Η συνεχής αποβιομηχάνιση της χώρας που οδηγεί στην καταστροφή μεγάλων επιχειρήσεων, η έλλειψη σωματείων σε πολλές επιχειρήσεις, το καθεστώς τρομοκρατίας στους χώρους δουλιάς, σε συνδυασμό με την πρακτική του "κυβερνητικού συνδικαλισμού" από τις μέχρι τώρα συνδικαλιστικές ηγεσίες φαίνεται ότι είναι το μεγάλο "αγκάθι" στις σχέσεις συνδικάτων - εργαζομένων.

Χαρακτηριστικά ως προς τα παραπάνω είναι τα συμπεράσματα της έρευνας της ΓΣΕΕ, που παρ' όλα αυτά εμπεριέχουν το αισιόδοξο μήνυμα πως παρά τα παραπάνω προβλήματα, οι εργαζόμενοι συνεχίζουν σε σημαντικό ποσοστό να πιστεύουν στη συνδικαλιστική δράση και το 88,5% θεωρεί τα συνδικάτα απαραίτητα.

ΑΠΟΜΑΖΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΣΥΝΔΙΚΑΤΩΝ: Η έλλειψη οποιασδήποτε μορφής συνδικαλιστικής οργάνωσης σε εργασιακούς χώρους, η πολυδιάσπαση της βάσης των εργαζομένων σε μικρές επιχειρήσεις, εμφανίζονται ως τα βασικά αντικειμενικά αίτια των φαινομένων απομάκρυνσης μερίδας των εργαζομένων από τα συνδικάτα.

Τα συνδικάτα του ιδιωτικού τομέα είναι αυτά που κυρίως έχουν πληγεί από τα παραπάνω. Συνολικά μέλη συνδικάτων είναι σήμερα το 35,4% των εργαζόμενων και ασυνδικάλιστοι το 64,6%. Στο δημόσιο τομέα οι εργαζόμενοι - μέλη σωματείων καλύπτουν ποσοστό 77,8% (22,2% εκτός συνδικάτων). Στον ιδιωτικό τομέα το αντίστοιχο ποσοστό είναι 31,3% % έναντι 68,7% μη συνδικαλισμένων. Οι άνεργοι συνδικαλίζονται σε ποσοστό 28,6%. Στις μικρές επιχειρήσεις μέχρι 5 ατόμων οι συνδικαλισμένοι είναι μόλις 22,1% και στους νέους 10,6%. Οσον αφορά τους κλάδους, τα πιο μειωμένα ποσοστά συμμετοχής στα συνδικάτα παρατηρούνται στους εργαζόμενους στον επισιτισμό (15 - 20%) και στο εμπόριο (16,5%) (χώροι που πλήττονται ιδιαίτερα από την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων), ενώ τα υψηλότερα ποσοστά συνδικαλισμένων στον ιδιωτικό τομέα παρατηρούνται στον κλάδο των οικοδόμων (56,9%).

Οι αιτίες που οδηγούν τους ασυνδικάλιστους εργαζόμενους μακριά από τα σωματεία, σύμφωνα μετά στοιχεία της έρευνας είναι κυρίως οι εξής: Το 36,4% των εργαζομένων εκτός συνδικάτων, δηλώνει ότι δεν υπάρχει σωματείο στο χώρο δουλιάς του.Ενα επίσης μεγάλο ποσοστό (18,9%) δηλώνει ότι "φοβάται" και "δε θέλει να ανακατεύεται". "Δεν έχω χρόνο", απάντησε το 13,1% των ερωτηθέντων. Ενα ποσοστό 20,7% απευθύνει στα συνδικάτα πολιτική κριτική, δικαιολογώντας την απουσία του από αυτά. Τέλος αξίζει να σημειώσουμε πως το 11,1% των ασυνδικάλιστων εργαζόμενων, έχει υπάρξει στο παρελθόν, μέλος σωματείου.

ΕΜΠΙΣΤΟΣΥΝΗ - ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΑ ΣΥΝΔΙΚΑΤΑ: Το θέμα αυτό είναι σαφώς συνδεδεμένο με την απομαζικοποίηση. Εδώ τα δύο κύρια στοιχεία που παρατηρούνται είναι ότι το σύνολο των εργαζόμενων είναι επιφυλακτικό απέναντι στα συνδικάτα και το συνδικαλισμό, θεωρώντας τα όμως απαραίτητα. Η επιφυλάξεις που διατηρεί είναι εμφανώς στις πρακτικές κυβερνητικού συνδικαλισμού και λειψής υπεράσπισης των εργατικών συμφερόντων. Οι παραπάνω κατηγορίες απευθύνονται στη ΓΣΕΕ. Συγκεκριμένα:

• Το 39.8% δηλώνει ότι δεν έχει "και τόση εμπιστοσύνη" στα συνδικάτα, ενώ το 34,4% δηλώνει πως τα εμπιστεύεται. Παντελής έλλειψη εμπιστοσύνης δηλώνει το 20,7%.
• Παρ' όλα αυτά το 58,3% των εργαζόμενων δηλώνει ότι τα συνδικάτα υπερασπίζονται καλύτερα τα συμφέροντα. Το 29,8% δηλώνει το αντίθετο.
• Οσον αφορά τη συνδικαλιστική ηγεσία, δηλαδή τη ΓΣΕΕ, το 64,1% στον δημόσιο τομέα, το 55,5% στον ιδιωτικό και το 51,1% των ανέργων, θεωρούν ότι η συνομοσπονδία είναι εξαρτημένη από την κυβερνητική πολιτική. "Μακριά από τα προβλήματα των εργαζομένων" θεωρεί τη ΓΣΕΕ το 23,3%. Παράλληλα το 35,4% θεωρεί ότι δεν είναι επαρκώς αγωνιστική, ενώ το 18,3% πιστεύει πως υποχωρεί στις πιέσεις της εργοδοσίας. Το 66,3% θεωρεί πως η υπάρχουσα συνδικαλιστική ηγεσία ανταποκρίνεται λίγο ή καθόλου στις ανάγκες των εργαζόμενων. Επίσης το 49,9% δηλώνει ότι η ΓΣΕΕ είναι "πεδίο κομματικών αντιπαραθέσεων". Ιδιαίτερα για την τελευταία διαπραγμάτευση της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης, ικανοποιημένοι είναι μόλις το 25% των εργαζομένων, ενώ το 67,7% δηλώνουν λίγο η καθόλου ικανοποιημένοι.