Είναι παλιός ο όρος λοιπόν. Δεν τον επινόησαν τώρα, για να καλύψουν μ' αυτόν πράξεις καταπίεσης και εκμετάλλευσης. Να καλύψουν κατακτήσεις λαών και ιμπεριαλιστικές «λαιμαργίες». Δεν τον επινόησαν τώρα για να μπερδέψουν τον κόσμο και έτσι μπερδεμένο να τον «εμποδίσουν να βαδίσει», όπως θα έκανε ένας «επαναστατημένος» ιεράρχης και όπως θα έλεγε και ο Ναζίμ Χικμέτ. Είναι παλιός ο όρος, γιατί πάντα οι πολιτισμοί και οι λαοί που τους δημιουργούσαν έρχονταν κοντά ο ένας στον άλλο για φτιάξουν όλοι μαζί την Οικουμένη, ένα ανθρώπινο σύμπαν, με άλλα λόγια, όπου οι διαφορές θα έδιναν το νόημα της ζωής. Αλλού ο χαλκός και ο μπρούντζος, αλλού το χρυσάφι, αλλού ο πηλός. Αλλοι κυνηγούσαν και ζούσαν με το κυνήγι, άλλοι έσπερναν, άλλοι ψάρευαν. Εφτιαχνε ο καθένας χωριστά τη γλώσσα και μ' αυτήν έντυνε τη σκέψη του και έδινε ονόματα ξεχωριστά στα προϊόντα που κατασκεύαζε και έβγαινε στην αγορά πότε να τα ανταλλάξει και πότε να τα πουλήσει. Και κει, μέσα σ' αυτήν την πλατιά αγορά, όπου ζυμώνονταν σκέψεις και πράγματα, γεννιούνταν οι συνειδήσεις και μέσα σ' αυτές έπαιρναν νόημα το «άλλο» και το «διαφορετικό», το «δικό μου» και το «δικό σου». Η μια γλώσσα δανειζόταν λέξεις από την άλλη, κάθε φορά που βρισκόταν μπροστά σε προβλήματα, γιατί αυτοί που τη μιλούσαν δεν μπορούσαν να συνεννοηθούν μεταξύ τους και έτσι τα προϊόντα έμεναν απούλητα και οι άνθρωποι πεινούσαν.

Κι όλα αυτά στα παλιά. Μέχρι τα μισά του 19ου αι. πάνω - κάτω. Από τότε όμως που άρχισαν να πληθαίνουν τα εργοστάσια, άρχισαν να πληθαίνουν και οι ανάγκες της κοινωνίας. Οι φτωχοί έπρεπε να «πουλήσουν» τα χέρια τους, για να ζήσουν και οι μορφωμένοι το μυαλό τους. Και οι άλλοι, οι πλούσιοι, όσοι είχαν λεφτά και αγόραζαν τα χέρια και τα μυαλά των άλλων, ζούσαν φυσικά καλύτερα, γίνονταν πιο πλούσιοι, έχτιζαν κι άλλα εργοστάσια, αγόραζαν κι άλλα χέρια κι άλλα μυαλά και δεν έλεγαν να χορτάσουν και να σταματήσουν αυτό το τρελό παιχνίδι που ο Μαρξ πολύ απλά το παράστησε με τρία γράμματα: Χ(ρήμα) Ε(μπόρευμα) Χ(ρήμα) και όλοι μας το ξέρουμε με το όνομα ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ. Επειδή όμως, όπως έλεγε πάλι ο Μαρξ, όσα λεφτά κι έχεις, αν δεν αγοράζεις μ' αυτά εργατική δύναμη δεν είσαι καπιταλιστής, οι γνήσιοι καπιταλιστές δε σταμάτησαν πότε να αγοράζουν και να πουλάνε. Να αγοράζουν ανθρώπους και να πουλάνε για το δικό τους το κέρδος ό,τι κατασκεύαζαν με το παραπάνω οι αγορασμένοι. Και σ' αυτό το «παραπάνω» το «υπερπροϊόν», δηλαδή, στηρίζει ο καπιταλιστής και τα πλούτη του και την αχόρταγη συνείδησή του. Γιατί ποτέ φυσικά δε σκέφτηκε να το μοιραστεί με αυτόν που το παρήγαγε. Το πουλάει και το μετατρέπει έτσι σε «υπεραξία» και δίνει με ήσυχη την καπιταλιστική του συνείδηση και «κάτι» σε αυτόν, τον παραγωγό.

Αυτό το πάρε - δώσε όμως δεν μπορούσε να κρατήσει για πολύ. Οι παραγωγοί όσο έβλεπαν αυτό που τα δικά τους τα χέρια και το μυαλό τους κατασκεύαζαν, να φεύγει από αυτούς και να παρακολουθούν την τύχη του από μακριά, τόσο συνειδητοποιούσαν πιο βαθιά τη δύσκολη θέση τους μέσα σε όλη αυτή την απάνθρωπη διαδικασία, αποκτούσαν με άλλα λόγια ταξική συνείδηση. Γιατί δεν πρέπει να το ξεχνάμε πως τότε μόνο υπάρχει η εργατική τάξη, όταν ο εργάτης αποκτήσει συνείδηση της θέσης του. Οταν ο εργάτης ψάξει και βρει ποιος τον εκμεταλλεύεται και ποιος του «κλέβει το δίκιο». Κι αυτό δεν το λέω εγώ, το λέει ο Λένιν. Οσο ο εργάτης και ο κάθε εργαζόμενος, δηλαδή, παραπαίει εδώ κι εκεί, πότε στο ένα κόμμα και πότε στο άλλο. Πότε στις εκκλησιές και πότε στις χαρτορίχτρες, ούτε από «τάξη» καταλαβαίνει ούτε από «αγώνες». Και τότε είναι που εύκολα τον βάζουν κάτω και του παίρνουν τη δύναμη, του παίρνουν και το μυαλό για ένα ψεύτικο μεροκάματο.