Τις ανάγκες αύξησης της ανταγωνιστικότητας του μεγάλου κεφαλαίου στο περιβάλλον της ΟΝΕ υπηρετεί και ο νέος Προϋπολογισμός για το 2005, που παρουσίασε χτες ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών. Ο «εθνικός» αυτός στόχος υλοποιείται με φορολογικές ελαφρύνσεις προς τις επιχειρήσεις, αναπτυξιακά κίνητρα, με το εκτεταμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων, αλλά και τα περισσότερα από 32,5 δισ. ευρώ που θα διατεθούν το νέο έτος για την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους. Από την άλλη, η εξαγγελθείσα οικονομική πολιτική θα διαιωνίσει και θα οξύνει τα συσσωρευμένα λαϊκά προβλήματα. Η ανεργία, η ακρίβεια, η ιδιωτικοποίηση της Υγείας και της Παιδείας, η συνέχιση των ιδιωτικοποιήσεων σε άλλους τομείς της οικονομίας, τα αυξημένα φορολογικά βάρη, η υποχρηματόδοτηση των κοινωνικών δαπανών και οι ισχνές αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις - περί το 3% - θα είναι το -γνώριμο - τοπίο που θα αντιμετωπίσουν τα λαϊκά στρώματα και το 2005. Οι αποκαλούμενες «αδύνατες κοινωνικές ομάδες», όσοι βρίσκονται στο περιθώριο της καπιταλιστικής κοινωνίας, θα πρέπει να βολευτούν με τα ψίχουλα που θα τους μοιράσει η κυβέρνηση μέσω του ΕΚΑΣ και των αγροτικών συντάξεων, των μηχανισμών, δηλαδή, προσαρμογής της φτώχειας, σε ελέγξιμα επίπεδα. Από πουθενά δεν προκύπτει, επίσης, η πολιτική της μείωσης των στρατιωτικών εξοπλισμών (που έχει διακηρύξει η κυβέρνηση) προς όφελος της Παιδείας και της Υγείας, ενώ προβλέπεται ειδικό κονδύλι για τη συμμετοχή της χώρας σε ...ειρηνικές αποστολές! Από την άποψη αυτή, η οικονομική πολιτική, που ανακοινώθηκε χθες από την κυβέρνηση της ΝΔ, αποτελεί αδιατάραχτη συνέχεια της οικονομικής πολιτικής των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Ο νέος, πάντως, προϋπολογισμός διακρίνεται και από ένα ακόμα στοιχείο, αυτό της εξυπηρέτησης πολιτικών σκοπιμοτήτων του κυβερνώντος κόμματος, σε περίπτωση που αυτό επιλέξει την προσφυγή σε πρόωρες εκλογές τον ερχόμενο Μάρτη, με αφορμή την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Ολα αυτά συνθέτουν το σκηνικό της «ήπιας δημοσιονομικής προσαρμογής σε βάθος χρόνου», με ορίζοντα τριετίας, που εξάγγειλε χτες ο Γ. Αλογοσκούφης.

Η φορολογική επιδρομή κατά των μικρομεσαίων στρωμάτων με τη μορφή της ρύθμισης εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων και των ληξιπρόθεσμων χρεών, οι αυξήσεις στα τέλη κυκλοφορίας, οι παρεμβάσεις στη φορολογία καπνού, αλλά και η εξαγγελθείσα από την κυβέρνηση «ορθολογικοποίηση» των εκπιπτόμενων φορολογικών δαπανών (ιατρικά έξοδα, ενοίκια κατοικιών κλπ.), μαζί με την αύξηση του φορολογικού βάρους από την αύξηση του ΑΕΠ, θα αποτελέσουν τη βάση της νέας κυβερνητικής φοροεπιδρομής.

Τα συνολικά φορολογικά έσοδα προβλέπεται να αυξηθούν περισσότερο από 3 δισ. ευρώ. Από 40,7 δισ. ευρώ το 2004, σε 43,7 δισ. ευρώ το 2005, ή σε ποσοστό 7,4%, όσο περίπου και η προβλεπόμενη άνοδος του ονομαστικού ΑΕΠ, το οποίο αναμένεται να αυξηθεί κατά 7,3%.

Από την επιμέρους ανάλυση των φορολογικών εσόδων προκύπτει ότι οι άμεσοι φόροι προβλέπεται να αυξηθούν κατά 8,6% (από 16,7 δισ. ευρώ σε 18,1 δισ. ευρώ). Ειδικά οι φόροι εισοδήματος κατά 9,5%. Η φορολογία φυσικών προσώπων προβλέπεται να αυξηθεί κατά 8,9% και των επιχειρήσεων κατά 7,8%.

Οι έμμεσοι φόροι προβλέπεται να αυξηθούν κατά 7,2%, από 23,87 δισ. ευρώ σε 25,59 δισ. ευρώ. Ειδικά ο ΦΠΑ, που αναλογεί περίπου στο 35% των συνολικών φόρων, προβλέπεται να αυξηθεί κατά 8,5%. Οι φόροι συναλλαγών (ειδικοί φόροι καυσίμων, καπνού, ποτών, τέλη ταξινόμησης οχημάτων κλπ.) προβλέπεται να αυξηθούν κατά 4,9%, ενώ τα τέλη κυκλοφορίας θα αυξηθούν 9,2%!

Στα όρια του πληθωρισμού, αναμένεται να κινηθούν οι αυξήσεις στους μισθούς των δημόσιων υπαλλήλων το 2005, ενώ, σύμφωνα με τα όσα είπε ο υπουργός, και κατά τι υψηλότερα θα είναι τα ποσοστά προσαρμογής των συντάξεων. Το σχετικό κονδύλι για αποδοχές και συντάξεις της κεντρικής διοίκησης, των νοσοκομείων, των ιδρυμάτων Πρόνοιας και λοιπών Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου προβλέπεται να αυξηθεί 5,9% (έναντι 10,5% για το 2004), γεγονός που παραπέμπει σε ονομαστικές αυξήσεις της τάξης του 3-3,5%. Συνολικά, οι πρωτογενείς δαπάνες προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5,3%, έναντι 14,6% φέτος, οι δαπάνες για τόκους 2,9% και για χρεολύσια 6,1%.

Για ασφάλιση και περίθαλψη προβλέπεται μια μεσοσταθμική αύξηση της σχετικής δαπάνης κατά 14,5%. Ειδικότερα, οι δαπάνες περίθαλψης αυξάνονται μόλις 3,2% και οι επιχορηγήσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία κατά 16,2%. Αυξημένα κατά 27%, προβλέπονται τα κονδύλια για τον ΟΓΑ. Η λεγόμενη επιχορήγηση προς το ΙΚΑ αναμένεται να κινηθεί στο 0,9% του ΑΕΠ και θα είναι περίπου 1,6 δισ. ευρώ.

Οι αυξήσεις στις δαπάνες για επιχορηγήσεις φορέων περιορίζονται στο 5,4% (5,3% για τους συγκοινωνιακούς φορείς και 6,2% για τις λοιπές επιχορηγήσεις), ενώ οι καταναλωτικές δαπάνες μειώνονται απόλυτα κατά 16,2%.

Από την ανάλυση των δαπανών κατά υπουργείο, αύξηση 14,9% προβλέπεται για το υπουργείο Απασχόλησης, αλλά μόνο 7,2% για το υπουργείο Παιδείας και 6,1% για το υπουργείο Υγείας. Για το Εθνικής Αμυνας προβλέπονται αυξήσεις 5,5%.

Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για το 2005 προβλέπει δαπάνες 8,1 δισ. ευρώ έναντι 9,6 δισ. ευρώ φέτος. Η μείωση αποδίδεται στις μη επαναλαμβανόμενες Ολυμπιακές δαπάνες. Οι δαπάνες για τα συγχρηματοδοτούμενα με την Ευρωπαϊκή Ενωση προγράμματα προβλέπεται να ανέλθουν στα 5,2 δισ. ευρώ και του εθνικού σκέλους στα 2,9 δισ. ευρώ.