Επαινο και στήριξη αξίζει κάθε θίασος, που, στις σημερινές παρακμιακές κοινωνικές συνθήκες, επιμένει να ασκείται, αλλά και να ριψοκινδυνεύει οικονομικά, με ρεπερτόριο υψηλών καλλιτεχνικών απαιτήσεων και προοδευτικού περιεχομένου. Το "Σύγχρονο Θέατρο" ανήκει στην κατηγορία των θιάσων με επίμονη έφεση στο ποιοτικό ρεπερτόριο, καθώς ο δημιουργός του Γιώργος Μεσσάλας μαθήτευσε πλάι σ' ένα "μανιακό" του μεγάλου ρεπερτορίου, όπως ο Μινωτής. Η "διδαχή" του Μινωτή είναι φανερή, όχι μόνο με την επιλογή του "ΣΘ" να ανεβάσει στην "Αλκυονίδα" τον "Πατέρα" του Στρίντμπεργ, στην αειθαλή απόδοση του Νίκου Γκάτσου,αλλά και με σοβαρή σκηνοθετική και υποκριτική προσπάθεια, που καταβλήθηκε, για να αναδειχτούν τα σπουδαία νοήματα - μηνύματα αυτού του βαθύτατα προοδευτικού - και σήμερα - έργου, το δραματουργικό μεγαλείο του Στρίντμπεργκ, του "πατέρα" του θεάτρου στον αιώνα μας.

Με θεματικό πυρήνα τη σύγκρουση αρσενικού - θηλυκού (θεματικός πυρήνας όλης της δραματουργίας του), ο Στρίντμπερκ "οικοδομεί" ένα οικογενειακό δράμα και παράλληλα μ' αυτό ένα κοινωνικό δράμα. Στον "Πατέρα" δε συγκρούεται μόνο το ανδρόγυνο σε μια ανισότιμη, ανδροκρατούμενη κοινωνία, σχετικά με το ποιος από τους δυο γονείς θα "εξουσιάζει" το μέλλον του παιδιού τους, σε μια κοινωνία όπου η μητρική εξουσία μπορεί να αποδείχνεται ικανή να υποσκάψει και να κατατροπώσει κοινωνικά, ψυχολογικά, συναισθηματικά, ακόμα και βιολογικά τον πατέρα, όπως συμβαίνει με τον τραγικό ήρωα του Στρίντμπεργ. Δε συγκρούονται μόνο τα ανθρώπινα αισθήματα, (λ.χ. το παρορμητικό ερωτικό πάθος με την υπολογιστική ψυχρότητα, η ειλικρίνεια με την ανειλικρίνεια, η αμφιβολία ενός άνδρα για το αν το παιδί του είναι γνήσιο τέκνο με τη σιγουριά της γυναίκας), αλλά και άλλες "σκοτεινές δυνάμεις", που μπορούν να συντρίψουν τον άνθρωπο. Συγκρούονται ο ορθολογισμός με τον ανορθολογισμό, η μόρφωση με την αμορφωσιά, η γνώση με την άγνοια και όσα πηγάζουν από αυτές, εκατέρωθεν. Η γενναιότητα της αναζήτησης της επιστημονικής αλήθειας για τον άνθρωπο και τον κόσμο, ο υλιστικός αθεϊσμός από τη μια, η δειλία και το ψεύδος του "πίστευε και μη ερεύνα", η μεταφυσική ιδεοληψία και θρησκοληψία, από την άλλη. Το "ισχυρό φύλο", ο ήρωάς του, όπως και ο Στρίντμπεργκ στην προσωπική του ζωή, συντρίβεται από το "ανίσχυρο φύλλο". Ο Ιλαρχος, ο κοινωνικά υπέρτερος, ο άφοβος, άθεος υλιστής ερευνητής συντρίβεται από τη δύναμη της άγνοιας και της θρησκοληψίας και την υποδεέστερη γυναίκα του με "συμμάχους" της, επίσης υποδεείς, το υπηρετικό προσωπικό.

Η σκηνοθετική "ανάγνωση" του Γ. Μεσσάλα, βαδίζοντας στα "χνάρια" της διδασκαλίας του έργου από τον Μινωτή, λιτά, σεμνά, με ακρίβεια στους στόχους της και σκηνική ευρυθμία, ανέδειξε και τα φιλοσοφικά και κοινωνιολογικά μηνύματα, και το ανθρώπινο και οικογενειακό δράμα του ρεαλιστικού αυτού αριστουργήματος. Η προσεκτική δουλιά του αντανακλάται στην "καθαρότητα" του λόγου, στη διάπλαση των χαρακτήρων από τους ηθοποιούς, στην αποφυγή κάθε περιττού στοιχείου (σκηνογραφικά, ενδυματολογικά, σκηνοθετικά και υποκριτικά). Ο ίδιος ερμηνεύει τον Ιλαρχο, με αλήθεια και θέρμη ψυχής στις δραματικές κορυφώσεις του ρόλου. Η Ντένη Θέμελη ερμηνεύει με μέτρο μια Λάουρα ψυχρά μεθοδική και συναισθηματικά "στείρα". Ο Γιάννης Κρανάς καταθέτει μια πολύ καλή ερμηνεία με τον γιατρό, όπως και η έμπειρη Βίλμα Κύρου.Στο καλό παραστασιακό αποτέλεσμα συμβάλλουν και οι Ελισάβετ Γιαννοπούλου, Γιάννης Λιακάκος, Γιώργος Λιβανός.

Ο καλλιτεχνικός οργανισμός "Φάσμα" του Αντώνη Αντύπα ανακάλυψε και μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε ένα ποιητικότατο κείμενο ("σκηνικό σχεδίασμα σε τρία μέρη" προσδιορίζεται από τον συγγραφέα). Συγγραφέας του είναι ο Λαέρτης Μαδαρός.Η "Τοιχογραφία" είναι ποιητικό "αποκρυστάλλωμα" σε ώρες μοναξιάς και περισυλλογής για τη ζωή και τον άνθρωπο. Τον άνθρωπο που μπορεί να οδεύσει ήρεμα, με καρτερία, επίγνωση του φθαρτού σαρκίου του, κάνοντας νηφάλια τον απολογισμό των πράξεών του, προς τη μοιραία οδό. Είναι η ποίηση της συνομιλίας του ανθρώπου με τη συνείδησή του, της αξιοπρέπειάς του μπροστά στο αναπόφευκτο του θανάτου. Είναι η αίσθηση του περιττού των αντικειμένων, που στη νιότη αποκτήθηκαν και χρησίμευαν. Είναι και ποίηση για τις συνειδησιακές "ενοχές" του Κάιν, που μπορεί να έχει ένας άνθρωπος, με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπος στο κατώφλι του δικού του θανάτου.

Η ποίηση του Λ. Μαδαρού δεν αναλύει, δεν εκλογικεύει, δε δραματουργεί. Στοχαστική, αισθαντική, μουσική, ρευστή σαν το νερό, φιλοσοφεί περισσότερο παρά "διηγείται". Μονολογεί, διαλεγόμενη με θραύσματα σκέψεων, συναισθημάτων και αισθήσεων. Με σπαράγματα εικόνων, με μετεωρίτες λέξεων, με συνειρμούς της μνήμης, για πράγματα που ζει, ποθεί, παθαίνει ο άνθρωπος, προορισμένος, αμετάκλητα, να πεθάνει.

Ο Βίκτωρ Αρδίτης,με την ευαισθησία, αλλά και το μέτρο της σκηνοθετικής του καθοδήγησης, αποκάλυψε την ομορφιά του ποιητικού κειμένου, αλλά το κατέστησε και θεατρικά εναργές. Με την καθοδήγησή του, το αφαιρετικά συμβολιστικό σκηνικό και τα κοστούμια (Θάλεια Ιστικοπούλου - Ηλίας Λεδάκης), η υποβλητική μουσική (Λευτέρης Γρηγορίου), που εκτελείται ζωντανά (Σάκης Μυρώνης, Θανάσης Χρυσάκης), οι ατμοσφαιρικοί φωτισμοί (Μαρίνα Μουσικού), το μακιγιάζ (Αγγελος Μέντης) συνέθεσαν ένα πολύ ελκυστικό σκηνικό αποτέλεσμα, όπου παλλόταν ο λόγος διά των ηθοποιών.

Ο Μάνος Σταλάκης στο "Μουσικό όργανο ο Ελικών, που καλείται και μπάσος" έπλασε το πικρό προαίσθημα του θανάτου, πικρότατο, όταν συνοδεύεται από ενοχικό συναίσθημα και από αίσθημα στέρησης της χαράς της ζωής. Η Αργυρώ Πιπιλή ερμήνευσε με αισθαντικότητα το "Μια σαϊτα στο στύλο του ηλεκτρικού". "Ευλογία" για το κείμενο και τη σκηνοθεσία ήταν η ερμηνεία της Αλέκας Παϊζη στο "Μια γυναίκα και το πνεύμα του άνδρα της στο ρολόι της σιωπής". "Ευλογία" από την πνευματικότητα που έκρυβαν η γλυκύτητα, η χάρη, η θεατρικότητα του λόγου, της κίνησης, του προσώπου της. Η Παϊζη έκανε πλήρες θέατρο ένα μη θεατρικό, μονολογικό κείμενο. Γέμισε τη σκηνή με νοήματα, βιώματα, μνήμες μιας ζωής. Ομόρφυνε τον άνθρωπο και τον συμφιλίωσε με την έννοια του θανάτου.

ΘΥΜΕΛΗ