Ναι, μια αντλία περίπου είναι, γιατροί δεν είμαστε για να γνωρίζουμε την ακριβή ορολογία, όμως παρά ταύτα συνεχίζουμε να λέμε «μου ράγισε την καρδιά», «τον ή την αγάπησε με όλη του την καρδιά». Ετσι ακριβώς, όπως συμβαίνει και με τη σελήνη. Ξέρουμε πια περίπου πώς είναι. Είναι ψυχρή και άσχημη μαθαίνουμε, μα να που όμως συνεχίζουμε από μακριά να την κοιτάζουμε. Να τη θαυμάζουμε, να μας κάνει πιο ευαίσθητους, πιο ευάλωτους, πιο ερωτικούς, πιο ρομαντικούς. Ας επιστρέψουμε στην καρδιά και ας ρίξουμε μια ματιά στην ιστορία της. Κυριακή είναι ό,τι θέλουμε κάνουμε με την καρδιά μας η για την καρδιά μας.

Το 1242 ένας Αραβας επιστήμονας, ο Ιμπν αν Ναφίς, είχε γράψει ένα βιβλίο στο οποίο υποστήριζε ότι η δεξιά και αριστερή κοιλία της καρδιάς δεν επικοινωνούν. Σύμφωνα δηλαδή με τη θεωρία του, το αίμα προωθείται από τη δεξιά κοιλία στις αρτηρίες που οδηγούν στους πνεύμονες. Εκεί οι αρτηρίες χωρίζονται σε όλο και μικρά αιμοφόρα αγγεία, μέσα στα οποία το αίμα προσλαμβάνει οξυγόνο από τους πνεύμονες. Με αυτόν τον τρόπο εξηγείται η λειτουργία της διπλής αντλίας. Η μία αντλία χρειάζεται για να διοχετεύει το αίμα στους πνεύμονες, όπου γίνεται η πρόσληψη οξυγόνου, Η άλλη αντλία εξυπηρετεί την κυκλοφορία του υπόλοιπου σώματος. Ο Αν Ναφίς είχε ανακαλύψει τη λεγόμενη «μικρή ή πνευμονική κυκλοφορία». Το βιβλίο του όμως έγινε γνωστό μόνον το 1924!

Το 1533, ο Ισπανός γιατρός Μιγκέλ Σερβέτο εξέδωσε το βιβλίο στο οποίο περιέγραψε και αυτός τη μικρή κυκλοφορία και έκανε το λάθος να ταξιδέψει στη Γενεύη, όπου «βασίλευε» η σκέψη του Ιωάννη Καλβίνου, με αποτέλεσμα να πεθάνει στην πυρά. Στη συνέχεια ο Καλβίνος προσπάθησε να καταστρέψει όλα τα αντίτυπα του βιβλίου του Σερβέτο και σχεδόν το κατόρθωσε, μερικά όμως, ευτυχώς, διασώθηκαν και ανακαλύφθηκαν το 1694.

Ο τρίτος άνθρωπος που κατανόησε το μηχανισμό της μικρής κυκλοφορίας, στα 1550, ήταν ο Ιταλός ανατόμος Ρενάτο Κολόμπο. Ο επόμενος ήταν ένας Αγγλος γιατρός, ονόματι Γουίλιαμ Χάρβεϊ (1578-1657), ο οποίος μελέτησε προσεκτικά την καρδιά και πρόσεξε ότι σε κάθε πλευρά της υπάρχουν βαλβίδες, που επιτρέπουν στο αίμα να εισέρχεται στις δυο κοιλίες, αλλά δεν του επιτρέπουν να εξέλθει. Ο Χάρβεϊ έζησε αρκετά χρόνια έτσι ώστε κατόρθωσε να δικαιωθεί εν ζωή... Αυτά τα λίγα έχουμε σήμερα να πούμε για την καρδιά και την ιστορία της, την καρδιά που όλους μας απασχολεί πολύ για πολλούς και διάφορους λόγους. Και όπως δε γνωρίζουμε την πίσω πλευρά της σελήνης που ποτέ δεν την είδαμε, έτσι και με την καρδιά υπάρχουν ακόμη πολλά μυστικά, επιστημονικά και μη, ερωτικά μυστικά τα οποία αγνοούμε. Μα, γιατί να τα απομυθοποιούμε όλα;