Γνώση, με την ομιλία του Κώστα Γεωργουσόπουλου, συγκίνηση, με την ομιλία του προέδρου του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών (ΣΕΗ), Ανδρέα Βαρούχα, και χορταστικό, λυτρωτικό, «ανατρεπτικό» γέλιο με την παράσταση που έδωσαν - ουκ ολίγοι - παλαιότεροι και νέοι ηθοποιοί, με εξαιρετική επιλογή κειμένων και σκηνοθεσία του Στέλιου Γούτη, πρόσφερε η προχτεσινή εκδήλωση για την «Ημέρα του Ηθοποιού». Την εκδήλωση οργάνωσε και παρουσίασε το Σωματείο στο Ηρώδειο, στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών, για να τιμήσει τους θεατρίνους, του - πολύ άδικα υποτιμημένου - θιασικού είδους των μπουλουκιών. Δηλαδή, τους απογόνους των αρχαίων μίμων. Καλλιτέχνες φτωχούς, βασανισμένους, κυνηγημένους, αγωνιστές αληθινούς του θεάτρου, αλλά και του λαού, σε όλους τους απελευθερωτικούς και κοινωνικούς αγώνες, ανθρώπους γελαστούς «γιατί γελαστή ήταν και η ψυχή τους».

Ηταν, πραγματικά, μια αξέχαστη βραδιά η προχτεσινή εκδήλωση του ΣΕΗ. Κατάμεστο το Ηρώδειο, από καλλιτέχνες και θεατρόφιλους. Εκ μέρους του ΚΚΕ παραβρέθηκε ο Γεράσιμος Αραβανής, μέλος της ΚΕ, από την κυβέρνηση ο Πέτρος Τατούλης υφυπουργός Πολιτισμού και οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, Απόστολος Κακλαμάνης, Γιώργος Λιάνης, Κώστας Γείτονας.

Από τον πεζόδρομο που οδηγεί στην είσοδο του Ηρωδείου ξυλοπόδαροι και προπομποί της παράστασης του ΣΕΗ, με κουδούνια και φωνές τελάλιζαν: «Περάστε κόσμε, να δείτε την "Γκόλφω", το δηλητήριο που ήπιε, ακροβάτες, χορευτές, μουσικούς...». Ετσι άρχισε η παράσταση. Στο προσκήνιο του μεγάλου ξύλινου παταριού του Ηρωδείου, η εξαμελής ορχήστρα. Στο κυρίως πατάρι τρία ταπεινά πατάρια μπουλουκιών, με αυλαίες, σχεδιασμένα, όπως και τα όμορφα λαϊκά κοστούμια από την Λαλούλα Χρυσικοπούλου. Πρώτος στο πατάρι ανέβηκε ο Ανδρέας Βαρούχας, για να ιστορήσει τα βάσανα, αλλά και τη μεγάλη προσφορά των «μπουλουξήδων», που διατήρησαν τον πανάρχαιο υποκριτικό κώδικα της κωμωδίας, που «εκφράσανε την ιστορική και κοινωνική ανάγκη του λαού της επαρχίας για ψυχαγωγία», που περιοδεύοντας «από χωρίου σε χωρίον, ζώντας σε τσαντίρια μαζί με τα παιδιά τους», στάθηκαν «αγωγοί και αρωγοί των πόθων και αγώνων του λαού μας, αντιπάλεψαν τη λογοκρισία, πολλοί εντάχθηκαν στο ΕΑΜ, διώχτηκαν, βασανίστηκαν, φυλακίστηκαν και εξορίστηκαν»...

«Θέατρο είναι ένα πατάρι και ένα πάθος». Με αυτό τον ορισμό του θεάτρου από το δραματουργό του «Χρυσού Αιώνα» της Ισπανίας, Λόπε ντε Βέγγα, άρχισε ο Κώστας Γεωργουσόπουλος την εξαιρετική ομιλία του για την προσφορά των μπουλουκιών, επισημαίνοντας μεταξύ άλλων: «Θέατρο δεν είναι οι μεγάλες αίθουσες και τα βελούδα. Οι μεγάλες τραγωδίες του Αισχύλου παίζονταν σε ικριώματα. Απόψε τιμούμε την ουσία του θεάτρου. Ο αγωνιστής του '21, Νικηταράς, μετά την ίδρυση του ελληνικού κράτους είπε: "Τώρα πρέπει να φτιάξουμε νοσοκομεία, σχολεία και θέατρα". Γι' αυτό ήρθε στην Ελλάδα και ο πρωτοπόρος του νεοελληνικού θεάτρου, ιερολοχίτης, Κωνσταντίνος Κυριακός Αριστίας, ο οποίος πρώτος χρησιμοποίησε τον όρο "ηθοποιός" - δηλαδή ο άνθρωπος που ηθικοποιεί την κοινωνία - για να απαλλάξει το επάγγελμα των θεατρίνων από τις συκοφαντίες των Βυζαντινών και των Οθωμανών. Ετσι άρχισε η περιπέτεια του νεοελληνικού θεάτρου». Ο ομιλητής, δηλώνοντας ότι «πρωτομαθήτευσε στο θέατρο από τα περιοδεύοντα στη γενέτειρά του μπουλούκια», αναφέρθηκε σε καλλιτέχνες του και στο πλήθος νούτικων (αυτοσχεδιαζόμενων επί σκηνής) κωμωδιών και διασκευών ευρωπαϊκών κωμωδιών και φαρσοκωμωδιών, που φυλάσσονται στο Θεατρικό Μουσείο, και στην επιρροή που άσκησε ο κωμωδιογραφικός και υποκριτικός «κώδικας» των μπουλουκιών στους μετέπειτα μεγάλους κωμωδιογράφους, και καταλήγοντας τόνισε «Τα μπουλούκια δόξασαν την προσδοκία και την ελπίδα της κοινωνίας για καλύτερη ζωή».

Τις ομιλίες «επαλήθευσε» η προβολή ενός όμορφου βίντεο, με φωτογραφικά κειμήλια του Θεατρικού Μουσείου από θεατρίνους και παραστάσεις μπουλουκιών, σε σκηνοθεσία Νίκου Αντωνάκου και με αφηγητή τον Γιάννη Φέρτη, όπως και το ποίημα του Γ. Σεφέρη «Θεατρίνοι, Α.Μ.», το οποίο, μελοποιημένο από τον Πέτρο Δουρδουμπάκη, ερμήνευσε ο τραγουδοποιός Σταύρος Σιόλας, ο οποίος, επίσης, μελοποίησε πολύ αισθαντικά και ερμήνευσε το ποίημα του αξέχαστου «μπουλουξή» στα νιάτα του, Μίμη Φωτόπουλου, «Δίχως φίρμα θεατρίνοι». Εδώ να σημειώσουμε ότι στην εκδήλωση του ΣΕΗ «δωρήθηκε» και η πρώτη δημόσια εκτέλεση του τραγουδιού «Σπηλιά από πανί», σε στίχους - μουσική του Γιώργου Ανδρέου, με τον ίδιο στο πιάνο και τον Χρήστο Θηβαίο να το ερμηνεύει, «διηγούμενος» από καρδιάς τις «ιερές» μνήμες ενός παιδιού από τη ζωή των «μπουλουξήδων» γονιών του.

Και η παράσταση αρχίζει... Κουδούνια, ροκάνες, σαλτιμπάγκοι, χορευτές, τραγουδιστές, τελάληδες και επαρχιώτες θεατές. Ηθοποιοί - μέλη του ΣΕΗ σε πολλούς βωβούς και ομιλούντες ρόλους. «Περάστε κόσμε, περάστε κόσμε», και με το κατά Διονύση Σαββόπουλο, «Το καφενείον "Η Ελλάς"». Αφηγητής - συνδετικός κρίκος των επί σκηνής δρώμενων ένας θεατρίνος, ο «Μήτσος» (Γιάννης Καλατζόπουλος).

Το τι «οργιαστικά» ευφρόσυνο θεατρικό «παιχνίδι» έγινε στη συνέχεια, δεν περιγράφεται με λόγια. Και τι δεν είδαμε! Τα έργα «Ολύμπια» του Μεταστάζιο, σε μετάφραση του Ρήγα Φεραίου. Το «Μπέμπα - Αγαμέμνων» (αδέσποτη κωμωδία από το αρχείο της αθάνατης Γεωργίας Βασιλειάδου). Το «Κατσαβίδι» (αδέσποτη κωμωδία, απαγορευμένη σε πολλά χωριά), τόσο απολαυστικά παιγμένο από όλους τους ηθοποιούς, που οι θεατές δεν έπαιρναν ανάσα από το γέλιο. Τρία κωμικοποιητικά αποσπάσματα από τη μελοδραματική «Γκόλφω» του Περεσιάδη και το παραδοσιακό τραγούδι «Μια βοσκοπούλα αγάπησα». Τη γενική γραμματέα του ΣΕΗ, Ελένη Γερασιμίδου, στο τραγούδι του Θεόφραστου Σακελλαρίδη «Εγώ είμαι η νέα γυναίκα». Τον Ζανό Ντάνια να παριστάνει ένα γέρο «μπουλουξή», διηγούμενο τα βάσανα των ανασφάλιστων παλιών θεατρίνων, ειδικά των μπουλουκιών, και τις συντάξεις πείνας που παίρνουν... Οσοι παίρνουν, από τους λιγοστούς που ζουν.

Πόσα παίρνει, λ.χ., ο τελευταίος επιζών από την παλιά γενιά των μεγάλων «μπουλουξήδων»; 426 ευρώ!!! Το είπε ο ίδιος, από σκηνής. Ποιος είναι; Ο Βαγγέλης Κατσουλίνος, ο οποίος πρωτοπάτησε ως θεατρίνος τη σκηνή του Ηρωδείου, μόλις προχτές το βράδυ! Αυτός ο άγνωστος σήμερα θεατρίνος, που όργωσε, μια ζωή με τα μπουλούκια του, και με πρωταγωνίστρια τη γυναίκα του Μπέμπα Δόξα, και άλλες δόξες των μπουλουκιών, την Ελλάδα, απ' άκρη σ' άκρη, έγινε ο μεγάλος «πρωταγωνιστής» της βραδιάς. Επαιξε μια παλιά «πικάντικη» παρλάτα του, με τόση φωνητική, κινησιολογική, κωμική ελαφράδα, «τρελαίνοντας» τους θεατές με το γέλιο που προκαλούσε και τη σκηνική «νιότη» του. Διηγήθηκε, δραματικά στην ουσία, αλλά και κωμικά περιστατικά από περιοδείες και παραστάσεις και μνημόνευσε δεκάδες νεκρούς και ζωντανούς συναδέλφους του. Με τόση αγάπη για τον άνθρωπο, με τόση χάρη και τόσο εκπληκτικά πηγαίο, ακαριαίο, λαϊκό κωμικό αίσθημα. Η παρουσία του, όσα είπε και όπως τα είπε ήταν ένα δοξαστικό για την ίδια τη ζωή, χαρίζοντας στους θεατές ασταμάτητο, μέχρι δακρύων, γέλιο. Και ως «ανταμοιβή» του οι θεατές «αποθέωσαν» τον Β. Κατσουλίνο με ενθουσιώδη χειροκροτήματα, επιφωνήματα και σφυρίγματα, επιβραβεύοντας στο τέλος και το ΣΕΗ και την πλειάδα των καλλιτεχνών που συμμετείχαν στην εκδήλωση, με πολλά, αλλεπάλληλα «μπράβο!!!».