Ενας «φόρος τιμής» στον Σαλβαδόρ Αλιέντε είναι το ομώνυμο ντοκιμαντέρ του σκηνοθέτη Πατρίτσιο Γκουσμάν, που θα προβάλλεται από τις 10 του Σεπτέμβρη στους ελληνικούς κινηματογράφους, σε διανομή της «New Star». Η πρεμιέρα δίνεται μία μέρα πριν την επέτειο του αμερικανοκίνητου πραξικοπήματος του Πινοσέτ, στις 11 του Σεπτέμβρη του 1973, και του βομβαρδισμού του Προεδρικού Μεγάρου, που σήμανε το τραγικό τέλος της κυβέρνησης της Λαϊκής Ενότητας και του ίδιου του Προέδρου Αλιέντε.

Προχτές το βράδυ έγινε η επίσημη πρεμιέρα στον κινηματογράφο «Απόλλων», ενώ χτες δόθηκε συνέντευξη Τύπου παρόντων του σκηνοθέτη, της κόρης του Αλιέντε, βουλευτίνας του Σοσιαλιστικού Κόμματος, Ιζαμπέλ Αλιέντε, καθώς και της πρέσβειρας της Χιλής στην Ελλάδα, Μάρτσια Κοβαρούμπιας.

Οπως θα περίμενε κανείς από το θέμα και το «πάνελ», η συνέντευξη «απλώθηκε» σε αρκετά θέματα, για την πολιτική, την ιστορία, τη διαχείριση και διατήρηση της συλλογικής μνήμης και τη σημερινή κατάσταση στη Χιλή.

Να σημειώσουμε, όμως, ότι η ταινία, όπως είπε εξ αρχής ο σκηνοθέτης της, «θάφτηκε» από την εμπορική διανομή της ίδιας του της χώρας! Ενώ προβλήθηκε τέσσερις φορές στο πλαίσιο του πρόσφατου Φεστιβάλ Καννών, οι Χιλιανοί διανομείς ταινιών ούτε καν πήγαν να τη δουν. Στην επίσημη προβολή της στο Παρίσι δεν πήγαν ούτε ο πρέσβης, ούτε ο μορφωτικός ακόλουθος της Χιλής στη Γαλλία. Αντίθετα, το επόμενο διάστημα θα προβληθεί στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στην Ιταλία, στο Βέλγιο. Ακόμη και στη Λ. Αμερική υπάρχει πρόβλημα με την προβολή της, αφού, όπως τόνισε ο σκηνοθέτης, οι εταιρίες διανομής των ΗΠΑ είναι τόσο ισχυρές που είναι πρακτικά αδύνατο να προβληθεί κάτι παράλληλα και ανεξάρτητα απ' αυτές. Συζητήσεις - και αυτές με αργό ρυθμό - γίνονται μόνο με τη Βραζιλία, τη Βενεζουέλα, την Αργεντινή και το Περού.

Το υλικό τεκμηρίωσης της ταινίας αποτελείται από τα τέσσερα ντοκιμαντέρ του Γκουσμάν, τα οποία γύρισε κατά την ολιγόχρονη περίοδο της κυβέρνησης της Λαϊκής Ενότητας, από στιγμιότυπα άλλων κινηματογραφιστών, από αρχεία στη Γαλλία. «Ηθελα να κάνω μια ταινία με ποίηση και μεταφορές», είπε ο σκηνοθέτης, ο οποίος, αναφερόμενος στην τριαντάχρονη αποσιώπηση της θυσίας του Αλιέντε, του Προέδρου του χιλιάνικου λαού, ως να μη συνέβη ποτέ, τόνισε: «Μια χώρα χωρίς ντοκουμέντα είναι μια χώρα χωρίς μνήμη. Στη Χιλή δεν υπάρχει η κουλτούρα της ιστορικής μνήμης, του παρελθόντος». Σχετικά με τον Αλιέντε ο Γκουσμάν είπε: «Με εντυπωσιάζει η προσωπικότητα του Αλιέντε. Ηταν πρωτοφανής η προσπάθειά του να κάνει ειρηνική επανάσταση. Το πιο σημαντικό κληροδότημά του είναι ότι έκανε πράξη τα λόγια του. Και πρέπει να πιστέψει κανείς στο αδύνατο και στην ουτοπία και να τα κάνει πραγματικότητα».

Η Ιζαμπέλ Αλιέντε είπε ότι ο πατέρας της «δίδαξε την αξιοπρέπεια στην πολιτική» και ότι «δεν πρέπει να θυσιάσουμε την ελευθερία μας για μια θρυλούμενη οικονομική "ανάπτυξη"», πρόσθεσε δε ότι «είναι σημαντικό να διδασκόμαστε από την ιστορία μας».