Είμαι της γνώμης ότι οι Θέσεις δεν απαντούν στα ώριμα και επίκαιρα ζητήματα του εργατικού κινήματος.

Πρώτα πρώτα δεν έχουν καμία νέα επεξεργασία για το θέμα του σοσιαλισμού. Ετσι εννιά χρόνια από το 1995 μένουμε στις τοποθετήσεις της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης. Μένουμε στην αντίληψη ότι στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού υπήρχε σοσιαλισμός και μάλιστα αναπτυγμένος. Και αυτά τη στιγμή που α) δυνάμωναν οι εμπορευματοχρηματικές σχέσεις. Απόδειξη η οικονομική μεταρρύθμιση του 1965 που εισήγαγε ως κριτήριο αποδοτικότητας το κέρδος. β) Δεν απονεκρωνόταν το κράτος. γ)Υπήρχαν ανταγωνιστικές αντιθέσεις. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι διαλύθηκε αυτός ο σχηματισμός. Ο μαρξισμός διδάσκει ότι μια ποιότητα, ένα κοινωνικό σύστημα δε διαλύεται αν δεν υπάρχουν εσωτερικές ανταγωνιστικές αντιθέσεις. δ) Δε δημιουργείτο και δεν αναπτυσσόταν κομμουνιστική συνείδηση. Αυτό είναι φανερό, αν δούμε ότι μετά την αντεπανάσταση στις χώρες αυτές τα ανώτερα στελέχη των κομμουνιστικών κομμάτων ηγούνται της καπιταλιστικής παλινόρθωσης.

Επίσης μένουμε στην αντίληψη ότι ο σοσιαλισμός είναι μεταβατικό στάδιο ανάμεσα στον καπιταλισμό και τον κομμουνισμό. Αυτό είναι λανθασμένο. Οι κλασικοί θεωρούσαν το σοσιαλισμό πρώτη φάση της κομμουνιστικής κοινωνίας και ότι ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό θα υπάρξει μεταβατική περίοδος που το κράτος θα είναι η δικτατορία του προλεταριάτου. Ο Β. Ι. Λένιν στα τέλη του 1917 παρατηρούσε: «Η δημοκρατία των σοβιέτ είναι ανώτερη από τη δημοκρατία με συντακτική συνέλευση. Η δημοκρατία του ολοκληρωμένου σοσιαλισμού είναι ανώτερη από τη δημοκρατία των σοβιέτ. Η κομμουνιστική κοινωνία είναι ανώτερη από τη σοσιαλιστική δημοκρατία» («Απαντα» τόμ. 35, σελ. 427, εκδ. «Σύγχρονη Εποχή»). Η δημοκρατία των σοβιέτ, δηλαδή η δικτατορία του προλεταριάτου, είναι η μεταβατική περίοδος ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό.

Οι θεωρητικοί του Κόμματος, για ν' αποδείξουν ότι ο σοσιαλισμός είναι μεταβατική περίοδος, στηρίζονται στο εξής τσιτάτο του Β. Ι. Λένιν: «Ο κρατικομονοπωλιακός καπιταλισμός είναι η πληρέστερη υλική προετοιμασία του σοσιαλισμού, είναι τα πρόθυρά του, είναι το σκαλοπατάκι εκείνο της κοινωνικής κλίμακας που ανάμεσα σ' αυτό και στο σκαλοπατάκι που λέγεται σοσιαλισμός, δεν υπάρχουν άλλα ενδιάμεσα σκαλοπατάκια» («Απαντα» τόμος 34, σελ. 193, έκδοση «Σύγχρονη Εποχή»).

Αυτό όμως το έγραψε ο Β. Ι. Λένιν το Σεπτέμβρη του 1917 για να απορρίψει τις απόψεις των Εσέρων και των Μονσεβίκων, που δεν ήθελαν να μετατραπεί η επανάσταση σε σοσιαλιστική, αλλά να μείνει στα αστικοδημοκρατικά πλαίσια του Φλεβάρη και όχι για να υποστηρίξει ότι δε θα υπάρχει μεταβατικό στάδιο ανάμεσα στον καπιταλισμό και το σοσιαλισμό.

Ακόμη μένουμε στη θέση ότι η εξουσία είχε περάσει στα χέρια της εργατικής τάξης, ενώ ουσιαστικά την εξουσία στη Σοβιετική Ρωσία την ασκούσε το Κομμουνιστικό Κόμμα. Ο Β. Ι. Λένιν το 1921 έγραφε: «Η δικτατορία του προλεταριάτου δεν μπορεί να πραγματοποιείται διαφορετικά παρά μέσω του Κομμουνιστικού Κόμματος» («Απαντα», τόμος 43, σελ. 42, έκδοση «Σύγχρονη Εποχή»). Απ' αυτό είναι φανερό ότι τα όργανα διοίκησης και κύρια οι διευθυντές των εργοστασίων και των επιχειρήσεων δεν ήταν αιρετοί και ανακλητοί.

Τέλος, πρέπει να σημειώσουμε ότι όσοι έζησαν στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού δεν μπορούν να μας λύσουν το πρόβλημα γιατί έχουν ευλογήσει όλες τις καταστάσεις από το 20^ο Συνέδριο του ΚΚΣΕ μέχρι την Περεστρόικα. Εχω προσωπική πείρα και ξέρω καλά το ζήτημα. Αυτοί μόνο στοιχεία, ιδέες, απόψεις μπορούν να μας δώσουν κι όχι να μας λύσουν το πρόβλημα.

Δεύτερον. Υπάρχει πρόβλημα στο Κόμμα επειδή κύρια από το 1956, διαγράφτηκαν στην Τασκένδη 7.000 περίπου κομμουνιστές, γιατί απαντούσαν σε σχετική ερώτηση της καθοδήγησης, ότι δε συμφωνούν με την 6^η Ολομέλεια και το 20^ο Συνέδριο. Ετσι από τότε κύρια η διαφωνία θεωρείται αρχή του φραξιονισμού! Δημιουργήθηκε ένα πνεύμα μη ανάθεσης δουλιάς και μη εκλογής στα όργανα όσων μελών διαφωνούν. Αυτό είναι αντίθετο στο πνεύμα και στο γράμμα των αντιλήψεων του Β. Ι. Λένιν. Στο «Ενα βήμα μπρος δύο βήματα πίσω» έγραφε: «Εμείς δεν παραμερίζουμε τους μη ισκριστές (μη οπαδούς της εφημερίδας Ισκρα) όχι μόνο από το κόμμα, μα ούτε και από την Κεντρική Επιτροπή και δίνουμε στους αντιπάλους μας μια πολύ σημαντική μειοψηφία» («Απαντα», τόμος 8, σελ, 273, έκδοση «Μέλισσα»). Αυτό είναι σωστό. Είναι δυνατόν να κάνεις θυσίες, να αγωνίζεσαι και να μην μπορείς να πεις τη γνώμη σου; Μέσα στα πλαίσια αυτά και στο δημοκρατικό συγκεντρωτισμό (απολογισμός και εκλογή των οργάνων, πειθαρχία της μειοψηφίας στην πλειοψηφία και πειθαρχία των κατώτερων οργανώσεων στις ανώτερες) πρέπει να είναι δυνατό να δημοσιεύονται απόψεις στο «Ριζοσπάστη», που είναι αντίθετες με τη γραμμή, με δικαίωμα βέβαια απάντησης από την Κεντρική Επιτροπή του Κόμματος ή τη διεύθυνση του «Ρ». Δεν μπορεί π.χ. ο Χρουστσόφ και το ΚΚΣΕ να λέει το 1960 ότι η Σοβιετική Ενωση μέχρι το 1980 θα φτάσει τον κομμουνισμό και εμείς να εκστασιαζόμαστε, ενώ όχι μόνο στον κομμουνισμό δε θα έφτανε, αλλά ούτε στο σοσιαλισμό με τη δεδομένη ιμπεριαλιστική περικύκλωση.

Η λύση του προβλήματος της γνώμης έχει αποφασιστική σημασία για να μη φεύγουν ή να μη διαγράφονται από το Κόμμα τα στελέχη με προσφορά και αγωνιστικότητα που είναι αναγκαία για να δίνουν ζωντάνια στις κομματικές οργανώσεις, να τις στελεχώνουν. Η ύπαρξη και δημιουργική πρωτοβουλία τους θα εξασφαλίζει το δημοκρατικό πνεύμα, την ελευθερία γνώμης και κριτικής στο εσωτερικό του Κόμματος. Αλλωστε ο Συνασπισμός και το ΝΑΡ την ύπαρξή τους την οφείλουν, κατά πολύ, μιας και δεν έχουν ταυτότητα, στη δυνατότητα που δίνουν στα μέλη τους να συζητούν.

Τρίτον. Η απογραφή του πληθυσμού του 2001 έδειξε ότι η εργατική τάξη από 41,77% το 1981, έφτασε στα 58,64% και η αγροτιά από 18,99% έπεσε στο 9,35%. Κατά συνέπεια, η εργατική τάξη γίνεται κυρίαρχη ή αποκλειστική κινητήρια δύναμη της επανάστασης. Εν τω μεταξύ στόχος του κομμουνιστικού κινήματος είναι να παραλύσει τον παραγωγικό και γενικότερα τον οικονομικό μηχανισμό της αστικής τάξης. Κατά συνέπεια πρέπει να δυναμώσει η δουλιά μας στην εργατική τάξη, τους μετανάστες και ιδιαίτερα στις μονοπωλιακές επιχειρήσεις και τα Σούπερ Μάρκετ. Είναι γνωστές οι δυσκολίες, μιας και τα μονοπώλια, αν αναπτύξεις ανοιχτή συνδικαλιστική, πολιτική δράση, σε πετούν στο δρόμο. Χρειάζεται να δουλεύουμε τουλάχιστον περιφρουρημένα στην αρχή της δράσης.

Τέταρτον: Οι Θέσεις στο σημείο 15 γράφουν: «Ο χαρακτήρας του μετώπου ως κοινωνικοπολιτικής συμμαχίας αντιιμπεριαλιστικών, αντιμονοπωλιακών δυνάμεων, που καλείται όχι μόνο να αποσπάσει κατακτήσεις αλλά να φέρει σε πέρας και το έργο κατάκτησης λαϊκής εξουσίας, δε διαποτίζει την καθημερινή δουλειά του Κόμματος». Το σημείο αυτό ουσιαστικά βάζει θέμα άμεσης κατάκτησης της λαϊκής εξουσίας.

Τα ερωτήματα που θέτει είναι: α) Το αντιμονοπωλιακό μέτωπο θα κατακτήσει τη λαϊκή εξουσία, θα εγκαθιδρύσει τη δικτατορία του προλεταριάτου; β) Η υπόθεση της λαϊκής εξουσίας είναι σύνθημα δράσης ή ζύμωσης;

Κώστας Κάππος