Μετά από μια περιπλάνηση ανά την Ευρώπη, «Οι Ευρωπαίοι» κάνουν στάση στην Ελλάδα. Εργα ενός από τους σημαντικότερους φωτογράφους της εποχής μας, του Ανρί Καρτιέ Μπρεσσόν, φιλοξενούνται αυτόν το μήνα στο Μουσείο Μπενάκη. Για πρώτη φορά, παρουσιάζονται στο ελληνικό κοινό, εκατόν δέκα ασπρόμαυρες φωτογραφίες που φιλοτέχνησε ο ενενηνταπεντάχρονος σήμερα καλλιτέχνης ανάμεσα στο 1930 και το 1970, κατά την περιήγησή του στην Ευρώπη. Η έκθεση, με βαρύνουσα και πολλαπλή σημασία, αποκαλύπτει το πολύπτυχο πρόσωπο της Ευρώπης, όπως το κατέγραψε σε διάστημα μισού περίπου αιώνα ο μαγικός φακός του Α. Μπρεσσόν. Παράλληλα, αποτελεί ελάχιστο φόρο τιμής προς έναν από τους σπουδαιότερους σύγχρονους δημιουργούς της και προς έναν από τους αξιότερους διεθνώς φωτογράφους.

Η ιστορία των «Ευρωπαίων», πηγαίνει αρκετά χρόνια πίσω. Το 1955, ο Ελληνας εκδότης και τεχνοκρίτης Τεριάντ δημοσίευσε το ομότιτλο λεύκωμα με φωτογραφίες που ο Μπρεσσόν είχε συγκεντρώσει την προηγούμενη πενταετία. Μια φωτογραφική απεικόνιση της Ευρώπης μετά τον πόλεμο, με εμφανή τα σημάδια της καταστροφής, της πείνας και της δυστυχίας. Από το 1955 έως το 1970, η σειρά αυτή εμπλουτίστηκε μετά από πολλαπλά ταξίδια του φωτογράφου σε ευρωπαϊκές χώρες.

Με την έκθεση «Οι Ευρωπαίοι», σαράντα χρόνια μετά την έκδοση του λευκώματος, σκιαγραφείται, για μια ακόμα φορά, το πορτρέτο της Γηραιάς Ηπείρου, έτσι όπως ο μαγικός φακός του Μπρεσόν την κατέγραψε σε διάστημα μισού περίπου αιώνα (1930 - 1970). Υπάρχει μια συγκεκριμένη στιγμή σε καθένα από τα επεισόδια της ζωής, κατά την οποία όλα τα στοιχεία που τα αποτελούν ευθυγραμμίζονται έτσι, ώστε τελικά να αποκαλυφθεί πως όλη η ζωή δεν είναι άλλο από ένα ενιαίο επεισόδιο, κατά περίπτωση ανθεκτικό ή εφήμερο. Σύμφωνα με τον Μπρεσόν «είναι καθήκον κάθε ντοκουμενταρίστα φωτογράφου να είναι αποστασιοποιημένος μεν, ωστόσο αρκετά σοφός παρατηρητής. Ετσι, σωστά προετοιμασμένος θα συλλάβει το θέμα του την ακριβή στιγμή. Και θα γράψει ιστορία».

Η πρώτη φωτογραφία του Καρτιέ Μπρεσσόν είναι ένα ενσταντανέ στην παραλία της Διέπης. Τότε δεν είχε ακόμα αποφασίσει ότι θα γίνει φωτογράφος. Το Παρίσι της δεκαετίας του 1920 ήταν αληθινή δεξαμενή ιδεών για ένα νέο με ανησυχίες. Ο Μπρεσσόν γνωρίστηκε με τους σουρεαλιστές, ενθουσιάστηκε με το ελεύθερο πνεύμα τους και μοιράστηκε τις ιδέες τους. Ωσπου μια μέρα είδε μια φωτογραφία τριών μαύρων παιδιών στην Αφρική. Σκέφτηκε ότι με τη φωτογραφία μπορεί να ικανοποιήσει τη λαχτάρα και την περιέργειά του για τη ζωή. Και άρχισε να ταξιδεύει και να φωτογραφίζει. Πρώτος σταθμός η Αφρική, για να ακολουθήσουν η Ισπανία, η Ιταλία, οι ΗΠΑ, το Μεξικό... Ο φωτογραφικός του φακός ταξιδεύει από την Ινδία έως τη Βιρμανία, το Πακιστάν, την Κίνα και τη Σοβιετική Ενωση. Από τις Αλπεις έως τον ποταμό Ευφράτη, από τις λίμνες της Σουμάτρας έως τα χωριά της Σίφνου και από τις άνυδρες πεδιάδες του Μεξικού έως τα παγωμένα δάση της Ουγγαρίας....

Πρώτος και απαράβατος κανόνας στις φωτογραφίες του, να αντιμετωπίζει με το φωτογραφικό του φακό την πραγματικότητα που του επιβάλλεται χωρίς να τη μεταμορφώνει και χωρίς να την εξωραΐζει. Η αυθεντικότητα είναι η μεγαλύτερη αρετή της φωτογραφίας. Μάλιστα, για να την υπηρετήσει καλύτερα, δε χρησιμοποιεί φλας. Εξίσου αυστηρός είναι και με τη χρήση του έγχρωμου φιλμ, αφού «Το χρώμα στη φωτογραφία προσφέρει μια αποσπασματική γκάμα αποχρώσεων, σε αντίθεση με το μαύρο που το χρωματικό του φάσμα είναι πλήρες». Η έκθεση, που πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών, συνοδεύεται από καλαίσθητο κατάλογο και θα διαρκέσει έως τις 31 Αυγούστου.