Η όξυνση της επίθεσης του κεφαλαίου ενάντια στο σύνολο των δικαιωμάτων της εργατικής τάξης, με αποκορύφωμα την έφοδο στα θεμέλια του συστήματος της Κοινωνικής Ασφάλισης, από τη μια μεριά, και οι αγώνες απόκρουσης αυτής της επίθεσης, υπεράσπισης και διεύρυνσης των δικαιωμάτων που έδωσαν οι εργαζόμενοι της χώρας, από την άλλη, χαρακτηρίζουν το 2002. Σοβαρή κατάκτηση της χρονιάς που πέρασε είναι ότι και νέα τμήματα εργαζομένων της χώρας συνειδητοποίησαν ότι αν δεν υπάρξει συνολική απόρριψη αυτής της πολιτικής και των συμβιβασμένων πλειοψηφιών στα ανώτερα συνδικαλιστικά όργανα, δεν μπορούν να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους. Για τη χρονιά που πέρασε και κάποια σημαντικά συμπεράσματα και εκτιμήσεις για τους αγώνες που έγιναν συζητάμε σήμερα με τον Γιώργο Σκιαδιώτη, στέλεχος του ΠΑΜΕ.

Η προηγούμενη χρονιά, τονίζει στη συζήτησή μας μαζί του ο Γ. Σκιαδιώτης, ήταν χρονιά έντασης της επίθεσης των δυνάμεων του κεφαλαίου και των πολιτικών του εκπροσώπων στο σύνολο των δικαιωμάτων της εργατικής τάξης, τόσο στη χώρα όσο και πανευρωπαϊκά. «Δόθηκαν - σημειώνει πιο συγκεκριμένα - σοβαρά χτυπήματα στα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων, στις ΣΣΕ, στην εξατομίκευση των διαπραγματεύσεων. Είχαμε την παραπέρα ελαστικότητα στην αγορά εργασίας, χτύπημα στα δημοκρατικά- ατομικά και συλλογικά δικαιώματα στους χώρους δουλιάς. Επίθεση δέχτηκε το εισόδημα του εργαζόμενου είτε με την ακρίβεια της αγοράς, είτε με άλλους μηχανισμούς της οικονομίας, όπως τις τράπεζες, το Χρηματιστήριο κλπ.».

Και συνεχίζει σημειώνοντας ιδιαίτερα ότι «η επίθεση δεν εντάθηκε μόνο με την έννοια ότι πάρθηκαν αντεργατικά μέτρα. Εκφράστηκε σε όλο του το μεγαλείο το αυταρχικό πρόσωπο αυτών των πολιτικών και ο κατασταλτικός τους χαρακτήρας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η βάρβαρη επίθεση των δυνάμεων καταστολής που ζήσαμε στο λιμάνι του Πειραιά με την απεργία των ναυτεργατών». Και σημειώνει εδώ: «Είναι σημαντικό να μιλήσει κανείς για την αλληλεγγύη που υπήρξε και τη συμπαράσταση ιδιαίτερα από τμήματα της νεολαίας. Οταν μέσα σ' αυτό το κλίμα του ατομικισμού, βλέπεις νέους ανθρώπους να ματώνουν δίπλα στους εργάτες πρόκειται για μεγάλη παρακαταθήκη του κινήματος».

Απέναντι σ' αυτή την κατάσταση, όπως σημείωσε το στέλεχος του ΠΑΜΕ, «πρέπει να ομολογήσουμε ότι η ανάπτυξη των αγώνων από τη μεριά των εργαζομένων δεν είναι σε αντιστοιχία με το μέγεθος της επίθεσης. Ούτε σε εθνικό ούτε σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πέρα από τις σημαντικές συνθήκες και δυσκολίες που δημιουργεί η ίδια η κατάσταση, με την επίθεση του κεφαλαίου και των πολιτικών του εκπροσώπων, δημιουργεί πρόσθετα εμπόδια στη συνδικαλιστική δράση και στην ανάπτυξη των αγώνων η στάση και η δράση της πλειοψηφίας της ηγεσίας του συνδικαλιστικού κινήματος και στη χώρα μας και στην Ευρώπη. Στάση υποστήριξης σ' αυτές τις βασικές αποφάσεις που έχουν επιλέξει οι βιομήχανοι και η κυβέρνηση».

Δίνοντας μια εικόνα της προηγούμενης αγωνιστικής χρονιάς το στέλεχος του ΠΑΜΕ κατ' αρχάς σημείωσε: «Παρά την κατάσταση αυτή υπήρχαν ανατάσεις, αγωνιστικά ξεσπάσματα με κορυφαία τη δράση των εργαζομένων για την υπεράσπιση της Κοινωνικής Ασφάλισης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η δράση αυτή περιορίστηκε στο Ασφαλιστικό».

Και περιγράφει: «Υπήρξαν σε διάφορους κλάδους, σε μεμονωμένα τμήματα εργαζομένων επιμέρους αντιστάσεις. Οπως στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με πρωτοβουλία του Συντονιστικού ενάντια στην ιδιωτικοποίηση και στις ελαστικές μορφές εργασίας. Στο Πέραμα για να παρθούν μέτρα αναζωογόνησης της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης και για τη διατήρηση των κεκτημένων των εργαζομένων. Στο φάρμακο ενάντια στις απολύσεις και στη συμπίεση των δικαιωμάτων των εργαζομένων. Στους οικοδόμους στα εργοτάξια του Μετρό, των Ολυμπιακών έργων. Οι εμποροϋπάλληλοι βρέθηκαν στις πύλες των καταστημάτων για την υπεράσπιση του ωραρίου εργασίας και για καλύτερο μεροκάματο. Είχαμε κινητοποιήσεις στο χώρο των εμφιαλωμένων τροφίμων και ποτών και πολλά ακόμα παραδείγματα από μια σειρά χώρους».

Στην ερώτησή μας για το ρόλο του ΠΑΜΕ σε αυτές τις εξελίξεις του προηγούμενου χρόνου, ο Γ. Σκιαδιώτης υπογράμμισε: «Σ' αυτούς τους αγώνες πρωτοστάτησαν τα στελέχη του ΠΑΜΕ. Αυτοί οι αγώνες έδωσαν αποτελέσματα επιμέρους, οπωσδήποτε όμως τέτοιας ποιότητας και χαρακτήρα αγώνες δεν μπορούν να ανατρέψουν τη συνολική κατάσταση. Με δυο λόγια, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η χρονιά που πέρασε χαρακτηρίζεται από δυο βασικές κατευθύνσεις: Από τη μια μεριά η ένταση της επίθεσης των δυνάμεων του κεφαλαίου ενάντια στα δικαιώματα των εργαζομένων, και από την άλλη η ενίσχυση της αγωνιστικής γραμμής, της αγωνιστικής δράσης των εργαζομένων παρά και ενάντια στα εμπόδια που βάζει το ίδιο το κεφάλαιο και η εργατική αριστοκρατία στις γραμμές του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος. Και αυτό σε μεγάλο βαθμό το επιβεβαίωσαν τη χρονιά που πέρασε και οι μεγάλες κινητοποιήσεις που έγιναν και έξω από τη χώρα μας, σε επίπεδο Ευρώπης, ιδιαίτερα στις Συνόδους Κορυφής».

Στην ερώτησή μας για το αν μπορούμε να μιλήσουμε για μετρήσιμα αποτελέσματα από τους αγώνες της περασμένης χρονιάς ο Γ. Σκιαδιώτης τόνισε: «Η ίδια η εμπειρία των ανθρώπων που πήραν μέρος σ' αυτούς τους αγώνες είναι ένα πρώτο αποτέλεσμα, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί στο μέλλον. Υπήρξαν αποτελέσματα στην οργάνωση νέων τμημάτων εργαζομένων στα συνδικάτα τους και αυτό είναι πολύ σημαντικό. Για παράδειγμα, στο Συνδικάτο Οικοδόμων, γεγονός που εκφράστηκε και στις εκλογές, γράφτηκαν χιλιάδες νέοι άνθρωποι και νέοι μετανάστες. Σωματεία βγήκαν στη δράση και για την υπεράσπιση του ασφαλιστικού συστήματος. Νέα τμήματα εργαζομένων βγήκαν στη δράση χρησιμοποιώντας και φαντασία και διάφορες μορφές πάλης. Αυτό είναι μια παρακαταθήκη. Για παράδειγμα, είναι μεγάλη εμπειρία ο αγώνας των εμποροϋπαλλήλων που κατάφεραν και έκλεισαν καταστήματα που προσπάθησαν να παραβιάσουν το ωράριο.

Το βασικό είναι ότι σε σημαντικά τμήματα των εργαζομένων κέρδισε έδαφος η αντίληψη ότι δεν μπορούν να υπερασπιστούν δικαιώματα σ' αυτή τη φάση, δεν μπορούμε να ανοίξουμε δρόμο προς τα εμπρός, αν δεν υπάρξει συνολική απόρριψη αυτής της πολιτικής, αν δεν αντιπαλευτεί η βασική γραμμή της πλειοψηφίας της ηγεσίας του συνδικαλιστικού κινήματος, αυτή της αριστοκρατίας, αν δεν υπάρξει ταξική συσπείρωση. Τα βήματα που έγιναν στους διάφορους κλάδους, στην κατεύθυνση ενίσχυσης του ταξικού πόλου και παραπέρα συσπείρωσης των ταξικών δυνάμεων, είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα, μια σημαντική παρακαταθήκη για το επόμενο διάστημα. Αντίστοιχα, αποτέλεσμα υπήρχε από το συνδικαλιστικό κίνημα και σε επίπεδο Ευρώπης με πρωτοβουλίες που πήρε το ΠΑΜΕ και είναι και αυτή μια πλούσια εμπειρία που θα αξιοποιηθεί».

Πιο συγκεκριμένα, στην ερώτηση για το ρόλο του ΠΑΜΕ σ' αυτούς τους αγώνες, στην οργάνωση της πάλης και στη συσπείρωση των εργαζομένων, ο Γ. Σκιαδιώτης απάντησε: «Το 2002 επιβεβαιώνει περίτρανα όλους εμάς που δημιουργήσαμε το ΠΑΜΕ και διαβλέψαμε την αναγκαιότητά του. Οντως η κατάσταση θα ήταν πολύ χειρότερη χωρίς την ύπαρξη, τη δράση του ΠΑΜΕ μέσα στους χώρους δουλιάς. Κυρίως θα έλειπε η προοπτική. Το ΠΑΜΕ κράτησε ψηλά τη σημαία της εργατικής τάξης μέσα σε αυτές τις συνθήκες το προηγούμενο διάστημα. Αποτέλεσε την απαντοχή και την ελπίδα χιλιάδων ανθρώπων. Στάθηκε στην πρώτη γραμμή. Αυτό είναι το πιο βασικό ζήτημα που επιβεβαίωσε η χρονιά που πέρασε. Η αναγκαιότητα, δηλαδή, του ταξικού πόλου μέσα στο συνδικαλιστικό κίνημα. Και από αυτήν την άποψη μπαίνουν σοβαρά καθήκοντα μπροστά μας για την παραπέρα ενδυνάμωση του πόλου αυτού μέσα στα συνδικάτα και τη διεύρυνση της εμβέλειάς του και της συσπειρωτικής του ικανότητας».

Βεβαίως, όπως είπε ο Γ. Σκιαδιώτης, η προσφορά του ΠΑΜΕ δε βρίσκεται μόνο στην αγωνιστική δράση και αντιμετώπιση της επίθεσης. «Μια σημαντική, ίσως η σημαντικότερη πλευρά - συνεχίζει - είναι η διατύπωση στόχων και αιτημάτων που να ανταποκρίνονται στα συμφέροντα της εργατικής τάξης και να ανοίγει προοπτική στο μέλλον. Να αναδείχνει τη βασική αντίθεση της ελληνικής κοινωνίας και μέσα από τα αιτήματά του. Αυτό είναι πολύ βασικό, αν το συγκρίνει κανείς με αυτά που προβάλλονται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από τη μεριά των ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ, όπου στην ουσία αποδέχονται τις βασικές επιλογές της ΕΕ, του κεφαλαίου. Δηλαδή η θέση του ΠΑΜΕ για την αύξηση του μισθού και τη συλλογιστική που το ακολουθεί, ότι διεκδικούμε όχι μόνο με βάση τις ανάγκες αλλά κυρίως με βάση την προσφορά της εργατικής τάξης. Το γεγονός ότι από την κλοπή της υπεραξίας μεγαλώνουν τα κέρδη των ισχυρών. Η θέση που έχει το ΠΑΜΕ για το Ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό και τον καθολικό του χαρακτήρα κλπ.».

Επίσης, υπογράμμισε ότι το ΠΑΜΕ «συνέβαλε στην ανάπτυξη της κοινής δράσης με άλλα τμήματα του εργαζόμενου λαού, όπως τους αγρότες, το κίνημα για τα δημοκρατικά δικαιώματα και τις ελευθερίες, πολύ πιο αδύνατα με τμήματα των επαγγελματοβιοτεχνών. Αναπτύχθηκε μια δράση προς αυτή την κατεύθυνση, υπήρχαν κοινές ενέργειες και αυτό είναι μια μεγάλη παρακαταθήκη για τα επόμενα χρόνια. Είναι μια σημαντική κατάκτηση που πρέπει να αξιοποιηθεί ώστε να υπάρχει ενιαίο μέτωπο της εργατικής τάξης με τα άλλα μη προνομιούχα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας.

Για τη χρονιά που έρχεται και θα είναι ακόμα πιο δύσκολη ο Γ. Σκιαδιώτης λέει: «Η δουλιά που έγινε από το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα το προηγούμενο διάστημα, η δράση που αναπτύχθηκε σε διάφορους κλάδους μάς κάνει να είμαστε αισιόδοξοι ότι το 2003 θα είναι ακόμα πιο αγωνιστική χρονιά. Πρώτα από όλα γιατί η ίδια η επίθεση του κεφαλαίου και η οξύτητά της θα είναι τέτοια που θα αναγκάσει τους εργαζόμενους να βγουν στη δράση. Φυσικά οι εργαζόμενοι δε θα βγουν από μόνοι τους, αν δεν επιδράσει και δεν παρέμβει το ΠΑΜΕ. Ομως ήδη έχει γίνει μια δουλιά και θα δουλέψουμε ακόμα πιο αποφασιστικά σ' αυτή την κατεύθυνση, να πειστούν οι εργαζόμενοι για την ανάγκη αγωνιστικής απάντησης. Υπάρχουν όλες αυτές οι προϋποθέσεις για να είναι το 2003 πιο μαχητική χρονιά στη δράση του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος».