Η πολιτική που εφαρμοζόταν από το ΠΑΣΟΚ συνεχίζεται απαράλλακτη τώρα από τη ΝΔ και ήδη έχουν δοθεί στη δημοσιότητα δυο πολύ σημαντικά νομοσχέδια, που αν ψηφιστούν κι εφαρμοστούν το επόμενο διάστημα, πρόκειται να αλλάξουν αρκετά τη φυσιογνωμία της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Το ένα αφορά το σύστημα αναγνώρισης τίτλων σπουδών από το εξωτερικό και το άλλο τη διά βίου εκπαίδευση.

Με το σχέδιο νόμου για τη διά βίου εκπαίδευση επιχειρείται να θεσμοθετηθούν διάφορες δομές παροχής κατάρτισης που θα διατρέχουν όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες και θα καθιστούν ουσιαστικά την κατάρτιση κύριο εκπαιδευτικό σύστημα, αφού αυτό επιτάσσουν και οι ευρωπαϊκές κατευθύνσεις. Στη λογική αυτή δίνεται η δυνατότητα να δημιουργηθούν κέντρα κατάρτισης μέσα στα ίδια τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ, που θα κάνουν σεμινάρια συγκροτημένα από διδακτικές μονάδες και θα οδηγούν σε πιστοποιητικά επιμόρφωσης ή κατάρτισης. Με την έννοια κατάρτιση, αναφέρονται ουσιαστικά σε «ένα τσούρμο δεξιότητες», ατάκτως ερριμμένες, που πιθανά να φανούν πρόσκαιρα χρήσιμες σ' όποιον πληρώσει το αντίτιμο και τις αποκτήσει, ωστόσο είναι βέβαιο ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα αυτές οι σκόρπιες γνώσεις του θα απαξιωθούν και θα χρειαστεί να ξανακάτσει στα θρανία της κατάρτισης. Μέσα από την προώθηση της κατάρτισης προχωράει επίσης και η πολύμορφη ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης.

Τα Ινστιτούτα Διά Βίου Εκπαίδευσης (ΙΔΒΕ) που θα δημιουργηθούν σε πανεπιστήμια και ΤΕΙ θα έχουν έσοδα από δίδακτρα που θα πληρώνουν οι φοιτητές, απευθείας χρηματοδότηση από επιχειρήσεις ή και από ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, καθώς και από την εμπορική τους δραστηριότητα. Παράλληλα, θα χρηματοδοτούνται από τον Ειδικό Λογαριασμό του οικείου ΑΕΙ ή ΤΕΙ, ο οποίος περιλαμβάνει επίσης χρηματοδότηση από ιδιώτες. Τα «μαγαζιά» αυτά των ΑΕΙ και των ΤΕΙ θα υπόκεινται αξιολόγηση, με κριτήρια μεταξύ άλλων τη «ζήτηση» για τα προγράμματά τους, τη γνώμη αποφοίτων και διδασκόντων, καθώς και «γνώμη των φορέων απασχόλησης των αποφοίτων για την αποτελεσματικότητα των Προγραμμάτων», δηλαδή η γνώμη των εργοδοτών και των επιχειρήσεων για το αν τους κάνουν οι «γνώσεις» που θα αποκτούν οι απόφοιτοι. Αναφέρεται, δε, ρητά ότι η αρνητική αξιολόγηση ενός προγράμματος μπορεί να οδηγεί ακόμη και στην οριστική διακοπή της λειτουργίας του. Δηλαδή, οι επιχειρήσεις θα παραγγέλνουν κι ανάλογα θα χρηματοδοτούν ή θα οδηγούν σε κλείσιμο τα συγκεκριμένα προγράμματα. Αυτή η σχέση των ΙΔΒΕ με τις επιχειρήσεις θα αποτελέσει δέλεαρ και «κράχτη» για αντίστοιχες δραστηριότητες των ΑΕΙ και ΤΕΙ, πολλά από τα οποία οδηγούνται λόγω της υποχρηματοδότησης να ψάχνουν για ιδιωτικούς φορείς που θα τα χρηματοδοτούν μέσα από διάφορες φόρμουλες.

Ο έτερος μποναμάς για την Ανώτατη Εκπαίδευση με τη μορφή νομοσχεδίου είναι αυτός που αφορά στις αλλαγές στο ΔΙΚΑΤΣΑ και τις αναγνωρίσεις τίτλων σπουδών. Ουσιαστικά, με αυτό εξισώνονται τα τρίχρονα bachelors με τα πτυχία που αποκτώνται στα ελληνικά πανεπιστήμια μετά από τεσσάρων και πέντε χρόνων σπουδές, αναγνωρίζονται σπουδές που γίνονται σε διάφορα μέρη και διαφόρων ειδών κι επιπέδων ιδρύματα κι, ακόμα, ανοίγει διάπλατα ο δρόμος για να αναγνωριστούν τα Κέντρα Ελευθέρων Σπουδών (ΚΕΚ) που συνεργάζονται με ξένα πανεπιστήμια.

Τα παραπάνω είναι αποκαλυπτικά της κατάφωρης υποβάθμισης των ελληνικών πτυχίων που επιχειρείται. Παράλληλα, ολόκληρο το νομοσχέδιο διαπνέεται από τη λογική του συστήματος Ανώτατης Εκπαίδευσης που επιβάλλουν οι συνθήκες της Μπολόνια, της Πράγας και του Βερολίνου, δηλαδή εκπαίδευση διαιρεμένη σε κύκλους σπουδών, αξιολογούμενη σύμφωνα με τις απαιτήσεις των επιχειρήσεων, εξατομικευμένη για τον κάθε φοιτητή μέσω του συστήματος πιστωτικών μονάδων.

Θυμίζουμε ότι είχε προηγηθεί ακόμα ένα νομοσχέδιο που ήδη ψηφίστηκε κι έγινε νόμος. Μετά το σάλο που προκλήθηκε από τις αποκαλύψεις για παράνομες μετεγγραφές, το υπουργείο Παιδείας προώθησε νέο νομοθετικό πλαίσιο στα τέλη του Οκτώβρη, θέτοντας όρους και προϋποθέσεις για μετεγγραφές. Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση απέφυγε να απαντήσει ουσιαστικά στο πρόβλημα της ανύπαρκτης φοιτητικής μέριμνας στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ της χώρας, απ' όπου ξεκινάει για τις λαϊκές οικογένειες και η ανάγκη της μετεγγραφής. Ετσι, συνεχίζεται το φαινόμενο παιδιά λαϊκών οικογενειών, που δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά σε φοίτηση σε άλλη πόλη, να εγκαταλείπουν τις σπουδές τους.