Με την ευκαιρία της 85ης επετείου του Μεγάλου Οκτώβρη ο «Ρ» παρουσιάζει τις τοποθετήσεις ηγετών του κομμουνιστικού κινήματος στη Ρωσία, στους οποίους απευθύνθηκε με το ερώτημα: «Πώς εκτιμάτε σήμερα - με γνώμονα τα γεγονότα της τελευταίας δεκαετίας - τον Οκτώβρη του 1917;»...

-- Ρίτσαρντ Κοσολάποφ, καθηγητής, γραμματέας του Συμβουλίου της ΕΚΚ-ΚΚΣΕ, μέλος της ΚΕ του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ενωσης:

«Ο Οκτώβρης είναι για μας πάντα μια ιερή υπόθεση. Τώρα τον αντικρίζουμε ευρύτερα, πιο σφαιρικά, από ποτέ άλλοτε. Εκτιμώντας όμως κατ' αξίαν τις υπηρεσίες των προκατόχων μας, πρέπει τώρα, φυσικά, να σκεφτόμαστε με νέο τρόπο, ποια θα είναι η δεύτερη έκδοση της σοσιαλιστικής επανάστασης στη Ρωσία. Και όχι μόνο στη Ρωσία, αλλά και σε άλλες χώρες του κόσμου, ίσως, ακόμα και αναπάντεχες για ένα σύγχρονο παρατηρητή. Η επανάσταση, αναμφίβολα, ωριμάζει. Και όχι μόνο στο έδαφός μας. Ισως, η Ρωσία να μην είναι η πρώτη μεταξύ τους. Αυτή η επανάσταση θα ετοιμαστεί και θα διαμορφωθεί σε εντελώς διαφορετικές οικονομικές συνθήκες, διαφορετικές παραγωγικές δυνάμεις και - είναι πολύ σημαντικό να επισημανθεί - σε διαφορετικό σύστημα μαζικής πληροφόρησης, το οποίο αλλάζει εντελώς τις γενικές νομοτέλειες της ιστορικής εξέλιξης. Αλλάζει τις σχέσεις των ανθρώπων, δημιουργώντας νέες πραγματικότητες που δεν υπήρχαν το 1917. Από τη σκοπιά αυτή σκεφτόμαστε μια επανάσταση με αλλαγή στην κοινωνική συνείδηση. Αυτή η επανάσταση θα πρέπει να είναι επανάσταση μορφωμένων ανθρώπων. Η Δύση όχι τυχαία ακολουθεί τη γραμμή της αποβλάκωσης του πληθυσμού. Συντελείται η διαδικασία παρακμής του πολιτισμού, υποβαθμίζεται το επίπεδο της μόρφωσης. Η Ρωσία υποβάλλεται στην αποβιομηχάνιση, την αποϊδεολογικοποίηση, η κουλτούρα καταστρέφεται με την κυριολεκτική σημασία αυτής της λέξης. Χάνουμε ανθρώπους. Συνάμα σκεφτόμαστε πώς να ανακόψουμε αυτή τη διαδικασία. Θα είναι επανάσταση του επιστημονικά σκεπτόμενου ανθρώπου. Το καθήκον της προετοιμασίας της είναι τεράστιο και απίστευτα δύσκολο, γιατί, χάρη στις προσπάθειες της αντίδρασης, η πολιτική δραστηριότητα των ανθρώπων μειώθηκε. Αναγκάζονται να ασχολούνται μόνο με την επιβίωσή τους και δεν είναι για υψηλά "πετάγματα" που ήταν επί σοσιαλιστικής εποχής. Συχνά δεν ενδιαφέρονται για την τέχνη, που η σοβιετική εξουσία εισήγαγε άμεσα στις μάζες. Συχνά δεν ενδιαφέρονται για τις γνώσεις, αλλά ενίοτε απλώς για το δουλικό κομμάτι ψωμί. Είναι δύσκολο για μας τώρα να το συγκρίνουμε αυτό με το παρελθόν. Το κυριότερο όμως πρόβλημα, που συνδέεται με το γενικό αποπροσανατολισμό του πληθυσμού, είναι η οργάνωση της διαφώτισης. Εως ότου δεν υπάρχει επαναστατική κατάσταση, έως ότου δεν υπάρχει η άνοδος των μαζών, οι κομμουνιστές θα πρέπει να καταγίνονται καθημερινά με τη διαφώτιση των εργαζομένων. Πάση θυσία, προς όλες τις κατευθύνσεις. Αυτή η περίοδος είναι περίοδος ηθικής και πολιτικής ύφεσης - οι κομμουνιστές οφείλουν να την αξιοποιήσουν για την επεξεργασία νέων ζητημάτων της θεωρίας και, επαναλαμβάνω, για την εκλαΐκευση και τη διάδοση των γνώσεων και την κινητοποίηση των ανθρώπων, για το συνειδητό μετασχηματισμό της ίδιας της ζωής».

-- Βίκτορ Τιούλκιν, συμπρόεδρος της ΚΕ του ΚΕΚΡ-ΚΚΡ:

«Θεωρούμε σήμερα τον Οκτώβρη του 1917 ως το μεγαλύτερο γεγονός όχι μόνο του 20ού αιώνα, αλλά και όλης της Ιστορίας της ανθρωπότητας. Είναι η πρώτη επιτυχής προσπάθεια άλματος της ανθρωπότητας σε μια νέα ποιότητα ύπαρξης, ακριβώς στο επίπεδο της συνετής ανθρωπότητας, όταν οι άνθρωποι προσπάθησαν να οικοδομήσουν μια κοινωνία χωρίς χωρισμό σε κατηγορίες, χωρίς το χωρισμό σε αφέντες και υπηρέτες, καταπιεστές και καταπιεσμένους, σε εκμεταλλευτές και εκμεταλλευόμενους. Και όσα πέτυχε η σοβιετική κοινωνία στα χρόνια της ύπαρξής της, εκείνα τα ύψη όχι μόνο της επιστήμης και της τεχνικής, το επίπεδο κατανάλωσης και ποιότητας ζωής και τα ύψη του πνεύματος και της κατάστασης της κοινωνίας δείχνουν ότι δεν υπάρχει για την ανθρωπότητα άλλος δρόμος ανάπτυξης, εκτός από το σοσιαλιστικό και κομμουνιστικό δρόμο. Και το γεγονός ότι ο σοσιαλισμός στη χώρα μας υπέστη προσωρινά ήττα και η Σοβιετική Ενωση διασπάστηκε στις συνιστώσες της, δεν αποδεικνύει διόλου ότι ήταν λάθος δρόμος. Αντίθετα, αποδείχνει ότι η παρέκκλιση από τις αρχές του επιστημονικού σοσιαλισμού, η παρέκκλιση από τη θεωρία για την εξέλιξη της κοινωνίας σύμφωνα με τις αρχές του μαρξισμού - λενινισμού συνεπάγεται τα δεινά που περνούμε σήμερα.

Τα 70 χρόνια ανάπτυξης της ανθρωπότητας κάτω από τη σημαία του σοσιαλισμού και σε διαστάσεις χιλιετιών, που η ανθρωπότητα εξελίσσεται γενικά ως συνετή, είναι ένα πάρα πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Και το μέλλον, ανήκει, οπωσδήποτε στο σοσιαλισμό. Απλώς δεν υπάρχει κάτι άλλο. Οπως έλεγε ο Βλαντίμιρ Ιλίτς, ανεβαίνουμε σαν τους ορειβάτες προς τα πάνω σε απότομο τείχος. Φτάσαμε σε κάποιο δυσδιάβατο σημείο και αναγκαζόμαστε να γυρίσουμε πίσω. Κάποιος κοιτάζει από κάτω και χαίρεται: "Ω, πώς υποχωρούν και επιστρέφουν"... Εμείς όμως γυρίσαμε πίσω απλώς για να διορθώσουμε το δρόμο μας και να ξαναπροχωρήσουμε μπροστά προς την κορυφή, που οπωσδήποτε θα φτάσουμε. Αυτή είναι η θέση μας».

-- Ολέγκ Σένιν, πρόεδρος του Συμβουλίου της ΕΚΚ-ΚΚΣΕ:

«Ο Μεγάλος Οκτώβρης, την 85η επέτειο του οποίου γιορτάζουμε σήμερα, μπήκε για πάντα στην ιστορία σαν κύριο, κοσμοϊστορικό γεγονός στη ζωή ολόκληρης της ανθρωπότητας. Δεν είναι περιττό να επαναλάβουμε αυτό το αξίωμα, διότι σήμερα η ιστορία ρίχτηκε τουλάχιστον 200 χρόνια πίσω. Η βασική επωδός είναι: τι καλά ζούσε η κοινωνία στην εποχή του πατερούλη τσάρου και τι φρικαλεότητες άρχισαν μετά το "Οκτωβριανό πραξικόπημα", επί σοβιετικής εξουσίας. Στα μυαλά της νέας γενιάς βάζουν την ιδέα του "τέλους της σοβιετικής ιστορίας" και του ακλόνητου της καπιταλιστικής τάξης πραγμάτων. Και τον τόνο δίνει εδώ ο πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Στην τηλεταινία με την ευκαιρία των 50 χρόνων του, ο Βλαντίμιρ Πούτιν εκμυστηρεύτηκε στο κοινό ότι στο βαθμό που ωρίμαζε γινόταν γι' αυτόν ολοφάνερη η αλήθεια πως η διδασκαλία του μαρξισμού - λενινισμού είναι ένα ωραίο και επιζήμιο παραμύθι... Εμείς όμως ξέρουμε ότι πριν από 85 χρόνια δεν υπήρξε κάποια συνωμοσία, κανείς τυχοδιωκτισμός μιας χούφτας σεκταριστών, αλλά ένα ισχυρό κίνημα τεράστιας μάζας ανθρώπων, οι οποίοι καταπιέζονταν επί αιώνες από τους τσάρους, τους τσιφλικάδες και τους καπιταλιστές και κρατούνταν σε υπακοή με το λόγο του Θεού. Και το κίνημα αυτό κατήγαγε νίκη, η κοσμοϊστορική σημασία της οποίας δεν είναι εύκολο να εκτιμηθεί. Τι πρέπει όμως να κάνουμε σήμερα για να επανακτήσουμε τις κατακτήσεις του Οκτώβρη 1917; Χρειάζεται να ωριμάσει ο υποκειμενικός παράγοντας, πριν απ' όλα, να αφυπνιστεί η εργατική τάξη, να οργανωθεί και να εισαχθεί η επαναστατική συνείδηση, πράγμα που μπορεί να το κάνει μόνο το ενιαίο Κομμουνιστικό Κόμμα. Ακριβώς, το σύγχρονο προλεταριάτο είναι εκείνη η βάση, στην οποία στηρίζονται οι κομμουνιστές. Η τάξη που τα συμφέροντά της αποτελούν τον κύριο στόχο της πάλης για το σοσιαλισμό, διότι αυτά συμπίπτουν με τα συμφέροντα της τεράστιας πλειονότητας της εργαζόμενης ανθρωπότητας. Με τη δράση μας οφείλουμε να αποδείξουμε ότι είμαστε άξιοι συνεχιστές του έργου του Λένιν και του Στάλιν. Προλετάριοι όλων των χωρών, ενωθείτε!».