Είναι πολύ σημαντικό για τη νεολαία σήμερα να της δοθεί η αίσθηση ότι πράγματι κατανοούμε τα προβλήματα που την αφορούν και την αγγίζουν, ότι μιλάμε τη γλώσσα της. Δεν είναι μόνο θέμα τρόπου διατύπωσης των κειμένων ή των ομιλιών μας, αλλά και τι ακριβώς προωθούμε ως προβληματική στον κάθε χώρο την κάθε περίοδο. Αυτό, βέβαια, δεν μπορεί παρά να είναι μέσα στο γενικότερο πλαίσιο της πολιτικής του ΚΚΕ. Πρέπει όμως να εξειδικεύεται πραγματικά στο συγκεκριμένο χώρο της νεολαίας.

Απαραίτητη προϋπόθεση, κατά τη γνώμη μου, είναι η βελτίωση της πολιτικο - ιδεολογικής κατάρτισης των μελών και των στελεχών της ΚΝΕ. Μέσα στη δίνη της καθημερινής δουλιάς η λειτουργία αυτή θεωρώ ότι υποτιμάται ενώ, κυρίως για τη νεολαία (την ΚΝΕ), είναι πολύ σημαντικό στοιχείο. Πιο συγκεκριμένα, πιστεύω ότι πρέπει να γίνεται τακτικά πολιτική συζήτηση πάνω στην επικαιρότητα και να συνδυάζεται αυτό με την κατάστρωση της καθημερινής δράσης. Να μην καταλήγουμε σε «πρακτικίστικο» στιλ δουλιάς, το οποίο ιδιαίτερα για τη νεολαία δημιουργεί αίσθημα ρουτίνας, αγγαρείας και τάσεις απομάκρυνσης από τις διαδικασίες. Επίσης, θετική επίδραση θα έχει η διεξαγωγή σειράς ιδεολογικο - πολιτικών μαθημάτων - συζητήσεων, όπου θα δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ενεργή συμμετοχή των μελών. Να επιδιώκεται να γίνονται ερωτήσεις, να θέτουν τόσο τις όποιες απορίες ή διαφορετικές αντιλήψεις που έχουν όσο και προβλήματα που παρουσιάζονται κατά τη δραστηριότητά τους προς τα έξω (σε συζητήσεις με άλλους νέους).

Οι περισσότεροι νέοι σήμερα βρίσκονται σε αδιέξοδο ιδεολογίας και προοπτικής, τόσο σε προσωπικό επίπεδο όσο και σε κοινωνικό. Πρέπει λοιπόν να τους μιλάμε όχι μόνο για τα καθημερινά προβλήματα και τις επαγγελματικές τους προοπτικές (και βέβαια είναι πολύ σημαντικά και απαραίτητα αυτά!), αλλά και για τη γενικότερη παγκόσμια κατάσταση, την εξέλιξη της ιστορίας, την ιδεολογική προβληματική (ιστορικός -διαλεκτικός υλισμός, σε κατάλληλα προσαρμοσμένη διατύπωση), επιμέρους ζητήματα θεωρητικά, ανάλογα με το χώρο. Και ας μας φαίνεται συχνά αυτή η συζήτηση ότι δεν «περνάει», δεν έχει αποτέλεσμα. Αμεσα ίσως αυτό να ισχύει, σε ευρύτερη όμως προοπτική δίνει βάση για ουσιαστική ιδεολογική και πολιτική παρέμβαση. Αυτό ισχύει ειδικότερα για τους μαθητές και τους φοιτητές, αλλά και κάθε νέο. Είναι βέβαια και μια πρόκληση πρώτα - πρώτα για τα μέλη της ΚΝΕ, και άρα πριν από αυτά για τα μέλη του ΚΚΕ: τα υποχρεώνει να μελετούν και να σκέφτονται τη θεωρία και την επιχειρηματολογία του Κόμματος, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν όλες τις καταστάσεις, από την πλήρη αδιαφορία και αποχαύνωση μέχρι την πιο εκλεπτυσμένη έκφραση της κυρίαρχης ιδεολογίας. Είναι όμως κατά τη γνώμη μου απαραίτητη συνθήκη για τη βελτίωση της ουσιαστικής (και όχι ευκαιριακής και καμπανιακού τύπου) δουλιάς προς τη νεολαία.

Το ζήτημα αυτό συνδέεται με το γενικότερο θέμα των σκόρπιων γνώσεων που παρέχονται στις διάφορες βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος, όπου οι διδασκόμενοι (επομένως και οι ΚΝίτες) δε μαθαίνουν να συνδέουν τα διάφορα στοιχεία της γνώσης που παρέχονται σε ένα ενιαίο και συνεκτικό σύνολο, να τα αναλύουν και εξάγουν συμπεράσματα (συστηματική αποστήθιση, επιδιωκόμενη άκριτη αποδοχή του όποιου περιεχομένου σπουδών). Δεν μπορούν έτσι αντικειμενικά να φτάσουν σε μια σφαιρική κατανόηση της πραγματικότητας, και μάλιστα στην ιστορική - εξελικτική της διάσταση. Οι λόγοι για τους οποίους συμβαίνει αυτό είναι προφανείς από την πλευρά της κυρίαρχης ιδεολογίας και της αστικής εξουσίας, και έχουν επανειλημμένα αναφερθεί από άλλους. Είναι βέβαια αρκετά δύσκολη αυτή η δραστηριότητα, αν αναλογιστούμε την πίεση της καθημερινότητας, τις απαιτήσεις της δράσης των οργανώσεων και τις αντικειμενικές και υποκειμενικές αδυναμίες όλων μας. Νομίζω όμως ότι έχει καθοριστική σημασία να αντιμετωπίσουμε -στο μέτρο των δυνατοτήτων - το λειτουργικό αυτό έλλειμμα στη διαμόρφωση της ικανότητας των νέων ανθρώπων να αφομοιώνουν και να κατανοούν την όποια γνώση τους προσφέρεται, και την παρεπόμενη έλλειψη συγκροτημένης σκέψης και κριτικής ικανότητας.

Κλείνοντας τη σύντομη αυτή συνεισφορά μου στο διάλογο, θα ήθελα να υπογραμμίσω την ιδιαίτερη σημασία και προσοχή που θεωρώ ότι πρέπει να δίνουμε στα μέσα πολιτικής προπαγάνδισης των θέσεών μας στη νεολαία. Να προσπαθούμε έξυπνα, με χιούμορ και εφευρετικότητα στις εκφράσεις και τη γλώσσα, αλλά και τα μέσα που επιλέγουμε, να κεντρίζουμε το ενδιαφέρον των νέων. Οχι μακροσκελή και εξεζητημένα κείμενα με «αυστηρά πολιτικό» περιεχόμενο, χρήση αφισών με απλά σχήματα ή σκιτσάκια, συνθήματα στη «γλώσσα των νέων», αλλά όλα αυτά καλά μελετημένα, ώστε να έχουν πολιτικο-ιδεολογικό ζουμί, αναφορές σε γεγονότα που προκαλούν το ενδιαφέρον πλατιών μαζών νεολαίας δείχνοντας τι κρύβεται από κάτω. Ο «Οδηγητής» μπορεί να παίξει εν μέρει έναν τέτοιο ρόλο. Χωρίς να λέω ότι το περιεχόμενό του δεν έχει ενδιαφέρον, πιστεύω ότι μπορεί και πρέπει να γίνει ένα πολιτικό έντυπο πιο προσιτό σε πλατύτερες μάζες νέων, τόσο σε επίπεδο εμφάνισης και αισθητικής όσο και επί της ουσίας. Να γίνει ακόμα περισσότερο ένα ελκυστικό νεολαΐστικο έντυπο (μπορούμε γι' αυτό να ζητήσουμε την παρέμβαση των ίδιων των νέων, αρχίζοντας από τα ίδια τα μέλη της ΚΝΕ) και να γίνεται συστηματική διακίνησή του από τα μέλη της ΚΝΕ στο πλαίσιο της πολιτικής τους δράσης, παράλληλα με τη διάθεσή του ως ένθετο στο «Ριζοσπάστη».

Περικλής Παπαβασιλείου

Αναπληρωτής καθηγητής - Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο - ΚΟΒ Παιδείας Κέρκυρας