Σωστά χαρακτηρίζεται στο Σχέδιο Προγράμματος ότι η ταξική πάλη κατευθύνεται στη λύση της βασικής αντίθεσης. Η επανάσταση θα είναι σοσιαλιστική. Η θέση αυτή που πηγάζει μέσα απ' την εξέταση της θέσης της χώρας μας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, παίρνοντας υπόψη και τις εξελίξεις που μεσολάβησαν ειδικότερα τα τελευταία χρόνια, είναι βήμα που επιβεβαιώνει και σφραγίζει την ορθότητα και αναγκαιότητα της πολιτικής και παρουσίας του ΚΚΕ από τη σκοπιά των λόγων που επέβαλαν την ανασυγκρότηση των δυνάμεών του το 1991.

Στο κύριο πρόβλημα που είναι η ωρίμανση των υποκειμενικών προϋποθέσεων, πρέπει να πέσει το μεγάλο βάρος για τη συγκέντρωση των απαραίτητων δυνάμεων. Η τακτική του α-α-δ μετώπου σ' αυτές τις συνθήκες είναι σωστή, γιατί προσεγγίζει σωστά το δρόμο μέσα απ' τον οποίο η εργατική τάξη θα δυναμώσει την ενότητά της και την πολιτική της πείρα, θα προσελκύσει και άλλα καταπιεζόμενα στρώματα για να αναπτύξουν την πάλη τους, να ωριμάσουν και μέσα απ' τους αγώνες να γίνει δυνατή η ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος.

Η αντανάκλαση του μετώπου στο πολιτικό επίπεδο με τη μορφή εμφάνισης ανάλογων πολιτικών δυνάμεων, που βάζει το κείμενο του Σχεδίου Προγράμματος, είναι λογική και πιθανή εξέλιξη, όχι όμως και υποχρεωτική. Εξέλιξη που μπορεί ν' αντιμετωπίζεται κάθε φορά με επιτυχία στη βάση των γενικών αρχών και της ανάγκης διαμόρφωσης και πολιτικών συμμαχιών.

Στο κείμενο όμως, θεωρείται σχεδόν σίγουρο, οπότε διαμορφώνονται στόχοι, που φτάνουν με τη διεκδίκηση ως στόχου του α-α μετώπου, της κυβερνητικής εξουσίας.

Γιατί, όμως, μπαίνει η κυβερνητική εξουσία ως στόχος;

Ορισμένες παρατηρήσεις:

- Μπορεί στα πλαίσια της πορείας ανάπτυξης της α-α πάλης και της ευρύτερης επίδρασής της να τεθούν επιτάπητος άλλα ζητήματα. Αν προσανατολίζεται η εργατική τάξη και το μέτωπο σ' αυτό το στόχο, μπορεί να βρεθεί όχι μόνο πίσω απ' τις ανάγκες, αλλά να αυτοκτονήσει πολιτικά, οδηγώντας σε πρόωρη ήττα.

- Αποκόπτεται μ' αυτό το τρόπο τεχνητά η πορεία της α-α πάλης από τις αιτίες, τις ρίζες των προβλημάτων, που είναι η ίδια η εξουσία της αστικής τάξης και που χωρίς την ανατροπή της δεν μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι του μετώπου. Δεν καλλιεργούνται συγχύσεις και αυταπάτες μ' αυτό τον τρόπο; - Φυσικά μπορεί να μπει στην ημερήσια διάταξη το ζήτημα της κυβέρνησης ή ένας στόχος. Εμείς δεν είμαστε, ούτε πρέπει να είμαστε από θέση αρχής ενάντια.

Ομως, δεν μπορεί να προσδίδεται προγραμματικός και υποχρεωτικός χαρακτήρας σ' αυτό. Αυτό αφορά κυρίως ζητήματα τακτικής αντιμετώπισης που θα παίρνει υπόψη τις συνθήκες που διαμορφώνονται στα έδαφος της πάλης και κυρίως το αν και κατά πόσο η διεκδίκηση της κυβερνητικής εξουσίας, μπορεί να συμβάλλει, να σε φέρει πιο κοντά στον τελικό σου στόχο.

Εμείς, λοιπόν, πρέπει να αντιμετωπίζουμε και το ζήτημα αυτό από τη σκοπιά της υπεράσπισης του τελικού στόχου και όχι αποκομμένα απ' αυτόν, ή με λογική σταδίου πριν απ' αυτόν.

Αυτός ο στόχος κατά τη γνώμη μου διαμορφώνει και ενισχύει μια σειρά συγχύσεις και λάθη που εκφράζονται και στον προσυνεδριακό διάλογο:

- Ορισμένες δυνάμεις να βλέπουν και αυτό τον τρόπο και με εξελικτικό - μεταρρυθμιστικό χαρακτήρα την πορεία της πάλης για το σοσιαλισμό ως εξής: Ανάπτυξη αγώνων και μέσω αυτών σχηματισμός ή αναδιαμόρφωση παλιών, πολιτικών δυνάμεων, κυβέρνηση και μέσω αυτής η έναρξη της επαναστατικής διαδικασίας! (πράγμα βέβαια που δε θα γίνει ποτέ, ή δε θα είναι επαναστατικό).

Περισσότερο μοιάζει με προσπάθεια διαπραγμάτευσης στο πολιτικό σκηνικό με όρους κινήματος.

- Σαν άμυνα στο παραπάνω και κυρίως στο άνοιγμα σε άλλες πολιτικές δυνάμεις υπάρχουν, ή μπορεί να διαμορφώνονται αντιλήψεις που ταυτίζουν το α-α-δ μέτωπο (στην πράξη) με το ΚΚ, που προσδίδουν δηλαδή σ' αυτό χαρακτηριστικά που μόνο το ΚΚ μπορεί να έχει, με αποτέλεσμα τη στενότητα και τον περιορισμό της αποτελεσματικότητας του μετώπου.

- Απόρριψη του μετώπου συνολικά.

Οι φόβοι αυτοί ενισχύονται και από τη θέση 30 των προγραμματικών κατευθύνσεων και στόχων πάλης, όπου με κάθε λεπτομέρεια περιγράφονται αιτήματα και στόχοι που έχουν βέβαια αξία, όμως καλλιεργούν συγχύσεις για το ποιο είναι το κύριο και ποιο το δευτερεύον.

Τι είναι αυτό που γενικά και ενιαία εξασφαλίζει από το κίνδυνο να μετατραπεί σε πλαίσιο διαχείρισης;

Πρέπει να διευκρινίζονται τα κύρια που εξασφαλίζουν το χαρακτηρισμό του μετώπου ως α-α.

Και αυτό πρέπει να είναι τουλάχιστον η αποδέσμευση και η έξοδος της χώρας από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς. Πρόγραμμα στόχων δηλαδή, που να ενισχύουν τον αντικαπιταλιστικό χαρακτήρα του μετώπου.

Για το ρόλο του ΚΚ

- Το κλειδί για την επιτυχή συγκρότηση, συσπειρωτική ικανότητα του α-α μετώπου και για την προοπτική του, είναι η θεωρητική και πρακτική εξασφάλιση της αυτοτελούς πολιτικής - ιδεολογικής και οργανωτικής δράσης του ΚΚΕ, ανεξάρτητα από τις όποιες συνθήκες.

- Ο προσανατολισμός πρώτα και κύρια της δράσης του ΚΚΕ πρέπει να είναι στην εργατική τάξη, την τάξη, δηλαδή που έχει συμφέρον αντικειμενικά να φτάσει "μέχρι το τέρμα".

Της τάξης που για να παίξει το πρωτοπόρο ρόλο στο α-α μέτωπο, για να αντιμετωπίζει με επιτυχία τις όποιες ταλαντεύσεις άλλων στρωμάτων, για να βελτιώνει τη συσπειρωτική της ικανότητα, πρέπει να παίρνει εφόδια από το Κόμμα, που πιο επίμονα πρέπει να στρέψει τη δουλιά του εκεί.

Αυτή η τάξη πρέπει πρώτα απ' όλα να ωριμάζει μέσ' απ' τους αγώνες και τη θεωρητική δουλιά του Κόμματος.

Δεν πρέπει μέσα στο σύνολο των κοινωνικών δυνάμεων να χάνουμε την κύρια δύναμη, που εκεί πρέπει να μετράμε τη δουλιά μας πρώτ' απ' όλα, από τη διαφώτιση ως την οικοδόμηση ΚΟ.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΑΚΗΣ

Μέλος ΕΠ ΚΟΑ