Associated Press

Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Το κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης θα λάβει τελικά μέρος στις εκλογές, ωστόσο η επιβίωσή του δεν είναι βέβαιη ακόμα κι αν κερδίσει, όπως προβλέπουν όλοι...

Το Συνταγματικό Δικαστήριο, αποφασίζοντας να εξετάσει σε μελλοντική συνεδρίασή του το ζήτημα της απαγόρευσης ή μη του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚ) λόγω του ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παραμένει στη θέση του προέδρου του, ουσιαστικά απέφυγε να προκαλέσει την πολιτική έκρηξη που οι αναλυτές ανέμεναν πως θα συνέβαινε αν απαγόρευαν τη συμμετοχή του κόμματος που όλοι αναμένουν ότι θα καταλάβει την πρώτη θέση στις αυριανές εκλογές με ποσοστό 30%.

Η προσπάθεια του Σαμπίχ Καναντογλού, του εισαγγελέα του τουρκικού ανώτατου δικαστηρίου, να κλείσει το κόμμα επειδή ο ηγέτης του «παραβίασε τον εκλογικό νόμο», μετά από την απαγόρευση του εκλέγεσθαι που του επιβλήθηκε, θα εξεταστεί σε περίπου 15 μέρες, δύο βδομάδες μετά τις εκλογές που το ΑΚ αναμένεται να κερδίσει. Ο Ερντογάν δεν μπορεί να αναλάβει την πρωθυπουργία, ωστόσο εκφράζονται ήδη υπόνοιες ότι αν το ΑΚ κερδίσει θα προσπαθήσει να αλλάξει το νόμο. Σε αυτό πάντως ενδέχεται να βρει εμπόδιο τον Πρόεδρο Αχμέντ Νετζντέτ Σεζέρ, ο οποίος είπε αυτήν τη βδομάδα ότι «ο ίδιος θα αποφασίσει σε ποιον θα δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης και όχι ο Ερντογάν».

Σ' αυτές τις εκλογές, που αναμένεται να χαρακτηριστούν -σύμφωνα με όλες τις δημοσκοπήσεις - από την «έξωση» που θα υποστούν τα κόμματα της συγκυβέρνησης, όπως και τα σημαντικότερα μέλη της αντιπολίτευσης, τα 41,4 εκατομμύρια των εχόντων και εχουσών δικαίωμα ψήφου αναμένεται να δώσουν αυτοδυναμία στο κόμμα του πρώην δημάρχου της αντιπολίτευσης. Ωστόσο στις βασικές πολιτικές επιλογές ο «χαρισματικός» πρώην ποδοσφαιριστής, «ισλαμιστής» δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης δε διαφέρει και πολύ από τα κόμματα που αναμένεται να υπερσκελίσει. Ηδη από το καλοκαίρι ο Ερντογάν προσπαθούσε να δώσει στα ευρωπαϊκά και τα αμερικανικά ΜΜΕ την εικόνα του «μετριοπαθούς κεντροδεξιού» και να απεμπολήσει την ταμπέλα του «ισλαμιστή», ενώ όπως σχολίαζαν αρκετοί παρατηρητές, εμφανιζόταν πιο «λογικός» από τα κόμματα της συμπολίτευσης στις υποσχέσεις του για την αντιμετώπιση της ανεργίας και της φτώχειας που μαστίζουν την Τουρκία. Δεν είναι και λίγοι εκείνοι που λένε πως θα μπορούσε το ΑΚ να συγκυβερνήσει με το Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα του Ντενίζ Μπαϊκάλ, του Κεμάλ Ντερβίς και του Σουκρού Εκλεντάγ, του πρώην πρεσβευτή της Τουρκίας στις ΗΠΑ, τον οποίο στην Αγκυρα αποκαλούν «στρατηγό με πολιτικά».

Το αξιοσημείωτο όμως είναι, πέρα από τη διαφαινόμενη ήττα μορφών της τουρκικής πολιτικής όπως ο Ετζεβίτ, ο Γιλμάζ, ο Μπαχτσελί, ο Κουτάν ή ο Τζεμ, ότι και τα κόμματα της αριστεράς μοιάζουν να έχουν καλές πιθανότητες. Το ΚΚ Τουρκίας, που κατεβαίνει αυτόνομο, δεν αναμένεται να μπει στη Βουλή, πάντως το DEHAP που κατεβαίνει μαζί με το ΕΜΕΡ, το ODP και το SHP ενδέχεται να το πετύχει. Οι υποψήφιοι του κουρδικού DEHAP σε άλλες εποχές θα διώκονταν αγρίως, όμως πλέον έχουν μια αίσθηση ελευθερίας (που ίσως αποδειχθεί ψευδαίσθηση). Ενας υποψήφιος έλεγε πως «μπορούμε να επισκεφθούμε πλέον πόλεις και χωριά που πριν δε μας άφηναν ούτε καν να πλησιάσουμε». Ο Μπουλέντ Ετζεβίτ πάντως προειδοποιεί ότι «αν το DEHAP κερδίσει (σ.σ. εισέλθει στη Βουλή) θα προκληθεί σημαντικό πρόβλημα για τις πολιτικές ισορροπίες στην Τουρκία».