«Αν όλος ο κόσμος ζούσε μια ζωή σαν τη δική μου, το μυθιστόρημα δε θα είχε ανακαλυφθεί», έγραφε ο Αλμπερτ Αϊνστάιν στην αδελφή του, Μάγια, το 1899. Ηταν τότε είκοσι χρόνων. Είχε δίκιο. Οχι μόνο γιατί μεγαλοφυίες σαν τον Αϊνστάιν σπανιότατα στο διάβα των αιώνων γεννιούνται, αλλά και ανθρώπινα πλάσματα σαν τον Αϊνστάιν και «παραμυθικές» ζωές σαν τη δική του, επίσης, σπανίζουν. Κι έτσι ο μεγαλύτερος φυσικός του 20ού αιώνα έγινε αντικείμενο μελέτης ομολόγων του και βιογράφων. Στο μεγάλο μελετητικό και βιογραφικό μόχθο με θέμα τον Αϊνστάιν, ήρθε να προστεθεί και ένα ιδιαιτέρως ελκυστικό και ταυτόχρονα με τεκμήρια αποδεικτικό μυθ-ιστόρημα, που δεν απομονώνει τον επιστήμονα από τον άνθρωπο Αϊνστάιν. Που δε διαχωρίζει τις κοσμογονικές για την εποχή του κβαντικές θεωρίες του Αϊνστάιν, από το ανθρώπινο σαρκίο, το χαρακτήρα, τον ψυχισμό, τα αισθήματα, τις ιδέες, τους πόθους, τα πάθη, τις φυσικές και βιοποριστικές ανάγκες, τα οικογενειακά προβλήματα, την επίδραση του περιβάλλοντός του. Αναφερόμαστε στο ογκώδες (573 σελ.) βιβλίο του Αμερικανού συντάκτη επιστημονικών θεμάτων Ντένις Οβερμπάι «Ο ερωτευμένος Αϊνστάιν» (εκδόσεις «Πατάκη»). Η μυθιστορηματικής μορφής βιογραφία, σε γλαφυρή, ρέουσα μετάφραση (Ελισώ Λογοθέτη), μας αποκαλύπτει τη «διπλή ζωή» του Αϊνστάιν στα χρόνια της νιότης του. Τον «έρωτά» του για την επιστήμη αλλά και για τη ζωή.

Ο συγγραφέας «ανακάλυψε» τον άνθρωπο Αϊνστάιν, το 1990, σε μια μεγάλη επιστημονική συνάντηση που οργάνωσε η Αμερικανική Εταιρία Προώθησης της Επιστήμης για την εξερεύνηση του Αρη, το Πρόγραμμα Ανθρώπινου Γονιδιώματος, κ.ά. Εκεί κάποιοι επέμειναν στην παλιά φημολογία ότι ο Αϊνστάιν «έκλεψε» από τη σπουδαία Σέρβα μαθηματικό γυναίκα του, Μιλέβα Μάρικ, «το μερίδιο της δόξας που της αναλογούσε για τη θεωρία της σχετικότητας» (Ο Αϊνστάιν και η Μιλέβα ερωτεύτηκαν όταν ήταν φοιτητές. Γέννησαν ένα νόθο, παντρεύτηκαν παρά την άρνηση των γονιών του Αϊνστάιν και χώρισαν σε μεγάλη ηλικία). Ακόμα και βάσιμος να είναι ο ισχυρισμός περί «κλοπής», πόσο άσχετος είναι από άλλες κατηγορίες που του φόρτωσαν (λ.χ. ερωτύλος, απατεώνας, παλαβός) στα τελευταία χρόνια της ζωής του στις ΗΠΑ, στις οποίες κατέφυγε για να γλιτώσει από τους ναζί, όπου καταδίκασε το πυρηνικό ολοκαύτωμα της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι και όπου πέθανε (1955). Ο Αϊνστάιν υπήρξε «άγιος» της επιστήμης, αλλά «ζούσε στη Γη», ήταν και άνθρωπος «με στομάχι και καρδιά».