"Για να προστατευτούν οι χώρες μας από τέτοια καταστροφή, οι αληθινοί πατριώτες, διανοούμενοι και υπέρμαχοι της ειρήνης πρέπει να υψώσουν τις φωνές τους σε κάθε πλευρά του Αιγαίου", τονίζει ο γνωστός Τούρκος μουσικοσυνθέτης και τραγουδιστής Ζουλφού Λιβανελί σε απαντητική του επιστολή προς τον Μίκη Θεοδωράκη. Ολόκληρη η επιστολή του γνωστού, για τα φιλελληνικά του αισθήματα Τούρκου διανοούμενου, που δημοσιεύτηκε στην προχθεσινή "Μιλιέτ" είναι το παρακάτω:

"Αγαπητέ Μίκη,

Το κίνημα τουρκο-ελληνικής φιλίας, το οποίο έχουμε άκαμπτα, γενναία και με χαρά προσπαθήσει να διατηρήσουμε για πάνω από δέκα χρόνια, περνά τον τελευταίο καιρό από τις συμπληγάδες πέτρες.

Εχουν περάσει πλέον οι μέρες από τότε που οι λαοί και ο Τύπος κάθε χώρας επικρότησαν το κίνημά μας ή από τότε που οι ουρανοί της Ελλάδας και της Τουρκίας αντήχησαν με ήχους φιλίας.

Εθνικιστικές φωνές, γεμάτες απειλή, υψώνονται.

Οι δύο λαοί είναι ψυχολογικά προετοιμασμένοι για πόλεμο.

Γι' αυτό, αυτές τις ημέρες τα κινήματα τουρκο-ελληνικής φιλίας χρειάζονται όσο ποτέ.

Ισως δε φτάνουν όλες αυτές οι προσπάθειες που έχουν γίνει, για να φέρουμε σε πέρας το έργο μας σε τόσο δύσκολες εποχές και να προειδοποιήσουμε τους λαούς μας ενάντια στην απειλή ενός καταστρεπτικού πολέμου.

Σε αυτό το σημείο είναι που οι πράξεις τόσο πολλών συντρόφων, νεκρών ή ζωντανών, θα αποκτήσουν σημασία.

Αγαπητέ φίλε,

Ποτέ δεν ένιωσα τόση έγνοια για την πιθανότητα ξεσπάσματος ενός πολέμου ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα.

Ποτέ δεν πίστεψα ότι μπορεί να συμβείτέτοιο πράγμα.

Εντούτοις, σε ένα άρθρο μου που δημοσιεύτηκε πριν λίγους μήνες με τίτλο:"Φοβάμαι για πρώτη φορά", σημείωνα το γεγονός ότι το εθνικιστικό κύμα έχει αρχίσει να αναπτύσσεται και στις δύο χώρες, τραβώντας μας προς τον πόλεμο.

Εμαθα ότι σας μετέφρασαν το παραπάνω άρθρο δημοσιογράφοι σε μία συνέντευξη Τύπου στη Γερμανία, ότι συμμερίζεστε αυτές τις απόψεις και ότι επίσης ανησυχείτε.

Δυστυχώς, τα πράγματα τρέχουν με τέτοιους ρυθμούς, ώστε να επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες μας.

Η κρίση εμπιστοσύνης και τα ψυχολογικά προβλήματα ανάμεσα στις δύο χώρες περίπου οδήγησαν σε έναν πόλεμο που θα μπορούσε να τραυματίσει βαθιά τους λαούς μας, με αφορμή μια στιγμιαία σπίθα θυμού.

Μια τουρκική παροιμία λέει ότι όταν δύο στάμνες χτυπηθούν μεταξύ τους, η μία θα σπάσει, όπως, επίσης, και η άλλη.

Για να προστατευτούν οι χώρες μας από τέτοια καταστροφή, οι αληθινοί πατριώτες, διανοούμενοι και υπέρμαχοι της ειρήνης πρέπει να υψώσουν τις φωνές τους σε κάθε πλευρά του Αιγαίου.

Λαοί που ανατρέφονται με "κουλτούρα πολέμου" από την παιδική τους ηλικία και στα μαθητικά τους χρόνια, δεν ξέρουν το νόημα και την αρετή της "κουλτούρας της ειρήνης".

Η κουλτούρα της ειρήνης αναδεικνύεται με την ανακάλυψη των ομοιοτήτων ανάμεσα σε Τουρκία και Ελλάδα, με το να έρθουν πιο κοντά και οι δύο λαοί μαζί.

Η κουλτούρα του πολέμου, από την άλλη πλευρά, εστιάζεται σε πολιτικές λεπτομέρειες που μας διχάζουν, δημιουργώντας την απειλή του πολέμου συνέχεια.

Αγαπητέ Μίκη,

Ο καθένας και στις δύο χώρες γνωρίζει πόσο βαθιά αγαπάτε την Τουρκία, το λαό της, τον πολιτισμό της, και πόσο βαθιά αγαπώ και σέβομαι την Ελλάδα.

Αυτή η στάση πηγάζει από τη βαθιά πίστη μας στις πατρίδες μας.

Είμαι ευτυχισμένος να δηλώσω ότι υπάρχει μια τεράστια πλατιά ειρηνική μάζα λαού εδώ στην Τουρκία, που σας υποστηρίζει και σκέπτεται με τον τρόπο το δικό σας.

Αγαπητέ φίλε,

Πιστεύω στη σημασία μιας Τουρκο-Ελληνικής Διάσκεψης, την οποία θα οργανώσουμε καλώντας μαζί τους συντρόφους μας από τις δύο χώρες, όπως επίσης και εκείνους από τη Δυτική Ευρώπη.

Είναι πρέπον να κάνουμε κάτι τέτοιο, τουλάχιστον για να διατηρήσουμε τη σημασία των λέξεων όπως "φιλία", "ειρήνη" και "δημοκρατία".

Σήμερα, όπως είχε αποδείξει και ο Τσάπλιν, πρέπει να "αναμειχθούμε στην προβοκάτσια", "στην προβοκάτσια της ειρήνης".

Μπροστά στη δικιά σου μεγαλειώδη προσωπικότητα, χαιρετώ όλους τους Ελληνες υποστηρικτές της ειρήνης, με στοργή και σεβασμό.

Ζουλφού Λιβανελί