«Τι είχες Γιάννη; Τι είχα πάντα»... Παράπονο πάντως δε θα πρέπει να έχουμε. Εδώ και μερικά χρόνια τέτοια εποχή όταν αναφερόμαστε στο ευρωπαϊκό μπάσκετ είμαστε πλήρεις από θέματα. Ετσι όπως κατάντησαν κάποιοι παράγοντες το άθλημα, κάθε φορά που τελειώνει η αγωνιστική χρονιά, τα πράγματα δείχνουν να είναι όλο και πιο μαύρα και ενόψει της επόμενης όλο και πιο ρευστά. Και βέβαια ούτε φέτος άλλαξε κάτι. Με το άθλημα να πληρώνει για άλλη μια φορά το... μάρμαρο από το παιχνίδι συμφερόντων μεταξύ μάνατζερ - παραγόντων - χορηγών.

Ολοένα και περισσότερο τα τελευταία χρόνια το μπάσκετ πέφτει στις προτιμήσεις των φιλάθλων, τόσο στις εγχώριες όσο και στις διεθνείς διοργανώσεις. Το γεγονός ότι χρειάστηκε μόλις μια δεκαετία για να γίνει η πορεία προς την κορυφή και το αντίστροφο, φανερώνει το κενό που υπήρχε σε όλους αυτούς που πριν λίγα χρόνια διατυμπάνιζαν ότι κόπτονται για το άθλημα. Αλλωστε, όπως αποδείχτηκε περίτρανα, εκτός της πορτοκαλί μπάλας γι' αυτούς περισσότερη σημασία είχε η τσέπη τους. Και ακόμα και σήμερα που ο κουμπαράς στένεψε επικίνδυνα, προσπαθούν να κερδίσουν και τα τελευταία χρήματα από ένα άθλημα που δείχνει να διανύει την... τελική του ευθεία.

Μπορεί κατά τη διάρκεια της χρονιάς να φάνηκαν κάποια σημάδια ενοποίησης του ευρωπαϊκού μπάσκετ με τις δυο ομοσπονδίες ΦΙΜΠΑ Ευρώπης - ΟΥΛΕΜΠ να δείχνουν σημάδια σύμπτυξης, αλλά τα γεγονότα άλλα έδειξαν. Η περίφημη ενοποίηση αναβλήθηκε μέχρι.... νεοτέρας. Αλλωστε το οικονομικό τέλμα στο οποίο έχει επέλθει το άθλημα τα τελευταία χρόνια λιγόστεψε την... πίτα και φυσικό είναι η μοιρασιά να μη βολεύει κανένα. Οπως για παράδειγμα το αντίθετο συνέβη όταν η άνοδος του αθλήματος στη δεκαετία του '90 άνοιξε την όρεξη σε πολλούς, με αποτέλεσμα τη διάσπαση.

Ο άκρατος επαγγελματισμός έχει φέρει το άθλημα να ισορροπεί τα τελευταία χρόνια μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Τα εθνικά πρωταθλήματα δεν παίζουν ουσιαστικά κανένα ρόλο πλέον, αφού με τα συμβόλαια συμμετοχών η κάθε ομάδα που μπορεί να πληρώσει είχε το δικαίωμα της συμμετοχής σε κάποια ευρωπαϊκή διοργάνωση. Υπολογίζεται ότι με τις καινούριες διοργανώσεις, αν υπολογίσουμε τις ομάδες που είναι υπέρ της ΟΥΛΕΜΠ σε 60 κι άλλες τόσες ομάδες για τη ΦΙΜΠΑ, φτάνουμε σε ένα σύνολο 120 συλλόγων που θα παίζουν μπάσκετ στην Ευρώπη... σε τέσσερα Κύπελλα. Βέβαια, το θέμα είναι ότι τα τελευταία χρόνια το ενδιαφέρον όλο και μειώνεται, αφού χρήματα δεν υπάρχουν ούτε για να πληρωθούν οι παίκτες, πόσο μάλλον για συμβόλαια συμμετοχών. Ακόμα και η ΟΥΛΕΜΠ, προκειμένου να διατηρήσει την κορυφαία της διοργάνωση, την Ευρωλίγκα, για τη νέα χρονιά αναγκάστηκε να πάρει δάνειο από την Μπάνκα Καταλούνια σύμφωνα με όσα δήλωσε ο ισχυρός άνδρας της λίγκας των ομάδων, Τζόρντι Μπερτομέου. Οσο για τα χρέη προς τους συλλόγους που υπάρχουν εδώ και τρία χρόνια, οι πληροφορίες φέρνουν την ΟΥΛΕΜΠ να υπόσχεται κάλυψη στο 70%, σε δόσεις όμως που θα διαρκέσουν περίπου τρία χρόνια.

Μπορεί οι ελληνικές ομάδες να έλαμψαν διά της απουσίας τους, από τη συγκέντρωση της Παρασκευής στη Βαρκελώνη, οι υπόλοιποι, ωστόσο, συμμετέχοντες στην Ευρωλίγκα όχι μόνο παραβρέθηκαν, αλλά έδωσαν και το «οκέι» στη συμφωνία με την Μπάνκα Καταλούνια, πήραν χρήματα και δήλωσαν συμμετοχή ενόψει της νέας περιόδου. Οπως ανακοίνωσε η Ευρωλίγκα, η αποδοχή της συνεργασίας με την καταλανική τράπεζα, εγκρίθηκε ομοφώνως, και ήδη ξεκίνησε η εκπλήρωση των υποχρεώσεων της διοργάνωσης απέναντι στις ομάδες. Εγινε επίσης παρουσίαση του σχεδιασμού για το μάρκετινγκ, ενόψει της μεθεπόμενης περιόδου (2004-05) το οποίο προκάλεσε πολλά θετικά σχόλια, ενώ η 16η Ιούνη ορίστηκε ως τελευταία προθεσμία για τη δήλωση συμμετοχής στην επόμενη Ευρωλίγκα. Σε περίπτωση που ορισμένα εθνικά πρωταθλήματα δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί, θα δοθεί μια λογική παράταση χρόνου. Στις 23/6 γίνεται η Γενική Συνέλευση της διοργάνωσης στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό ήταν ό,τι καλύτερο για τους διοικούντες τη Λίγκα, που βλέπουν τουλάχιστον τις περισσότερες ομάδες που θεωρούνται σπουδαία ονόματα στην Ευρώπη, παρά τα οικονομικά προβλήματα, να της δίνουν, για ένα ακόμη χρόνο τουλάχιστον, παράταση.

Στη νέα Ευρωλίγκα δικαίωμα έχουν οι εξής ομάδες, χωρίς βέβαια να θεωρηθεί κάτι σίγουρο: Παναθηναϊκός (έχει εγγυημένο συμβόλαιο), ενώ δυο θέσεις (μία με εγγυημένο συμβόλαιο) διεκδικούν Ολυμπιακός, ΑΕΚ και Περιστέρι. Μπενετόν Τρεβίζο, Σκίπερ Μπολόνια, Βίρτους Μπολόνια, Λοτομάτικα Ρόμα (Ιταλία). Μπαρτσελόνα, Βαλένθια, ως σίγουρες από την Ισπανία, ενώ βάσει των αποτελεσμάτων των πλέι-οφ έχουν πιθανότητες ΤΑU, Μάλαγα, Εστουντιάντες, Ορτέζ - Βιλερμπάν (Γαλλία), Εφές Πίλσεν - Ουλκέρ (Τουρκία), Μακάμπι Τελ Αβίβ (Ισραήλ), ΤΣΣΚΑ Μόσχας (Ρωσία), Τσιμπόνα (Κροατία), Παρτιζάν (Σερβία - Μαυροβούνιο), Ζαλγκίρις Κάουνας (Λιθουανία), Αλμπα Βερολίνου (Γερμανία) και Κρκα Νόβο Μεστό (Σλοβενία, συμμετέχει αν η Βαλένθια φτάσει στον τελικό των πλέι-οφ του ισπανικού πρωταθλήματος, οπότε σε αυτή την περίπτωση οι Ισπανοί θα έχουν 4 ομάδες), και ένας εκπρόσωπος από την Πολωνία που θα αποδεχτεί τους όρους συμμετοχής στην Ευρωλίγκα.

Η πρώτη χρονιά του ΟΥΛΕΜΠ ΚΑΠ προφανώς στη Λίγκα θεωρούν ότι στέφθηκε με επιτυχία, γι' αυτό και του χρόνου η διοργάνωση θα διευρυνθεί. Αυτή τουλάχιστον είναι η εισήγηση των εκπροσώπων των Λιγκών, που συνεδρίασαν το πρωί της Τετάρτης στη Βαρκελώνη και αποφάσισαν να προτείνουν στη Γενική Συνέλευση την αύξηση των ομάδων του ΟΥΛΕΜΠ ΚΑΠ από 24 σε 36. Οι αιτήσεις συμμετοχής είναι πάρα πολλές κι αυτός είναι ένας ακόμα λόγος που οδηγεί στη διεύρυνση, η οποία πάντως θα αποφασιστεί οριστικά μετά τις 16 Ιούνη, οπότε θα έχουν ξεκαθαρίσει τα πάντα σε όλα τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα και θα είναι γνωστό ποιες ομάδες θα έχουν το δικαίωμα συμμετοχής.

Με τον Ιωνικό ΝΦ και το Μαρούσι, από ελληνικής πλευράς, να έχουν δηλώσει συμμετοχή και εν αναμονή της τρίτης ομάδας που ενδεχομένως θα προκύψει από τα πλέι-οφ, η ΟΥΛΕΜΠ αναγνωρίζοντας ότι υπάρχουν δυσκολίες για συμφωνία με τη ΦΙΜΠΑ Ευρώπης, στοχεύει στη συμμετοχή 60 επαγγελματικών ομάδων στις δυο διοργανώσεις της.

Οπως αποφασίστηκε, την Τετάρτη, στη Βαρκελώνη ενόψει της νέας χρονιάς (2003-04) στο ΟΥΛΕΜΠ ΚΑΠ πάμε από 24 ομάδες στις 36. Πώς διαχωρίστηκε η εκπροσώπηση; Από 4 ομάδες πήραν Ισπανία και Ιταλία, από 3 η Αδριατική Λίγκα, η Ελλάδα, η Γαλλία και η Γερμανία, από 2 Ρωσία και Βέλγιο, από 1 Αγγλία, Πολωνία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ελβετία και Σερβία - Μαυροβούνιο. Τέσσερις ομάδες θα πάρουν πρόσκληση (wild card) με κριτήρια την προϊστορία τους, την αποδοχή των κανονισμών της διοργάνωσης, την ύπαρξη διεθνούς αεροδρομίου, δύο ξενοδοχείων πρώτης κατηγορίας και την τηλεοπτική κάλυψη των αγώνων.

Πώς θα γίνει το πρωτάθλημα; Ξεκίνημα με 6 ομίλους των 6 ομάδων σε σύστημα δύο γύρων. Οι δυο πρώτοι κάθε ομίλου και οι 4 καλύτεροι τρίτοι περνάνε στους 16, όπου σε διπλούς αγώνες (εντός και εκτός έδρας) θα φτάσουμε σε μονό τελικό, σε ουδέτερο έδαφος.

Βλέποντας τα οικονομικά προβλήματα της ΟΥΛΕΜΠ, η ΦΙΜΠΑ αποφάσισε να τραβήξει τα δικά της χαρτιά. Η ευρωπαϊκή ομοσπονδία απέρριψε για τρίτη φορά τα αιτήματα της Λίγκας για επανένωση, ενώ λίγο μετά το τέλος της αγωνιστικής χρονιάς αποφάσισε να τράβηξε το δικό της χαρτί. Αυτό μάλιστα έχει αμέριστη σχέση με την αποτυχία της Ευρωλίγκα να διαπραγματευτεί τα τηλεοπτικά δικαιώματα των ομάδων, όπου σαν αποτέλεσμα είχε πολλές ομάδες να μείνουν χωρίς τηλεοπτική στέγη, άρα και με μειωμένα έσοδα (αφού τα εισιτήρια είναι μια άλλη... πονεμένη ιστορία). Μόλις προχθές στο Μόναχο, μετά τη συνεδρίαση του Εκτελεστικού Γραφείου και της επιτροπής διοργανώσεων, αποφασίστηκε η διεξαγωγή μιας «υψηλού επιπέδου» διοργάνωσης με τη συμμετοχή 24 ομάδων. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Γ. Βασιλακόπουλο, «πρόκειται για ένα πρωτάθλημα με δημοκρατικούς όρους και πραγματικούς συνεργάτες». Ατού; Η «ελευθερία» διαπραγμάτευσης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Θα ονομάζεται Fiba Europe League (FEL) και θα γίνει με το γνωστό σύστημα των ομίλων και τελική φάση με φάιναλ-φορ. Ξεκινάει στις 22 Οκτώβρη του 2003 και ολοκληρώνεται το τριήμερο 23-25 Απρίλη. Η Ελλάδα θα έχει, σαφώς, ισχυρή παρουσία αφού εκτός των γνωστών υποψηφίων (Αρης, ΠΑΟΚ) τόσο ο Ολυμπιακός, όσο και ο Παναθηναϊκός έχουν ζητήσει να ενημερωθούν, μετά την απογοήτευσή τους από τους ανθρώπους της ΟΥΛΕΜΠ, χωρίς να δεσμεύονται αφού τους... περιμένει και η Ευρωλίγκα (στον ΠΑΟ, μάλιστα, προσφέρει εγγυημένο συμβόλαιο) και όλα θα εξαρτηθούν από το πώς θα εξελιχθούν οι διαπραγματεύσεις τους μέσα στο άμεσο χρονικό διάστημα. Πάντως, με μπροστάρη τον Γιώργο Βασιλακόπουλο, η ΦΙΜΠΑ Ευρώπης ποντάρει πολύ στην ελληνική συμμετοχή.

Αναλυτικά κάποιες λεπτομέρειες της καινούριας διοργάνωσης είναι: Δεν υπάρχουν οικονομικές υποχρεώσεις για τη συμμετοχή στη διοργάνωση (εγγυητική επιταγή). Η Γενική Συνέλευση της FEL θα συνεδριάζει δυο φορές το χρόνο για να έχουν λόγο σε σημαντικά θέματα της διοργάνωσης. Δημιουργείται ειδικό συμβούλιο της FEL με 4 μέλη από τη Γενική Συνέλευση των συλλόγων και 3 από την Εκτελεστική Επιτροπή της ΦΙΜΠΑ Ευρώπης. Τα τηλεοπτικά, διαφημιστικά και εμπορικά δικαιώματα παραμένουν στη δικαιοδοσία των συλλόγων, με εξαίρεση το φάιναλ-φορ. Οι ομάδες έχουν δικαίωμα αλλαγής έως και τεσσάρων παικτών, 72 ώρες πριν από τα πλέι-οφ. Ως κριτήριο συμμετοχής θεωρείται η κατάταξη στις εθνικές διοργανώσεις, η προϊστορία στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις και η διαβεβαίωση από τις ομοσπονδίες ότι υπάρχουν γήπεδα χωρητικότητας, τουλάχιστον, 2.000 θεατών. Το πώς θα διεξαχθεί η διοργάνωση θα αποφασιστεί στις 28 Ιούνη. Μια μέρα νωρίτερα οι εθνικές ομοσπονδίες θα έχουν στείλει τη λίστα με τις υποψήφιες ομάδες

Και βέβαια τα όνειρα της ΦΙΜΠΑ δεν τελειώνουν στην καινούρια διοργάνωση, αφού προσπαθεί συνεχώς να επιβεβαιώσει τη θέση ισχύος έναντι της ΟΥΛΕΜΠ. Ενα στοιχείο που το δείχνει αυτό είναι η επιμονή της να κρατήσει και το ΦΙΜΠΑ ΚΑΠ (το πρώην Τσάμπιονς Καπ) που θα διεξαχθεί και την ερχόμενη σεζόν, με συμμετοχή άλλων 32 (ή και... περισσοτέρων) ομάδων. Η διαφορά σε σχέση με φέτος είναι ότι οι νικητές των φάιναλ-φορ των τεσσάρων περιφερειών θα προκριθούν στον πανευρωπαϊκό γύρο, με τις τρεις πρώτες ομάδες της τελικής φάσης να παίρνουν απ' ευθείας το εισιτήριο για τη συμμετοχή στην FEL της ερχόμενης περιόδου. Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Γιώργος Βασιλακόπουλος δήλωσε μετά τη συνεδρίαση: «Μπαίνουμε σε μια νέα εποχή των διοργανώσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Ανοίξαμε την πόρτα σε όλες τις ομάδες για να συμμετέχουν με πραγματικούς ευρωπαϊκούς όρους και ως αληθινούς και σεβαστούς συνεργάτες. Είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε την πρόκληση».