ΑΓΚΥΡΑ, ΙΡΜΠΙΛ, ΣΟΦΙΑ και ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.--

Η μετατροπή σε ισόβια κάθειρξη της ποινής του θανάτου δι' απαγχονισμού, που είχε επιβληθεί το 1999 από τουρκικό δικαστήριο κρατικής ασφαλείας στον Αμπντουλάχ Οτσαλάν, αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου παιγνιδιού, που αφορά το μέλλον των κουρδικών περιοχών του Ιράκ, της τουρκικής κουρδικής μειονότητας των 16 εκατομμυρίων, αλλά και την πορεία της ίδιας της Τουρκίας, ενόψει του επερχόμενου, όπως όλα δείχνουν, πολέμου των ΗΠΑ κατά του Ιράκ και των ευρύτερων σχεδιαζόμενων περιφερειακών ανακατατάξεων.

Η μετατροπή της ποινής έτσι μάλλον πρέπει να ιδωθεί, ως κίνηση «κατευνασμού» των Κούρδων όσο και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, που εμμέσως πλην σαφώς έθεσε το θέμα στα κριτήρια της Κοπεγχάγης για την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Η κίνηση είχε ουσιαστικά προαγγελθεί τον Αύγουστο, όταν καταργήθηκε σε έκτακτη σύνοδο της Βουλής η θανατική ποινή. Βεβαίως μεγάλο μέρος της πολιτικής σκηνής --με προεξάρχον το κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του Ντεβλέτ Μπαχτσελί--, εξακολουθεί να θέλει να κρεμάσει τον Οτσαλάν, όμως ο ανταποκριτής του BBC στην Αγκυρα εκτιμούσε χθες ότι το ενδεχόμενο απομακρύνεται.

Ταυτόχρονα, ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ εκφράζοντας φωναχτά όσα η τουρκική ηγεσία σκέπτεται τους τελευταίους μήνες δήλωσε ότι οι Κούρδοι του Βόρειου Ιράκ θα πρέπει «να εγκαταλείψουν τις αυτονομιστικές τους βλέψεις». Η δήλωση ήρθε μία ημέρα πριν από τη σύνοδο του ενιαίου κουρδικού Κοινοβουλίου, την πρώτη από το 1996. «Ελπίζουμε πως το Κοινοβούλιο αυτό δε θα παρουσιαστεί ως κοινοβούλιο κράτους. Εάν ξεπεράσει τα όρια, η Τουρκία θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα», δήλωσε απειλητικά ο Ετζεβίτ.

Το Δημοκρατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (ΔΚΚ) του Μασούντ Μπαρζανί και η Πατριωτική Ενωση του Κουρδιστάν (ΠΕΚ) του Τζαλάλ Ταλαμπανί, κατά εκτιμήσεις, αποβλέπουν στην ίδρυση ενός είδους «ομοσπονδιακής δημοκρατίας». Ο Μπαρζανί επιχείρησε να καθησυχάσει την Αγκυρα δηλώνοντας ότι «το Κουρδιστάν δε θα γίνει ποτέ απειλή για οποιαδήποτε άλλη χώρα».

Ωστόσο, οι Βρυξέλλες δε μοιάζουν να πείθονται από τις κουρδικές διαβεβαιώσεις: χθες πληροφορίες από τις Βρυξέλλες ανέφεραν ότι μέλη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη διάρκεια της συνεδρίασης της Τετάρτης, που ήταν αφιερωμένη στη Διεύρυνση της Κοινότητας, εξέφρασαν ανησυχίες ότι μπορεί να υπάρξει διαμελισμός της Τουρκίας από μια δυναμική στρατιωτική εξέγερση των Κούρδων της Τουρκίας που θα θελήσουν να ενωθούν με τους Κούρδους του (Βόρειου) Ιράκ και σε μια προσπάθεια να σχηματίσουν μαζί ένα δικό τους κράτος. Η ΕΕ, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, θα διατυπώσει «προσεκτικά» αρνητική απάντηση το Δεκέμβρη στην Κοπεγχάγη για τον καθορισμό συγκεκριμένης ημερομηνίας έναρξης των διαπραγματεύσεων.