Οπως και στην περίπτωση του νόμου - πλαισίου για την ανώτατη εκπαίδευση, μια διορισμένη από την κυβέρνηση «επιτροπή σοφών» έβγαλε ένα πόρισμα για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, που είδε το φως της δημοσιότητας στις αρχές του καλοκαιριού και αποκαλύπτει ποιες θα είναι οι βασικές αλλαγές σ' αυτή την εκπαιδευτική βαθμίδα.

Η εμπειρία του νόμου - πλαισίου δείχνει ότι τα πορίσματα αυτών των επιτροπών υιοθετούνται σχεδόν στο σύνολό τους από την κυβέρνηση. Εξάλλου, αυτοί που διορίζονται στις επιτροπές δεν είναι τυχαίοι, έχουν συγκεκριμένη πολιτική τοποθέτηση και επιλέγονται για να βγάζουν τα συγκεκριμένα πορίσματα που βγάζουν. Μάλιστα, όπως συνέβη και στην ανώτατη εκπαίδευση, έτσι και τώρα, το πόρισμα είναι πιστή αντιγραφή των κατευθύνσεων της ΕΕ για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Τι θα συμβεί, λοιπόν, στα Γυμνάσια και τα Λύκεια, σύμφωνα με το πόρισμα της επιτροπής και την πολιτική που έχουν προαναγγείλει ότι θα ακολουθήσουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ;

Είναι χαρακτηριστικό το μήνυμα που έστειλε στην ιστοσελίδα των μαθητικών συντονιστικών αγώνα (www.syntonistiko.gr) ένας νέος από την Αμερική: «Αυτές τις αλλαγές που φέρνουν τώρα (όπως και στα πανεπιστήμια) σα να τις βλέπω σε προεπισκόπηση εδώ! Εχει ένα κάρο διαφορετικά σχολεία: Από αυτά με τους ανιχνευτές μετάλλων στις εισόδους (για να αφήνει ο "brother" το ούζι στην είσοδο όταν μπαίνει) μέχρι τα κυριλέ που σκάνε τα Αμερικανάκια με τις Πόρσε»... Αυτή η εικόνα από πίσω της έχει μια βαθιά διαφοροποίηση στο ίδιο το περιεχόμενο της μόρφωσης που παρέχουν τα σχολεία. Είναι δεδομένο ότι το σχολείο που δέχεται τους μαθητές με τις «πόρσε», τους προετοιμάζει αντίστοιχα για τα μεγάλα και ακριβά κολέγια και πανεπιστήμια, ενώ το σχολείο για τους Αφροαμερικάνους είναι προσανατολισμένο να τους μαθαίνει μερικές δεξιότητες ίσα για να βρουν καμιά δουλιά του ποδαριού.

Θαυμάστε τώρα τι προτείνει το πόρισμα της επιτροπής εδώ στη χώρα μας: Το 1/3 του αναλυτικού προγράμματος - δηλαδή των μαθημάτων που θα διδάσκονται - να αποφασίζεται από κάθε σχολική μονάδα, δηλαδή να διαφέρει από σχολείο σε σχολείο ανάλογα με τις ...ανάγκες του.

Ομως, η ανάγκη για γνώση ενός δεκαεξάχρονου μαθητή στην Εκάλη δε διαφέρει ούτε στο ελάχιστο από την ανάγκη για γνώση του μαθητή στο Λαύριο... Η διαφοροποίηση του αναλυτικού προγράμματος δεν πατάει σε καμιά πραγματική ανάγκη ούτε της εκπαίδευσης ούτε της κοινωνίας. Είναι το καθοριστικό βήμα όμως, για την ταξική διαφοροποίηση των σχολείων, σε βάρος πάντα των παιδιών της εργατικής τάξης.

Βασικός μοχλός για να περάσει αυτή η διαφοροποίηση είναι και η λεγόμενη «αξιολόγηση» σχολείων κι εκπαιδευτικών, στην οποία συμφωνούν και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Γι' αυτό θα τα αξιολογούν τα σχολεία: Για να τα κατατάσσουν.

Ηδη, τα χρήματα που πληρώνουν οι γονείς από την τσέπη τους, για να συμπληρώνουν τις ανάγκες του κάθε σχολείου είναι πάρα πολλά. Ηδη, μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα που εφαρμόζονται συνήθως «εθελοντικά» από καθηγητές αναζητούνται χορηγοί ή εμφανίζονται εταιρείες που έχουν έτοιμα εκπαιδευτικά πακέτα και προσπαθούν να τα προωθήσουν σε σχολεία. Ομως, αυτή η κατάσταση θα γιγαντωθεί, θα γίνει καθεστώς.

Το πόρισμα, προβλέπει: Να μεταφέρονται οι κρατικοί πόροι στα σχολεία και να μπορούν μόνα τους να τους διαχειρίζονται σύμφωνα με τον προγραμματισμό τους.

Αυτό θα οδηγήσει τα σχολεία να λειτουργούν όλο και περισσότερο σαν επιχειρήσεις, να ψάχνουν χορηγούς - χρηματοδότες για κάθε δραστηριότητα και λειτουργία τους ή να καθορίζουν μια τιμή για κάθε υπηρεσία τους...

Πρακτικά, οι γονείς θα βάζουν όλο και πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη και οι χορηγοί θα επεμβαίνουν όλο και περισσότερο στο περιεχόμενο της μάθησης και της διδασκαλίας.

Η καλλιέργεια της απομνημόνευσης σε αντίθεση με την ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας των μαθητών είναι ήδη καθεστώς στα σχολεία μας. Μαζί μ' αυτό έρχονται τώρα και τα νέα βιβλία που μπερδεύουν ακόμα και τους διδάσκοντες (πόσο μάλλον τους μαθητές) με τον ανορθολογισμό και την αποσπασματικότητά τους.

Κανένας μαθητής, και πολύ περισσότερο κανένας γονιός, δεν είναι ικανοποιημένος με αυτά που τελικά μαθαίνει το παιδί από το σχολείο, με τη δουλιά του σχολείου για την εγκύκλια μόρφωση και τη δομή της σκέψης των παιδιών.

Το πόρισμα προβλέπει: Κατάργηση του βιβλίου - οδηγού για κάθε μάθημα και αντικατάστασή του από πρόταση βιβλιογραφίας ή από βιβλία με τη μορφή περιοδικών και με βιντεοταινίες...

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι θα αποδομηθεί ακόμα περισσότερο η σκέψη των παιδιών, θα χαθεί η αναγκαία συνέχεια στη διαδικασία της μάθησης και θα δώσει τη θέση της σε ένα μεγαλύτερο από το σημερινό «αλαλούμ»!

Μάλιστα, το πόρισμα κάνει λόγο και για: διαρκή ανανέωση των όποιων σχολικών βιβλίων, γιατί πολύ απλά δε θα μιλάμε πια για γνώσεις αλλά για εφήμερες δεξιότητες και πληροφορίες.

Αυτός ο στόχος έχει αρχίσει να υλοποιείται από την αντιεκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1998 και μέχρι σήμερα με διάφορους νόμους, μέτρα και ρυθμίσεις. Σ' αυτό αποσκοπεί και ο νόμος για τη μετατροπή των ΤΕΕ σε Επαγγελματικά Λύκεια που άρχισε να εφαρμόζεται από φέτος. Οπως έχουν διακηρύξει στελέχη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, θέλουν να φτάσει η χώρα μας στα επίπεδα της ΕΕ, όπου το 60% - 70% των παιδιών πάει στην τεχνική εκπαίδευση και μόνο ένα 30% - 40% των παιδιών φοιτά μέχρι τα 18 του χρόνια σε σχολεία γενικής και ολοκληρωμένης μόρφωσης.

Για να επιτευχθεί αυτό, προτείνει μια σειρά ταξικούς φραγμούς με τη μορφή των «εξεταστικών φίλτρων»: «Εικονικές» περιφερειακές εξετάσεις στην Α' Λυκείου. Χωρισμό σε κατευθύνσεις από τη Β' Λυκείου. Περιφερειακές εξετάσεις στη Β' Λυκείου που θα μετρούν στο γενικό βαθμό του μαθητή και πανελλαδικές εξετάσεις στη Γ' Λυκείου.

Για όσους όμως δεν αποθαρρυνθούν από την απειλή των πολλαπλών εξετάσεων, επιστρατεύει ψυχολόγους και συμβουλάτορες να προτρέπουν τα παιδιά να στραφούν προς την υποβαθμισμένη κατάρτιση, να «κουτσουρέψουν» τα όνειρα και τις προσδοκίες τους. Ετσι, προβλέπει να υπάρχει Γραφείο Επαγγελματικού Προσανατολισμού σε κάθε σχολική μονάδα άνω των 100 μαθητών...