Δώρο ζωής και μοναδική ελπίδα σωτηρίας για χιλιάδες ασθενείς, που περιμένουν εναγωνίως τη μεταμόσχευση, αποτελεί η δωρεά οργάνων και μυελού των οστών, ωστόσο, παρά τις σημαντικές προόδους της επιστήμης, η Ελλάδα εξακολουθεί να έχει το μικρότερο αριθμό δοτών (8,09%) ανά εκατομμύριο ανθρώπων στην Ευρωπαϊκή Ενωση και εξαιρετικά μικρή για τις ανάγκες της χώρας «δεξαμενή» δοτών μυελού των οστών.

Η οπισθοδρόμηση της χώρας μας έχει ως αποτέλεσμα περίπου 1.000 άνθρωποι να παραμένουν για χρόνια στη λίστα αναμονής ή να χάνονται ασθενείς με αιματολογικά και μεταβολικά νοσήματα, όταν από έναν εγκεφαλικά νεκρό και μη αναστρέψιμο δότη θα μπορούσαν να μεταμοσχευτούν έως και οκτώ άνθρωποι. Πρόκειται για τα αποτελέσματα της απουσίας ουσιαστικής ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών, που θα βοηθούσε να αντιμετωπιστούν λαθεμένες απόψεις, προκαταλήψεις και προλήψεις, των τραγικών ελλείψεων των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) που αποτελούν τον πρώτο κρίκο στην αλυσίδα των μεταμοσχεύσεων, της πολιτικής της εμπορευματοποίησης ακόμα και αυτού του ευαίσθητου τομέα απ' τον οποίο πρέπει να λείπει κάθε υποψία εμπορευματοποίησης.

Ηδη στον ιδιωτικό τομέα γίνονται μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς επί πληρωμή για τα εισαγόμενα μοσχεύματα, για όσους βέβαια έχουν να πληρώσουν. Ακόμα και άνθρωποι που θέλουν να γίνουν δωρητές μυελού των οστών μπλέκουν στα γρανάζια του εμπορευματοποιημένου συστήματος Υγείας, αφού έχει συμβεί επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια τα νοσοκομεία να ζητούν απ' τους υποψήφιους δότες να πληρώσουν για την ταυτοποίηση των δειγμάτων.

Στην εμβάθυνση της εμπορευματοποίησης και στον ευαίσθητο τομέα των μεταμοσχεύσεων οδηγεί η πρόταση του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ) να γίνονται ζώσες μεταμοσχεύσεις οργάνων στον ιδιωτικό τομέα.

Το σοβαρότατο έλλειμμα ενημέρωσης και εκπαίδευσης του κοινού στη χώρα μας για τη δωρεά οργάνων και μυελού των οστών, η αναγκαιότητα εκπαίδευσης και των ίδιων των τοπικών συντονιστών μεταμοσχεύσεων που ανέλαβαν καθήκοντα στα νοσοκομεία μετά από τρία ενημερωτικά σεμινάρια, αναδεικνύονται από την Εκθεση Πεπραγμένων για τα έτη 2004 και 2005 του ΕΟΜ.

Σύμφωνα με την έκθεση, ο αριθμός των δοτών ανά εκατομμύριο πληθυσμού ήταν 8,09 το 2005, έναντι 6 το 2004 και 3,45 το 2001. Ενώ ο αντίστοιχος αριθμός δοτών ανά εκατομμύριο πληθυσμού ήταν 10,4 στην Ελβετία, 11 στη Σουηδία, 12,2 στη Γερμανία και 33,7 στην Ισπανία. Το 2005 αναφέρθηκαν από τους τοπικούς συντονιστές μεταμοσχεύσεων των νοσοκομείων προς τον EOM 227 υποψήφιοι δότες (εγκεφαλικά νεκροί), εκ των οποίων «αξιοποιήθηκαν» οι 89. Οι αντίστοιχοι αριθμοί για το 2004 ήταν 86 και 66.

Οπως αναφέρεται στην Εκθεση του ΕΟΜ, το 61% των δυνητικών δοτών δεν «αξιοποιείται» κυρίως εξαιτίας της άρνησης της οικογένειας να συναινέσει για την αφαίρεση μοσχευμάτων. Οπως προκύπτει από αξιολόγηση της χώρας που έγινε το Σεπτέμβρη του 2005 οι Ελληνες γιατροί και νοσηλευτές γνωρίζουν πολύ καλά να διαπιστώνουν τον εγκεφαλικό θάνατο και να τηρούν με ευλάβεια τη διαδικασία πιστοποίησής του, γνωρίζουν πολύ καλά να συντηρούν ένα δότη ώστε να υπάρχουν καλής ποιότητας μοσχεύματα, αλλά υπάρχει μεγάλη υστέρηση στους τρόπους που πρέπει να προσεγγίζεται η οικογένεια του εκλιπόντος, σε αυτή την τραγική στιγμή.

Ακόμα, αρκετά μοσχεύματα καρδιάς και πνευμόνων δοτών προσφέρονται σε άλλες χώρες της Ευρώπης, ενώ Ελληνες πολίτες καταφεύγουν στο εξωτερικό για μεταμόσχευση πνευμόνων.

Σε ό,τι αφορά τα νεότερα στοιχεία, έως το τέλος του Αυγούστου του 2006 είχαν γίνει 102 μεταμοσχεύσεις νεφρού, 21 μεταμοσχεύσεις ήπατος και τέσσερις μεταμοσχεύσεις καρδιάς, ενώ στη λίστα αναμονής για μεταμόσχευση νεφρού βρίσκονταν 818 ασθενείς.