Κυριακή 13 Οχτώβρη 1996
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σελίδα 19
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Εχουμε χρέος απέναντι στο κοινό

Συζήτηση με την Χρυσούλα Διαβάτη και τον Νικήτα Τσακίρογλου

Ανθρωποι απλοί, καθημερινοί, που κομίζουν πνοή από την πνοή μας, γέλιο από το γέλιο μας, όνειρα από τα όνειρά μας, προβλήματα από τα προβλήματά μας, ιδιοτροπίες από τις ιδιοτροπίες μας, λάθη από τα λάθη μας. Τέτοιοι είναι οι ήρωες του Αλαν Αϊγκμπορν,στο έργο του "Γυναίκα με παραισθήσεις",που οι κριτικοί του Λονδίνου το χαρακτήρισαν ένα από τα σημαντικότερα έργα των τελευταίων χρόνων και το θεώρησαν το πιο πρωτότυπο έργο σύγχρονου συγγραφέα, τόσο για τη θεατρική δομή όσο και το κοινωνικό του περιεχόμενο. Το έργο αυτό επέλεξε ο θίασος "Επιλογή" του Νικήτα Τσακίρογλου και το παρουσιάζει στο θέατρο "Διάνα".

Η Σούζαν, μια απλή νοικοκυρά, σκαλίζει στον κήπο της. Απρόσεκτη, όπως είναι πάντα, χτυπά στο κεφάλι της. Οι παραισθήσεις και οι φαντασιώσεις της, απωθημένες μέχρι τώρα, ανομολόγητες επιθυμίες, θα ξυπνήσουν και θα πάρουν σάρκα και οστά. Θα παρουσιαστούν επί σκηνής πρόσωπα ιδεώδη, που θα της προσφέρουν στιγμές ευτυχίας. Ο κόσμος αυτός του ονείρου θα τη βοηθήσει να επαναστατήσει και να συγκρουστεί με ανθρώπους από το πραγματικό της περιβάλλον, τους οποίους αρνείται επίμονα, γιατί την έχουν καταπιέσει. Το δύσκολο και ελκυστικό αυτό ρόλο επωμίζεται η Χρυσούλα Διαβάτη,η οποία μιλά με πάθος τόσο για το έργο όσο και για το ρόλο. Ενώ ο Νικήτας Τσακίρογλου,ευαίσθητος και σίγουρος για την επιλογή, ομολογεί συγχρόνως ότι αυτό το ρόλο τον όφειλε στην Χρυσούλα Διαβάτη,όπως της τον όφειλε και το θέατρο.

Εργο λαϊκό, με ταξικά στοιχεία

"Σ' αυτό το έργο - λέει η Χρυσούλα Διαβάτη - καθρεφτίζεται η ευαισθησία της γυναικείας ψυχής. Είναι ένα έργο πολύ σύγχρονο. Οπως ο σύγχρονος άνθρωπος, θέλοντας να ξεφύγει από αυτή τη ζωή που δεν τον ικανοποιεί, επιχειρεί να ταξιδεύει με κάποιες φαντασιώσεις, έτσι κι αυτή η γυναίκα ξεφεύγει με τις παραισθήσεις της σ' έναν καλύτερο κόσμο, όπως αυτή τον νομίζει. Μόνο που αυτός ο κόσμος της είναι επηρεασμένος από τα περιοδικά, τα μέσα ενημέρωσης, που της παρουσιάζουν έναν ψεύτικο κόσμο. Για να ξεφύγει από τον κόσμο που δεν την ικανοποιεί, ζει σ' ένα παραμύθι, σ' ένα όνειρο το οποίο από ένα σημείο και μετά γίνεται επικίνδυνο".

"Είναι ένας αξιόλογος Αγγλος σύγχρονος συγγραφέας - συμπληρώνει ο Νικήτας Τσακίρογλου - πολυγραφότατος. Είχε παρουσιαστεί στην Αγγλία πριν δέκα χρόνια. Η δυσκολία του έργου αυτού είναι ότι παίζεται σε δύο επίπεδα. Το πραγματικό και το φανταστικό. Η παράσταση πρέπει να δώσει αυτή τη διαφοροποίηση, ώστε να γίνεται κατανοητός ο κόσμος της Σούζαν. Ενας κόσμος υπαρκτός, που απαρτίζεται από τον σύζυγο ιερωμένο, μια κουνιάδα που την έχει εκπαραθυρώσει από το σπίτι της, από ένα γιο που είναι προβληματικός και έχει εισχωρήσει σε μια παραεκκλησιαστική οργάνωση με την εντολή να μη μιλάει στους γονείς του. Το έργο φαινομενικά είναι ένα παραμύθι. Ολοι αυτοί που παρουσιάζονται στις παραισθήσεις της ως ιδανικοί προέρχονται από την αστική τάξη. Το έργο περιέχει ταξικά στοιχεία. Η μεγαλοαστική τάξη είναι το όνειρο αυτής της μικροαστής. Μ' αυτήν εκτρέφεται μέσα από τις σαπουνόπερες, τα βίπερς, τις κοσμικές στήλες, που εισχωρούν μέσα στη μικροαστική τάξη για να μπορέσουν να δημιουργήσουν το πλασματικό όνειρο. Αυτό όμως είναι παγίδα. Είναι σχιζοφρένεια. Οχι, δεν μπορείς να ονειρεύεσαι τέτοια πράγματα. Μέσα από τις ίδιες σου τις πράξεις, μέσα από τον ίδιο σου τον αγώνα οφείλεις να δημιουργήσεις και να φτάσεις τα δικά σου όνειρα.Φτάνει στον παραλογισμό. Εκεί οδηγούμαστε. Εκεί μας οδηγούν τα συστήματα. Δε φταίει η γυναίκα αυτή αν τρέφεται με ψεύτικα όνειρα. Είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο. Με αυτό τον τρόπο το σύστημα σε αδυνατεί. Αυτό τον κόσμο θίγει ο συγγραφέας".

"Είναι ένα λαϊκό έργο - επισημαίνει ο Νικήτας Τσακίρογλου - που θα αγγίξει όχι μόνο τη γυναίκα, αλλά όλους τους ανθρώπους. Η γυναίκα εδώ είναι σαν μια γενεσιουργός δύναμη, η οποία εκφράζει κοινωνικές καταστάσεις. Από αυτήν γεννιούνται όλα και από αυτήν εκπορεύονται όλα. Ο άντρας έχει και τις κοινωνικές δυνάμεις, για να καταφέρει κάποια πράγματα. Εδώ υπάρχει μια εξάρτηση της γυναίκας από πολλούς παράγοντες. Εχουμε το πρόβλημα της Εκκλησίας, το θεσμό της οικογένειας. Θίγεται η διάλυση της οικογένειας, ο συντηρητισμός της Εκκλησίας και πολλά άλλα σύγχρονα θέματα. Και όλα αυτά δίνονται από την πλευρά της κωμωδίας. Γιατί η κωμωδία πολλές φορές είναι καταλυτική και σε κάνει να αντιλαμβάνεσαι σοβαρότερα τα πράγματα. Καγχάζοντας τις καταστάσεις, νομίζω ότι επικοινωνούμε καλύτερα με τον συνάνθρωπό μας και με τον εαυτό μας. Γιατί μαζί γελάμε. Δύσκολα κλαίμε μαζί".

Στόχοι και αυστηρές επιλογές

- Οι επιλογές των έργων, τα τελευταία χρόνια που κάνετε δικές σας δουλιές, φαίνεται πως καθοδηγούνται όχι μόνο από την αγωνία και το δικαίωμα να υπάρχετε στο θεατρικό χώρο, αλλά σαν από μια υποχρέωση απέναντι στο κοινό

- "Η θητεία μου στο θέατρο, λέει ο Νικήτας Τσακίρογλου,υπηρετώντας πάντα μέσα στα κρατικά θέατρα ένα υψηλό ρεπερτόριο, με υποχρεώνει να κρατήσω την ταυτότητά μου, έστω κι αν βρίσκομαι μέσα στο χώρο του ελεύθερου θεάτρου, όπου προέχει η εμπορικότητα. Είμαι υποχρεωμένος να συμβαδίζω με τις απαιτήσεις του ελεύθερου και από την άλλη να κρατήσω την ταυτότητά μου. Πιστεύω ότι, όπως κάθε καλλιτέχνης που σέβεται τον εαυτό του και το κοινό, ένα κοινό που με κανέναν τρόπο δεν μπορώ να υποτιμήσω τη σκέψη του, οι επιλογές μου - ο "Αμιλκάρ", το "Αυγό", το "Ψηλά από τη γέφυρα", έχουν ένα στόχο. Να επικοινωνήσω άμεσα με τον κόσμο, τα κοινωνικά του προβλήματα και ιδιαίτερα να ασχοληθώ με τον άξονα που με απασχολεί πολύ περισσότερο, γιατί είναι η πηγή των κοινωνικών κακών, την οικογένεια. Τον άξονα οικογένεια - κοινωνία".

Αλλά και οι στόχοι της Χρυσούλας Διαβάτη συμβαδίζουν μ' αυτούς του Νικήτα Τσακίρογλου.

"Πιστεύω - συμπληρώνει - ότι το θέατρο έχει σκοπό να εκπολιτίσει να ανεβάσει το κοινό σε ένα καλύτερο πνευματικό επίπεδο και να ψυχαγωγεί ταυτόχρονα. Κι εγώ σε όποιο χώρο κι αν βρέθηκα προσπάθησα να μη χάσω την ταυτότητα που έχω".

- Πόσο δύσκολο ή εύκολο είναι, όμως, ένας καλλιτέχνης να παραμείνει

πιστός στους αρχικούς του στόχους;

- "Είναι στάση ζωής - τονίζει ο Ν. Τσακίρογλου.Ο καλλιτέχνης έχει μια αποστολή. Δε θεωρώ ότι γίναμε ηθοποιοί μόνο για να διασκεδάζουμε τον κόσμο. Εχουμε χρέος να αναδεικνύουμε τα κείμενα των πνευματικών ανθρώπων, να φέρνουμε το κοινό κοντά στο πνεύμα των συγγραφέων. Αυτός είναι ο στόχος και η αγωνία του. Ποιώ και μεταβιβάζω το πνεύμα του συγγραφέα".

Με επιμονή και υπομονή

- Πέρα από αποστολή δεν παύει να είναι και επάγγελμα.

- "Είναι πολύ δύσκολα τα πράγματα. Οταν σου δίνει κάποιος μια αίθουσα οφείλεις, όσο μπορείς, να τη γεμίζεις. Οι παραγωγές είναι πολύ ακριβές. Και βέβαια σαν καλλιτέχνης δε θα σταμάταγα σε οποιαδήποτε οικονομική επιβάρυνση".

- Επειδή ο ηθοποιός, όπως ο κάθε εργαζόμενος, ζει από τη δουλιά του,

μπορεί να δώσει κανείς άφεση, για κάποιες επιλογές που ίσως δεν τον εκφράζουν;

- "Αυτό μπορεί - λέει η Χρυσούλα Διαβάτη - για κάποιες δουλιές ίσως στην τηλεόραση, αλλά στο θέατρο είναι δύσκολο να το συγχωρήσεις. Αλλά και πάλι όταν έχει κανείς ανάγκη να ζήσει, σίγουρα συγχωρείται. Φτάνει να το καταλαβαίνει ο ίδιος, δηλαδή να έχει συναίσθηση ότι αυτό που κάνει το κάνει μόνο για να ζήσει, χωρίς να τον εκφράζει. Πιστεύω, όμως, ότι οι ικανοί έχουν τη δυνατότητα κάποια στιγμή να μπουν σε καλές και ποιοτικές δουλιές. Κι εμείς έχουμε δυσκολευτεί. Υπήρξαμε νέοι, χωρίς χρήματα, περάσαμε πολύ δύσκολα, αλλά οι επιλογές μας ήταν πάντοτε πολύ αυστηρές. Προσπαθήσαμε όσο μπορέσαμε να διαφυλάξουμε τους αρχικούς μας στόχους. Είναι δύσκολο, οδυνηρό, όπως και σε όλα τα επαγγέλματα. Για να διατηρήσεις την ποιότητά σου, την ταυτότητά σου, θα υποβάλεις τον εαυτό σου σε στερήσεις. Γιατί ξέρουμε όλοι ότι το καλό είναι και "ακριβό". Σήμερα βέβαια, όταν λέμε βιοπορισμό, έχουμε φτάσει να εννοούμε τα ακριβά αυτοκίνητα, το εξοχικό, τις τουαλέτες, τα ακριβά καλλυντικά. Παλιότερα εννοούσαμε το να έχεις να φας. Αυτό το αντιμετωπίζανε πριν οι νέοι ηθοποιοί, αλλά ήταν τόσο δοσμένοι στην ιδεολογία τους που δεν τους πείραζε. Μερικοί σήμερα μιλούν για μια παραπάνω πολυτέλεια. Είναι αυτό που οδηγεί τους νέους και παλιότερους πολλές φορές να ξοδεύονται, να ξεπουλάνε τον εαυτό τους και να συμβιβάζονται για το επιπλέον".

"Ολοι οι ηθοποιοί, συμπληρώνει ο Ν. Τσακίρογλου,από τη Δραματική Σχολή ακόμη, έχουν όνειρα και ελπίδες. Δυστυχώς, αυτές οι ελπίδες δεν μπορούν να στεγαστούν πολλές φορές και αναγκάζονται, για λόγους βιοπορισμού, να ρίχνουν νερό στο κρασί τους. Είναι ένα επάγγελμα που χρειάζεται υπομονή και επιμονή".

Η "Γυναίκα με παραισθήσεις" ανεβαίνει σε σκηνοθεσία Κωστή Τσώνου,σκηνικά - κοστούμια Γιώργου Ασημακόπουλου και μουσικούς ήχους Δημήτρη Ιατρόπουλου.Τους ρόλους ερμηνεύουν: Νικήτας Τσακίρογλου, Χρυσούλα Διαβάτη, Γιώργος Αρμένης, Αννα Γεραλή, Βλαδίμηρος Κυριακίδης, Ντίνος Αυγουστίδης, Μαρή Κωνσταντάτου και Χρήστος Γιάνναρης.

Σοφία ΑΔΑΜΙΔΟΥ


Κορυφή σελίδας
Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ