«Οι κάτωθι υπογεγραμμένοι, ενεργώντας εξ ονόματος της Γερμανικής Ανώτατης Διοίκησης, συμφωνούμε με την άνευ όρων παράδοση όλων των ενόπλων δυνάμεών μας κατά ξηράν, θάλασσα και αέρα, καθώς και όλων των δυνάμεων που βρίσκονται τώρα υπό την γερμανική διοίκηση, προς την Ανώτατη Διοίκηση του Κόκκινου Στρατού και ταυτόχρονα προς την Ανώτατη Διοίκηση των συμμαχικών εκστρατευτικών δυνάμεων». Ηταν 9 Μάη 1945, ώρα 00.43' π.μ. Μια ιστορική στιγμή όπου, με τα παραπάνω λόγια από το πρώτο άρθρο της συνθήκης συνθηκολόγησης άνευ όρων της Γερμανίας, επισφραγιζόταν και τυπικά η αντιφασιστική νίκη των λαών. Ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος στην ουσία έφτανε στο τέρμα του, αν και οι πολεμικές συγκρούσεις, κυρίων στην Ανατολή, δεν είχαν ακόμη τελειώσει. Η Ευρώπη μπορούσε να ανασάνει ελεύθερα και οι λαοί της να μαζέψουν τα συντρίμμια τους, να κοιτάξουν μπροστά και να ελπίσουν -όχι αβάσιμα- ότι το μέλλον τους θα μπορούσε να είναι καλύτερο. Σε τελευταία ανάλυση κανείς δεν ήθελε να πιστεύει ότι χύθηκε άδικα τόσο πολύ αίμα. Κι ήταν πραγματικά υπερβολικά πολύ.

Πριν όμως δούμε τον απολογισμό, ας σταθούμε στους πρωταγωνιστές εκείνης της βραδιάς, όπου ο πόλεμος στην Ευρώπη γινόταν παρελθόν.

Η αντιφασιστική νίκη, με την άνευ όρων συνθηκολόγηση της Γερμανίας, στην ουσία της ήταν επίτευγμα της ΕΣΣΔ και του Κόκκινου Στρατού. Το γεγονός αυτό, τότε δεν ήταν σε θέση να το αμφισβητήσει κανείς, πράγμα που φαίνεται πεντακάθαρα και από τα συγχαρητήρια μηνύματα που έστειλαν στον Στάλιν οι ηγέτες της Μ. Βρετανίας και των ΗΠΑ. «Σας διαβιβάζω εγκάρδιον χαιρετισμόν με την ευκαιρίαν της λαμπράς νίκης που εσημειώσατε εκδιώξαντες τους επιδρομείς από το έδαφός σας και συντρίψαντες την ναζιστικήν τυραννίαν» έγραφε στο μήνυμά του της 9ης Μάη 1945, προς το Σοβιετικό ηγέτη, ο Βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσόρτσιλ. Στο δικό του αντίστοιχο μήνυμα ο Αμερικανός πρόεδρος, Χ. Τρούμαν, σημείωνε: «Εκτιμώμεν μεγάλως την μεγαλειώδη συμβολήν της πανισχύρου Σοβιετικής Ενώσεως εις την υπόθεσιν του πολιτισμού και της ελευθερίας. Διεδηλώσατε την ικανότητα ενός φιλελευθέρου και εις ύψιστον βαθμόν ανδρείου λαού να συντρίψη τας κακάς δυνάμεις της βαρβαρότητος, οσονδήποτε ισχυραί και αν είναι αύται. Επ' ευκαιρία της κοινής μας νίκης χαιρετίζομεν τον λαόν και τας στρατιάς της Σοβιετικής Ενώσεως και την ανυπέρβλητον ηγεσίαν τους».

Στο διάγγελμά του προς το σοβιετικό λαό με την ευκαιρία της αντιφασιστικής νίκης ο Στάλιν έλεγε μεταξύ άλλων πως αν και η Γερμανία του Χίτλερ επιδίωξε να εκμηδενίσει και να διαμελίσει την ΕΣΣΔ, «στην πραγματικότητα έγινε κάτι εντελώς αντίθετο από αυτό που έλεγαν μέσα στο παραλήρημα τους οι χιτλερικοί. Η Γερμανία τσακίστηκε κατακέφαλα. Τα γερμανικά στρατεύματα συνθηκολογούν. Η Σοβιετική Ενωση πανηγυρίζει τη νίκη, αν και δεν ετοιμάζεται ούτε να διαμελίσει, ούτε να εκμηδενίσει τη Γερμανία».

Η δήλωση αυτή, ότι η Σοβιετική Ενωση δεν είχε βλέψεις σε βάρος της Γερμανίας, αποκτά ξεχωριστή σημασία, αν αναλογιστεί κανείς το φόρο αίματος που πλήρωσε ο σοβιετικός λαός για να γίνει πραγματικότητα η αντιφασιστική νίκη.

Σ' ένα μέτωπο, το μήκος του οποίου κυμαινόταν από 3.000 έως 6.200 χιλιόμετρα -και πίσω από τις γραμμές του μετώπου σε περιοχές κατεχόμενες από τον εχθρό, που βρισκόταν στα νώτα του- ο στρατός της ΕΣΣΔ έδωσε σκληρές μάχες, για 1.418 μέρες και νύχτες. Κάθε λεπτό του πολέμου υπήρχαν κατά μέσο όρο 9 νεκροί, κάθε ώρα 507 και κάθε μέρα 1.400. Από αυτά τα νούμερα εύκολα μπορεί κανείς να καταλάβει πώς φτάσαμε στο φοβερό αριθμό των 20.000.000 και πάνω νεκρών, που ήταν το βαρύ τίμημα που πλήρωσε η ΕΣΣΔ σε ανθρώπινο δυναμικό για να έρθει η 9η Μάη 1945. Δύο στους πέντε νεκρούς, στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν Σοβιετικοί πολίτες, ενώ η Αγγλία και οι ΗΠΑ είχαν αντίστοιχα 375.000 και 405.000 νεκρούς.

Εξίσου κολοσσιαίες ήταν οι υλικές ζημιές της ΕΣΣΔ στον πόλεμο, μεγαλύτερες απ' αυτές των υπολοίπων χωρών. Το συνολικό ύψος των υλικών ζημιών από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο σε ό,τι αφορά τις ευρωπαϊκές χώρες ανέρχεται στα 260 δισεκατομμύρια δολάρια εκ των οποίων τα 128 δισεκατομμύρια δολάρια αναλογούν στην ΕΣΣΔ. Αν τώρα σ' αυτό το ποσό προστεθούν και τα 357 δισεκατομμύρια δολάρια που είναι οι σοβιετικές πολεμικές δαπάνες, τότε προκύπτει ότι ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος στοίχισε στην ΕΣΣΔ το κολοσσιαίο ποσό των 485 δισεκατομμυρίων δολαρίων, δηλαδή ένα ποσό αρκετά μεγαλύτερο απ' αυτό που δαπάνησαν ΗΠΑ, Αγγλία και Γαλλία μαζί.

Αυτή είναι η αμείλικτη ιστορική αλήθεια. Οταν μιλάμε για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και τη νίκη κατά του φασισμού οφείλουμε να θυμόμαστε πως αυτή τη νίκη την έδωσε στην ανθρωπότητα το πρώτο εργατικό κράτος στην ιστορία του ανθρώπινου πολισμού.