1. Ηταν αναπόφευκτη η εκμετάλλευση του Χριστού από το σώμα της Ελληνικής Εκκλησίας. Υποτίθεται ότι η Ορθοδοξία έκανε δικό της παιχνίδι, άφηνε πίσω της τη βατικάνεια αντίληψη της ζωής και τους αυστηρούς προτεστάντες και κατευθυνόταν με δύναμη στη φάτνη, για να σώσει το θείο βρέφος από τα τέρατα. Από τη στιγμή που συνέδεσε τη μοίρα της με την κυρίαρχη ιδεολογία, που τοποθετήθηκε στον Εμφύλιο και έγινε η πρώτη πέτρα πάνω στην οποία θεμελιώθηκε το αποτρόπαιο κράτος, τελείωσε το παραμύθι μια κι έξω. Ηταν ζήτημα χρόνου για τον Ιησού, που ζούσε στην Ελλάδα ιστορικά καταδικασμένος, να παραδοθεί, την εποχή της λεγόμενης Μεταπολίτευσης, στους τεχνικούς της εξουσίας για να τον συνδέσουν με την παγκόσμια τύχη του, που δεν είναι άλλη από αυτή του εμπορεύματος. Και τι εμπόρευμα! Χρυσό!

2. Οι οσιομάρτυρες του χριστιανισμού, δυστυχώς για εαυτούς και αλλήλους, δεν κατάφεραν να αναχαιτίσουν τη δύναμη του «εμπορεύματος Ιησού». Αντιθέτως, κατάφεραν να ενσωματωθούν (χωρίς, βέβαια, να το μάθουν ποτέ) στο εμπόρευμα, και τα ονόματά τους, ενώ αντιπροσώπευαν ταπεινότητα, στέρηση και παραίτηση από τα εγκόσμια, τώρα στολίζουν διάφορες πολυεθνικές εταιρίες, κυρίως βιομηχανίες όπλων, των οποίων οι αγαθοεργίες τέλος δεν έχουν, όπως ακριβώς και οι πόλεμοι.

3. Δεν πιστεύω να εμφανίστηκε άλλη φορά επισκέπτης (διότι περί επισκέψεως του Χριστού στον πλανήτη Γη πρόκειται) που να προκάλεσε τόσα αισθήματα και αντιδράσεις και τα οποία να ενώθηκαν στον έναν και μοναδικό ναό του κέρδους. Εκτοτε, ενώ αγνοείται η τύχη του Χριστού στους ουρανούς, στη Γη η επιχείρηση αυτή θριαμβεύει με τ' όνομά του και, παρά τις δυσκολίες που προκαλούν οι έριδες της αποκλειστικότητας, καταφέρνει να μοιράζει τα κέρδη της ανάλογα με τη δύναμη κάθε χώρας.

4. Οι σύγχρονοι θεολόγοι σηκώνουν τα χέρια ψηλά μπροστά στο θέαμα που παρουσιάζει το ποίμνιο. Δεν εννοώ για τους δικούς μας θεολόγους - φουκαράδες, που η πραγματικότητα των τελευταίων μηνών τους έστελνε να φουντάρουν από τα τηλεοπτικά παράθυρα, αλλά για όλα όσα συνέβησαν στην Καθολική Εκκλησία. Η ουρά των εκατομμυρίων πιστών μπροστά στο νεκρό πάπα προκαλούσε δάκρυα τόσα πολλά, που εμπόδιζαν την όραση των καρδιναλίων να δουν πού καταλήγουν οι προσκυνητές όταν απομακρύνονται. Οι πιστοί φαίνεται ότι έτρεχαν σε γραφεία στοιχημάτων για να παίξουν στον επόμενο πάπα. Οι καρδινάλιοι λοιπόν είδαν ποια είναι η περιστερά του Αγίου Πνεύματος, η πραγματική, αυτή που λατρεύεται από το πλήρωμά τους: Η τύχη, την οποία βεβαίως δε θα πολεμήσουν, αλλά θα την ανακηρύξουν... αγία, προσθέτοντας ένα ακόμη σύμβολο δίπλα στην Τράπεζα του Αγίου Πνεύματος.

5. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαφορά αντιμετώπισης της εκάστοτε εξουσίας από χριστιανούς, τόσο της Καθολικής όσο και της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Από τη μια πλευρά έχουμε τον άγιο Φραγκίσκο της Ασσίζης, που ταξίδεψε στην Αίγυπτο με την ομάδα του, με μοναδικό σκοπό να πείσει τον Σουλτάνο να αλλάξει πίστη, θεωρώντας - ο αφελής! - πως έτσι θα σταματούσε η μεγάλη αιματοχυσία μεταξύ χριστιανών και μουσουλμάνων. Από την άλλη, βλέπουμε πώς οι Ορθόδοξοι αντιμετώπισαν τον μεγάλο Σουλτάνο, όπως μας πληροφορεί ο Αγγλος Ρ. Γουόλπολ: «Οταν οι πονηροί Αγιορείτες ρασοφόροι είχαν δει την πρόοδο των τουρκικών όπλων στην Ανατολή, ακόμη επί Ορχάν (1326-1362), και φοβήθηκαν ενδεχόμενη πτώση της Κωνσταντινούπολης, έστειλαν αντιπροσωπεία τους στην Προύσα, που ήταν τότε η πρωτεύουσα των Τούρκων, με πεσκέσι 14 χιλιάδες τσεκίνια (τεράστιο ποσό! πού το βρήκαν οι υποτιθέμενοι πάμφτωχοι ασκητές;) στον Σουλτάνο και ζήτησαν οι καλόγεροι να έχουν τις θρησκευτικές τους ελευθερίες και την αποκλειστική κατοχή του βουνού Αθω, όταν τα νικηφόρα οθωμανικά στρατεύματα καταλάβουν την Κωνσταντινούπολη και καταλύσουν την εξουσία της βυζαντινής αυτοκρατορίας».