Ο ελληνικός εμφύλιος πόλεμος τα τελευταία χρόνια υπήρξε αντικείμενο μελετών σοβαρών και καλοπροαίρετων ιστορικών. Από άλλους, όμως, υπήρξε αντικείμενο «εκσυγχρονιστικής» αντικομμουνιστικής προπαγάνδας, με απώτερο στόχο την ποδηγέτηση του σημερινού εργατικού και αντιιμπεριαλιστικού κινήματος του λαού μας. Μια έμμεση «απάντηση» σ' αυτήν την προπαγάνδα, αλλά και πολύτιμα στοιχεία για κάθε σοβαρή ιστοριογραφική προσπάθεια, αποτελεί - στα πλαίσια σχετικών μελετών του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών από το 1996, ενόψει των περσινής επετείου των 55 χρόνων από την ίδρυση του ΔΣΕ - το βιβλίο του Νίκου Κυρίτση «ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΣ ΣΤΡΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ -Βασικοί σταθμοί του αγώνα» («Σύγχρονη Εποχή»). Το - εικονογραφημένο με φωτογραφικά ντοκουμέντα - βιβλίο αρθρώνουν δέκα μελέτες - κεφάλαια, τα οποία συμπληρώνονται με επίλογο, συνημμένο ονομαστικό κατάλογο νεκρών μαχητών του ΔΣΕ από τα Ασπρόγεια Φλώρινας, το Νεστόριο Καστοριάς και το Παληούρι Σοφάδων, παράρτημα κρατικών και μη ντοκουμέντων, χάρτες, ευρετήριο ονομάτων και βιβλιογραφία.

Αντί δικών μας σχολίων για το μόχθο μόχθο του μελετητή και την αξία του βιβλίου, ενδεικτικά θα παραθέσουμε μερικά από τα τεκμηριωμένα αριθμητικά στοιχεία - ντοκουμέντα, που περιλαμβάνει και τα οποία αποδεικνύουν ποιοι άναψαν τη φωτιά του Εμφυλίου: 12/2/1946 Συμφωνία της Βάρκιζας και παράδοση των όπλων του ΕΑΜ. Την επομένη ακριβώς, αρχίζουν οι διώξεις των αγωνιστών του ΕΑΜ και από τις 166 συμμορίες που αλώνιζαν τη χώρα. 31/3/1946 συλλαμβάνονται 84.931 αγωνιστές, τραυματίζονται και βασανίζονται 38.303, δολοφονούνται 1.289. Για το χτύπημα του ΕΑΜ αυτήν την εποχή, η Αγγλία διαθέτει 80.000 στρατιώτες, 60 αεροπλάνα, 200 τανκς, εκτός της Ινδικής Μεραρχίας που τη στέλνει στη Μακεδονία. Το δολοφονικό όργιο ενάντια στο ΕΑΜ κλιμακώνεται, με τις ευλογίες και του Γ` Ψηφίσματος «Περί εκτάκτων μέτρων τάξεως», των 25 στρατοδικείων που στήνονται σε όλη τη χώρα και των επισήμων εκτελέσεων που αρχίζουν στις 26/7/1946, τις καθημερινές συλλήψεις, τις δόλιες δολοφονίες. Από 1/4-31/8/1946 εκτελούνται 41 αγωνιστές, δολοφονούνται 652, τραυματίζονται 481, βασανίζονται 1.659, συλλαμβάνονται 3.988, απάγονται 78, εξαφανίζονται 35, πυρπολούνται 87 σπίτια. Ως διώκτες των αγωνιστών, χρησιμοποιούνται και 163.000 Ελληνες στρατιώτες (πλήθος αγωνιστές φαντάροι φυλακίζονται, εξορίζονται, εκτελούνται), τα Τάγματα Εθνοφυλακής, οι Μονάδες Ασφαλείας Υπαίθρου. Η κλιμάκωση του οργίου οδηγεί, αναγκαστικά, στη δημιουργία του ΔΣΕ (28/10/1946), του ηρωικού στρατού του λαού μας, που «έπεσε σε άνιση μάχη κι αγώνα».