Είδα μια γροθιά υψωμένη. Εψαξα για το σώμα στο οποίο ανήκε. Ηταν μια γυναίκα, πολιτική κρατούμενη, πάνω σε ένα φορείο. Μια γυναίκα από αυτές, που μαζί με όλους τους κρατούμενους στις φυλακές της Τουρκίας διαμαρτύρονται επί δύο μήνες για τις συνθήκες διαβίωσης και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Εκείνη η γροθιά ήταν η μόνη δύναμη, που απέμεινε στο κουρασμένο, από την πείνα, σώμα της κρατούμενης. Ηταν η γροθιά, που δεν πρόλαβαν να δουν οι δώδεκα, που εξέπνευσαν αγωνιζόμενοι. Ηταν η γροθιά που λεγόταν ελπίδα για όσους μεταφέρονται με σοβαρά προβλήματα σε εντατικές μονάδες τούρκικων νοσοκομείων, δίνοντας μάχη για τη ζωή τους. Ηταν η γροθιά, που θα 'πρεπε να κάνει κάποιους να ντρέπονται, αλλά συγχρόνως να φοβούνται. Ηταν μια γροθιά στο στομάχι όλων ημών, που παρακολουθούμε τα βάσανα των συνανθρώπων μας, ανήμποροι να αντιδράσουμε δυναμικά και άμεσα. Οι λαοί εξουσιοδότησαν εκπροσώπους τους και τώρα παρακολουθούν, ελπίζοντας μόνο πως κάτι θα πράξουν, εν ονόματι της δικαιοσύνης.

Γιατί να εθελοτυφλούμε και να νομίζουμε πως μόνο με την προσωπική μας αγανάκτηση κάτι μπορεί να αλλάξει; Η προσωπική αγανάκτηση είναι μόνο η αρχή. Είναι το πρώτο βήμα σε ένα δρόμο, που ίσως δε φτάσει ποτέ στο τέρμα του, γιατί οι ισχυροί του κόσμου, με ψευτοχαϊδέματα, ψέματα και υποσχέσεις θα αναχαιτίσουν ξανά και ξανά τους αγώνες, που ξεψυχούν ή στραγγαλίζονται ξενυχτώντας στο όνειρο. Μόνο που το όνειρο κάποιων διακόπτεται βίαια. Και είναι το όνειρο εκείνων, που η νύχτα και το χώμα σκέπασε για πάντα. Είναι τόσο μικρή η λέξη θυσία για να αγκαλιάσει την "προσφορά" του μοναδικού και αξεπέραστου αγαθού, που η φύση χαρίζει στον άνθρωπο και είναι η ζωή.

Αυτή είναι η υπέρτατη πράξη, που δίνει αληθινό νόημα στη λέξη θυσία: Η θυσία της ζωής. Κάποιοι άνθρωποι πεθαίνουν με την ελπίδα πως η θυσία τους θα γίνει λίπασμα, για να ανθίσουν τα όνειρα και οι ελπίδες για μια καλύτερη ζωή για κείνους που μένουν. Κι αυτοί που μένουν ένα χρέος έχουν. Χρέος, που υπαγορεύεται από το καθήκον ψυχής και δεν είναι άλλο από το να μην επιτρέπουν σε κανέναν να τους πισωγυρίσει, να μην παραχωρήσουν τίποτε από όσα κατακτήθηκαν με αγώνα, αίμα και θυσίες ζωής, έστω κι αν χρειαστεί και οι ίδιοι να αμυνθούν δίνοντας τη δική τους ζωή.

Αυτό το χρέος εξαργύρωσαν με τη δική τους ζωή οι δώδεκα, τιμώντας έτσι όλους εκείνους, που μέσα στην πονεμένη ιστορία της ανθρωπότητας αγωνίστηκαν και θυσιάστηκαν για ειρήνη, δικαιοσύνη, ανθρώπινα δικαιώματα. Χρέος ήταν και εκείνη η γροθιά. Χρέος απέναντι σ' αυτούς, που έφυγαν αλλά και σ' αυτούς, που μένουν, για να συνεχίσουν τον αγώνα τους για το δικαίωμά τους στη ζωή. Γιατί είναι δικαίωμα στη ζωή, το δικαίωμά τους για ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης. Δεν παύεις να είσαι άνθρωπος πίσω από τα κάγκελα, που περιορίζουν την πολιτική σου έκφραση, όπως δεν παύουν να είναι άνθρωποι κι εκείνοι, που πίσω από κάποια κάγκελα, οι κοινωνίες επιχειρούν να τους σωφρονίσουν, αφού πρώτα οι ίδιες τους οδήγησαν σε παρεκκλίνουσες συμπεριφορές. Οι "αλυσίδες" θα σπάσουν, όσο υπάρχουν γροθιές που "αναπνέουν" ακόμη.