Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ήρθε στη χώρα μας μαζί με τα δισεκατομμύρια του λεγόμενου πρώτου "Πακέτου Ντελόρ" και στα πλαίσια εφαρμογής τής "διά βίου εκπαίδευσης", που επιτάσσει η "Λευκή Βίβλος".Για την Ευρωπαϊκή Ενωση, η ανεργία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αδυναμία των ανέργων να απασχοληθούν σε νέους τομείς, κυρίως επειδή τους λείπουν οι αναγκαίες γνώσεις.

Πάνω σε αυτό το ιδεολόγημα βασίζεται και ο όρος "απασχολήσιμος",που έβαλε στο λεξιλόγιό μας ο πρωθυπουργός στη μνημειώδη αντεργατική ομιλία του στους συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ. "Απασχολήσιμος υποτίθεται ότι είναι ο εργαζόμενος που έχει πολλές δεξιότητες, εκπαίδευση σε περισσότερες από μια ειδικότητες, που μπορεί να μεταφερθεί "ευέλικτα" από τη μια εργασία στην άλλη, ή που μπορεί να εργάζεται ταυτόχρονα σε διαφορετικές δουλιές, σε διαφορετικούς εργοδότες και αντικείμενα, σε συνδυασμό πάντα με την αλλαγή των εργασιακών σχέσεων... Με λίγα λόγια, ένας "απασχολήσιμος" - κατά το αναλώσιμος - μπορεί να παίξει το ρόλο του "παιδιού για όλες τις δουλιές".

Για να γίνει, όμως, αυτό χρειάζεται επαγγελματική κατάρτιση που θα παρέχεται για όλη τη διάρκεια της ζωής του απασχολήσιμου.

Στην πρώτη φάση εφαρμογής των προγραμμάτων κατάρτισης εμφανίστηκαν πολλά τρωκτικά που θέλησαν και κατάφεραν να ξεκοκαλίσουν τις πιστώσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.Με τον ερχομό του "Β Πακέτου", τα τρωκτικά συνέχισαν τη δράση τους και ο κόσμος γέμισε από κάθε λογής Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης.Ηδη προγράμματα κατάρτισης μπορούσαν να υλοποιήσουν και μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες έκαναν κατά τεκμήριο εκπαίδευση "μαϊμού". Πολλά χρήματα διοχετεύτηκαν στο υπουργείο Παιδείας, αλλά και σε άλλα υπουργεία που έκαναν επιμέρους καταρτίσεις.

Σήμερα, το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο (ΕΚΤ) διαθέτει 750 δισ. δραχμές για την ανάπτυξη των "ανθρώπινων πόρων" - δηλαδή των προγραμμάτων που έχουν να κάνουν με το ανθρώπινο δυναμικό και σε σημαντικό βαθμό με την επαγγελματική κατάρτιση. Τα χρήματα αυτά δεν απορροφούνται με τους ζητούμενους ρυθμούς, αλλά και στο βαθμό που αυτό γίνεται πάνε εξόφθαλμα στις τσέπες επιτήδειων. Γι' αυτό και η Κομισιόν είχε "παγώσει" τους πόρους για προγράμματα που ήδη είχαν υλοποιηθεί, ενώ στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο Π. Φλιν,αρμόδιος επίτροπος κοινωνικών υποθέσεων είχε πει ότι στην Ελλάδα υπάρχουν "αδυναμίες διαχείρισης - ελέγχου για τα κοινωνικά προγράμματα και έλλειψη πείρας".

Αυτή τη φορά, όμως, η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να πετύχει. Θέλοντας να ενισχύσει την κατάρτιση με περισσότερους πόρους, αλλά και να τους κατευθύνει προς τους εργοδότες, θέσπισε τα περίφημα "μερίδια εργασίας και κατάρτισης".Μ' αυτό τον τρόπο ενίσχυσε και τις λεγόμενες "ενεργητικές μορφές επιδότησης της ανεργίας". Παράλληλα, έχει τη δυνατότητα να συνδέσει την απασχόληση με την κατάρτιση, είτε βάζοντας σε προτεραιότητα την πρόσληψη καταρτισμένων ανέργων από επιχειρήσεις που επιδοτούνται, είτε φτιάχνοντας προγράμματα κατάρτισης για άνεργους, που θα απασχοληθούν στα μεγάλα τεχνικά έργα. Κατάφερε έτσι να κατευθύνει στις τσέπες των εργοδοτών εκατοντάδες δισ. δραχμές από τον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ.

Μετά από τις πιέσεις που δέχτηκε από την Κομισιόν, η οποία περισσότερο ενδιαφέρεται να θεμελιώσει τις βάσεις για την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, παρά να πλουτίσει τα ελληνικά "τρωκτικά", αποφασίστηκε από την κυβέρνηση η μείωση των Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ) και ο έλεγχος σε όσα παραμείνουν. Προκειμένου να το πετύχει αυτό ανασυγκροτήθηκε και το "κέντρο πιστοποίησης" των ΚΕΚ, που υπολειτουργούσε στα πλαίσια του υπουργείου Εργασίας.

Το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα έχει ασκήσει έντονη κριτική στον τρόπο που γίνεται αυτού του είδους η κατάρτιση και τους στόχους που υπηρετεί. Είχε έγκαιρα εντοπίσει τη λειτουργία της σαν διαφθορείου συνειδήσεων και μέσου εκτόνωσης των αντιδράσεων των ανέργων. Είχε έγκαιρα διαπιστώσει ότι πολλοί άνεργοι κρατούνται όμηροι, προκειμένου να συμμετάσχουν σε ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα για 50 ή 70 χιλ. δραχμές.

Πριν λίγες μέρες ο Κ. Σημίτης,επιβεβαίωσε τις καταγγελίες, λέγοντας ότι η κατάρτιση πρέπει να χρησιμοποιηθεί σαν εργαλείο απόκτησης δεξιοτήτων και όχι "σαν αμυντικό εργαλείο εισοδηματικής ενίσχυσης"...