Ο ρόλος και τα καθήκοντα του εκπαιδευτικού στις συνθήκες της «παγκοσμιοποίησης» και ο χαρακτήρας της μόρφωσης μέσα σε αυτό ήταν το θέμα του 18ου Συνεδρίου, που συνδιοργάνωσαν η Διδασκαλική Ομοσπονδία Ελλάδας και η Παγκύπρια Ομοσπονδία Ελλήνων Διδασκάλων στη Ρόδο, στις 15 και 16 Απρίλη. Στο συνέδριο, που είχε θέμα «Παγκοσμιοποίηση και εκπαίδευση. Το δημόσιο σχολείο στο νέο περιβάλλον», συμμετείχαν εκπρόσωποι των διδασκαλικών συλλόγων όλης της χώρας και της Κύπρου, που συζήτησαν το ρόλο των εκπαιδευτικών στις συνθήκες που διαμορφώνονται. Χαιρετισμό στο συνέδριο απηύθυναν ο υπουργός Αιγαίου, συνδικαλιστές και φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι κομμάτων. Εκ μέρους του ΚΚΕ χαιρετισμό απηύθυνε ο Αγ. Χατζηδιάκος, μέλος της ΝΕ Δωδεκανήσου του ΚΚΕ.

Πλούσιος ήταν ο προβληματισμός που αναπτύχθηκε για το ρόλο του εκπαιδευτικού σήμερα. Ο Μάρκος Σκούφαλος, εκπαιδευτικός και συνεργάτης του Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών, στην εισήγησή του σημείωσε πως όταν μιλάμε για παγκοσμιοποίηση, μιλάμε για τον ιμπεριαλισμό και ότι ο όρος παγκοσμιοποίηση «αποτελεί άλλη μία λεκτική αποπλάνηση, με στόχο να συσκοτίσει το σύστημα». Σημείωσε, επίσης, ότι αυτή η ιμπεριαλιστική παγκοσμιοποίηση επηρεάζει και τα εκπαιδευτικά συστήματα. Ειδικά για την Ελλάδα τόνισε ότι η εκπαίδευση προσαρμόζεται στις εντολές του κεφαλαίου, προωθώντας ένα σχολείο της αγοράς μέσα από προγράμματα όπως αυτό της «επιχειρηματικότητας», που εφαρμόζεται πιλοτικά στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση, μέσα από τις εκθέσεις της Κομισιόν και τις επιταγές και κατευθύνσεις του ΟΟΣΑ. Είναι ξεκάθαρο, τόνισε, ότι οδηγούμαστε σε ένα σχολείο όπου τα πάντα θα πληρώνονται και θα παράγει αναλώσιμους εργαζόμενους. Ο ομιλητής τόνισε πως η απάντηση θα πρέπει να είναι το ενιαίο δωδεκάχρονο δημόσιο και δωρεάν σχολείο, μία πρόταση που δεν απευθύνεται στους κρατούντες, αλλά στο λαό και το εκπαιδευτικό κίνημα, που είναι ο μόνος παράγοντας που μπορεί να επιβάλει αυτή την πολιτική μαζί με γενικότερες αλλαγές στην κοινωνία.

Η Κυριακή Καμαρινού, μέλος συντακτικής επιτροπής του περιοδικού «Θέματα Παιδείας», σημείωσε ότι η παιδαγωγική υπόσταση του εκπαιδευτικού βρίσκεται στο στόχαστρο των συντηρητικών αναδιαρθρώσεων στην εκπαίδευση. Το πρόβλημα που αναδεικνύεται και οξύνεται την εποχή της παγκοσμιοποίησης του καπιταλιστικού κοινωνικοοικονομικού συστήματος, σημείωσε, είναι η ένταση της ιδιοποίησης του κοινωνικού και μορφωτικού πλούτου από τη μειοψηφία των κοινωνικών δυνάμεων. Σημείωσε επίσης ότι ο στόχος για τους μαθητές θα πρέπει να είναι η βαθιά ουσιαστική γενική παιδεία, δωδεκάχρονη, υποχρεωτική, ενιαία και δωρεάν, που θα εφοδιάζει τον άνθρωπο με εκείνες τις αναγκαίες γνώσεις, που ανταποκρίνεται πραγματικά στις ανάγκες της ζωής, μακριά από τα κοντόφθαλμα σχέδια και τις λογικές για τις ανάγκες της αγοράς και τα στενά κοινωνικά - ταξικά κριτήριά της.

Στο χαιρετισμό του ο Δ. Αγκαβανάκης, μέλος της ΕΕ της ΑΔΕΔΥ και στέλεχος του ΠΑΜΕ, τόνισε ότι η παγκοσμιοποίηση στην πράξη εκφράζει την ασύδοτη δράση και την επιθετικότητα του κεφαλαίου και των ιμπεριαλιστικών οργανισμών σε βάρος των λαών και των εργαζομένων. Οι εκπαιδευτικοί, είπε, ως παράγοντες διαπαιδαγώγησης και διαμόρφωσης ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων δεν επιτρέπεται να γίνουν συνένοχοι του κεφαλαίου και των εγκλημάτων τους, γι' αυτό και θα κριθούν θετικά μόνο από τη συμβολή τους στην ανοικοδόμηση του σχολείου των σύγχρονων λαϊκών αναγκών ενάντια στο σχολείο κεφαλαιοκρατικής οικονομίας της αγοράς. Αναφερόμενος στους τρόπους που η παγκοσμιοποίηση εκφράζεται ενάντια στα οικονομικά, εργασιακά, κοινωνικοασφαλιστικά και δημοκρατικά δικαιώματα των εργαζομένων, κατέληξε πως η παγκοσμιοποίηση εκφράζεται με τον πιο βάρβαρο τρόπο στην περίπτωση της Κύπρου, με το αμερικανόπνευστο «σχέδιο Ανάν».

Την αντίθεσή τους στο ιμπεριαλιστικό «σχέδιο Ανάν» και στη μετατροπή της Κύπρου σε προτεκτοράτο - ορμητήριο ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων στην περιοχή, εκφράζουν με ψήφισμά τους στο περιθώριο του συνεδρίου 50 και πλέον αντιπρόσωποι. Ανάμεσα σε άλλα σημειώνουν ότι «το αμερικανοβρετανικό "σχέδιο Ανάν" για τη δήθεν επίλυση του Κυπριακού και με μοχλό πίεσης την ένταξη μιας επανενωμένης Κύπρου στην ΕΕ, αντί για θεραπεία των πληγών αποτελεί νέο θανάσιμο κίνδυνο για την ειρηνική συμβίωση και τα δικαιώματα των λαών στην Κύπρο, στην Ελλάδα και στην Τουρκία, αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή».