Κυριακή 1 Φλεβάρη 2004
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 20
ΠΑΙΔΕΙΑ
Παλιές ιδέες σε νέα συσκευασία

Οι φοιτητές έχουν διαδηλώσει πολλές φορές «Η Παιδεία δεν είναι εμπόρευμα»
Οι φοιτητές έχουν διαδηλώσει πολλές φορές «Η Παιδεία δεν είναι εμπόρευμα»

Ο ενθρονισμός του «πρίγκιπα» Γ. Παπανδρέου στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δεν είναι απλά ένα επικοινωνιακό τρικ για να αποφύγει τη συντριβή το κυβερνητικό κόμμα. Προοιονίζεται μια βαθύτερη αλλαγή στο πολιτικό σύστημα ώστε να είναι συμβατό με τη νέα ιμπεριαλιστική τάξη πραγμάτων, και τις αναδιαρθρώσεις της καπιταλιστικής οικονομίας. Ο κ. Παπανδρέου αναλαμβάνει να καθαρίσει το ΠΑΣΟΚ από την όποια σοσιαλδημοκρατική σκουριά έχει μείνει και να διαμορφώσει ένα «νεοτερικό» ΠΑΣΟΚ σαν το Νέο Εργατικό Κόμμα του κ. Μπλερ. Ταυτόχρονα πιέζει τη ΝΔ για ακόμη πιο νεοφιλελεύθερη μετατόπιση, αφού ουσιαστικά αλλάζει το περιτύλιγμα παλαιών θέσεων της ΝΔ όπως αυτή για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια αποκαλώντας τα «μη κρατικά».

Οι δήθεν ρηξικέλευθες προτάσεις του κ. Παπανδρέου με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ ή ΝΔ προετοιμάζουν μία νέου τύπου έφοδο του ξένου και ελληνικού κεφαλαίου σε ό,τι έμεινε από τα κοινωνικά, δημοκρατικά και εργασιακά δικαιώματα μετά τη λαίλαπα Σημίτη. Σ' αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πρόταση του κ. Παπανδρέου για τα «μη κρατικά πανεπιστήμια», δηλαδή τη θεσμοθέτηση της ιδιωτικής ανώτατης εκπαίδευσης, που θα μας απασχολήσει σε αυτό το άρθρο.

Το τεράστιο ενδιαφέρον του κεφαλαίου για επενδύσεις στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης (ΑΕ) έχει εκδηλωθεί επίσημα τόσο με τις αποφάσεις της ΕΕ για τον ευρωπαϊκό χώρο της ανώτατης δημόσιας και ιδιωτικής εκπαίδευσης, όσο και με τις αποφάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου για την «απελευθέρωση της αγοράς της ανώτατης εκπαίδευσης» μέχρι το 2010. Ο Ted Marchese, αντιπρόεδρος της Αμερικανικής Ενωσης Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης, σε μια έκθεση για τα αμερικανικά πανεπιστήμια και τη διεθνή εξάπλωσή τους, επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι κερδοσκοπικά δίκτυα, που συμπεριλαμβάνουν και πανεπιστήμια, προσελκύουν μεγάλες επενδύσεις από τη Γουόλ Στριτ για την παροχή τριτοβάθμιας εκπαίδευσης σε μία αγορά που θεωρείται «τεράστια και ώριμη για συγκομιδή». Επίσης γράφει ότι βιομηχανικοί όμιλοι συγκροτούν εκπαιδευτικές επιχειρήσεις με σκοπό να μειώσουν την εξάρτηση από τα υπάρχοντα πανεπιστήμια εξαιτίας της δυσαρέσκειας από την παραδοσιακή ανώτατη εκπαίδευση. Οι πρώην «τίγρεις» της Ασίας, με τα άθλια μεροκάματα και τα ανύπαρκτα εργατικά δικαιώματα, είναι ο προνομιακός χώρος των ιδιωτικών επενδύσεων στο χώρο της ΑΕ.

Οι ευρύτερες επιδιώξεις του πολυεθνικού και ντόπιου κεφαλαίου με την εισβολή του στο χώρο της ΑΕ μπορεί να συνοψιστούν στα παρακάτω:

Α) Ιδεολογικές και πολιτικές. Από την ΑΕ αποφοιτούν τόσο τα στελέχη της καπιταλιστικής οικονομίας και πολιτικής όσο και το προλεταριάτο της πνευματικής εργασίας. Παρά τον επιχειρηματικό μετασχηματισμό των κρατικών πανεπιστημίων, το πανεπιστημιακό κίνημα κρατάει κάποιες κατακτήσεις, όπως η ακαδημαϊκή ελευθερία, το άσυλο, η ελεύθερη διακίνηση ιδεών, η συλλογικότητα και η συνδικαλιστική και πολιτική οργάνωση και δράση, καθώς και η συμμετοχή στη διοίκηση. Πάρα πολύ σημαντικά στοιχεία στη διαμόρφωση της προσωπικότητας και των κοινωνικών αντιλήψεων των αυριανών επιστημόνων, που όμως είναι ασύμβατα με το ιδιωτικό πανεπιστήμιο. Το διευθυντικό δικαίωμα και οι νόμοι προστασίας των επενδύσεων και της εξασφάλισης των κερδών του κεφαλαιοκράτη είναι πάνω από ανθρώπινα δικαιώματα.

Μέσα σε ένα τέτοιο καθεστώς θα εκπαιδεύεται ο αυριανός επιστήμονας να σέβεται και να υποτάσσεται στην επιχείρηση που θα εργάζεται, χωρίς την εμπειρία της συλλογικής διεκδίκησης των δικαιωμάτων του. Τα μητροπολιτικά πανεπιστήμια μεταφέρουν τις πρακτικές αυτές στα θυγατρικά μαζί με την ιδεολογία της ιμπεριαλιστικής νέας τάξης πραγμάτων.

Β)Οικονομικές. Η ΑΕ ανοίγει ένα νέο πεδίο επενδύσεων του διεθνούς κεφαλαίου με αναμενόμενη υψηλή κερδοφορία. Πέραν των υψηλών διδάκτρων, οι ιδιοκτήτες των ιδιωτικών πανεπιστημίων θα καρπώνονται τη μερίδα του λέοντος από τα ευρωπαϊκά και εθνικά προγράμματα κατάρτισης και έρευνας με τους μηχανισμούς και τις δυνατότητες αθέμιτων συναλλαγών που θα διαθέτουν. Ολοι γνωρίζουν το ρόλο γνωστού συγκροτήματος του Τύπου στην εισαγωγή της πληροφορικής στη μέση εκπαίδευση.

Γ)Πώληση φθηνής κατάρτισης στη μεγάλη μάζα των φοιτητών, ενώ επιστημονική εκπαίδευση υψηλού επιπέδου θα παρέχεται στους λίγους, που θα έχουν να πληρώσουν το αντίστοιχο αντίτιμο. Κάποιες υποτροφίες που δίνονται στα καλά αμερικανικά πανεπιστήμια σε φτωχούς προικισμένους νέους επαληθεύουν τον κανόνα.

Η κοινωνική γνώση τοποθετείται στην προκρούστεια κλίνη των τεχνολογικών αναδιαρθρώσεων, ώστε να στερηθεί η κοινωνία συνολικά από την επιστημονική, πολιτιστική κληρονομιά τόσων αιώνων. Οι νέοι θα μαθαίνουν ότι είναι απόλυτα απαραίτητο για τη λειτουργία της καπιταλιστικής οικονομίας.

Δ) Πίεση πάνω στα κρατικά πανεπιστήμια για επιτάχυνση του επιχειρηματικού μετασχηματισμού και υποταγής στους νόμους της αγοράς και τις επιχειρήσεις - χορηγούς. Ιδιαίτερα μετά το δραματικό περιορισμό των δημόσιων δαπανών για την εκπαίδευση και την ταυτόχρονη επεκτατική πολιτική της ίδρυσης νέων τμημάτων, η σχεδιασμένη υποβάθμιση των κρατικών ΑΕΙ θα είναι ένα ακόμη άλλοθι για την υποστήριξη της ιδιωτικής ΑΕ.

Η απελευθέρωση της αγοράς της ΑΕ θα διευρύνει το ταξικό χάσμα ανάμεσα στους πλούσιους και τους φτωχούς, θα διευκολύνει την ιδεολογική και πολιτική κυριαρχία του κεφαλαίου στην κοινωνία και την επίθεση στα εργασιακά, κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα. Σήμερα το κεφάλαιο δεν αρκείται στην απόσπαση υπεραξίας, απαιτεί από τους πολιτικούς υπαλλήλους του να του παραδώσουν και τη συνείδηση του εργαζόμενου. Η υποστήριξη των ιδιωτικών πανεπιστημίων μεταξύ των άλλων προτάσεων του κ. Παπανδρέου για τη λεηλασία της ζωής και της αξιοπρέπειας του εργαζόμενου λαού και της νεολαίας εντάσσεται σε ένα πλαίσιο ανοιχτής αγοραίας συναλλαγής με τις δυνάμεις που στήριξαν τη θεαματική άνοδό του στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Μεταξύ των άλλων είναι κοινός πλασιέ της κεφαλαιοκρατικής επέκτασης στο χώρο της Παιδείας και των υπηρεσιών γενικότερα με νέο στιλ και ύφος, όμως το κασκόλ στην ούγια γράφει MADE IN USA. Οι Ευρωπαίοι συντηρητικοί και σοσιαλδημοκράτες πολιτικοί αντιγράφουν τις ΗΠΑ και προωθούν την ιδιωτικοποίηση της ΑΕ στο λεγόμενο ευρωπαϊκό χώρο της ΑΕ μέσω της διακήρυξης της Μπολόνια.

Το εύρημα του κ. Παπανδρέου για το πλασάρισμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων είναι ο όρος «μη κρατικά» και η διαχεόμενη αντίληψη ότι αυτά θα ιδρύονται από δήμους, και μη κερδοσκοπικές οργανώσεις. Το φιάσκο της δήθεν ελεύθερης ραδιοτηλεόρασης στηρίχτηκε σε αντίστοιχα ευρήματα και το αποτέλεσμα είναι να ζούμε σε καθεστώς τηλεοπτικής δικτατορίας. Ποιος δήμος ανταγωνίστηκε τα μεγαθήρια των ΜΜΕ και θα μπορέσει να ιδρύσει πανεπιστήμιο, όταν δεν μπορεί να ιδρύσει ούτε παιδικό σταθμό; Οι διαγκωνιζόμενοι ελέφαντες των ΜΜΕ στο πλαίσιο του «ελεύθερου» ανταγωνισμού πάτησαν σαν βατράχια τους ερασιτεχνικούς σταθμούς, για την ελευθερία των οποίων πολλοί κόπτονταν.

Σήμερα δεν είναι ξεπερασμένα μόνο τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, αλλά έχουν ξεπεραστεί και τα κρατικά επιχειρηματικά πανεπιστήμια, γιατί δεν καλύπτουν τις ανάγκες της νεολαίας για ολόπλευρη επιστημονική εκπαίδευση και κοινωνική μόρφωση. Η κοινωνία ζητάει ένα άλλο πανεπιστήμιο, όπου όλοι θα έχουν ίσα δικαιώματα και όχι ευκαιρίες στην ελεύθερη παραγωγή και μετάδοση του επιστημονικού πλούτου, που ανήκει στην κοινωνία και όπου η αλληλεγγύη, η συλλογικότητα, και η δημοκρατία -αξίες του πολιτισμού της εργατικής τάξης και των λαϊκών αγώνων- θα έχουν την πρώτη θέση.

Θα παραδώσουμε τα άγια τοις κυσί; Θα τους αφήσουμε να λεηλατήσουν τον πολιτισμό και τις αγωνιστικές παραδόσεις του φοιτητικού κινήματος; Θα ξεχάσουμε το Λόχο Μπάιρον των φοιτητών στην Αντίσταση, τους αγώνες και τα συλλαλητήρια του 15%, το Πολυτεχνείο, και θα δεχτούμε την κατασκευή ρομποτανθρώπων στα ιδιωτικά καταστήματα κατάρτισης που κατ' ευφημισμό θα ονομάζονται πανεπιστήμια; Είμαι σίγουρος ότι το εργατικό και νεολαιίστικο κίνημα, με πρωτοπόρους τους κομμουνιστές, θα ανατρέψει τα σχέδιά τους. Ο ελληνικός λαός δε θα επιτρέψει την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, αλλά θα καταδικάσει τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και τη ΝΔ που ευθύνονται για τη μετάλλαξη των κρατικών πανεπιστημίων σε επιχειρήσεις και τη γενικότερη υποβάθμιση της εκπαίδευσης και τον κ. Παπανδρέου, που έχει βασική ευθύνη σαν υπουργός παιδείας.


Του Νίκου ΑΣΠΡΑΓΚΑΘΟΥ*
*O Νίκος Ασπράγκαθος είναι καθηγητής του Πανεπιστημίου Πατρών

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
...για την Παιδεία(2007-03-02 00:00:00.0)
Το ρέκβιεμ του αστικού δημόσιου πανεπιστημίου(2007-01-26 00:00:00.0)
Ζήτησε το πολιτικό «χρίσμα» από το μεγάλο κεφάλαιο(2006-12-06 00:00:00.0)
Τεχνητή αντιπαράθεση στο χώρο της παιδείας(2001-02-18 00:00:00.0)
Η γνώση ως "προσωπική επένδυση"!(1997-08-03 00:00:00.0)

Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ