προπαγανδίζεται με περισσή υποκρισία μια δήθεν παγκόσμια κατανόηση ανάμεσα σε καταπιεστές και καταπιεζόμενους..!

Για όλα αυτά, αλλά και για ένα σωρό άλλα, με το ίδιο σκεπτικό και την ίδια λογική, το κακό θέλει χτύπημα στη ρίζα του..!

Οχι, Βέβαια, με ξόρκια... Αλλά με προσπάθεια και αγώνα..!

(Βασική πηγή πληροφόρησης. «Αθλητισμός. Κουλτούρα και Καταπίεση» των Φ. Γκσντερέ, Π. Λακιγιόμ., Ζ. Μπεριτό, Ζ.Μ. Μπρομ, Εκδόσεις, «Ουτοπία» 1982.)