Στον "Αστέρα" Βουλιαγμένης, από τις 16 μέχρι και τις 19 Μάρτη θα διεξαχθούν οι εργασίες του 28ου Συνεδρίου της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας, του κορυφαίου οργάνου της τριτοβάθμιας συνδικαλιστικής οργάνωσης των εργαζομένων στον ιδιωτικό και στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Ηδη έχει σχεδόν τελειώσει το σύνολο των προσυνεδριακών διαδικασιών για την εκλογή αντιπροσώπων, αφού μόλις 4 Εργατικά Κέντρα και Ομοσπονδίες μένουν για να εκλέξουν αντιπροσώπους τις αμέσως επόμενες μέρες.

Δικαίωμα συμμετοχής στο συνέδριο έχουν 430 νόμιμοι αντιπρόσωποι (ανά 1.000 ψηφίσαντες εργαζόμενους εκλέγεται ένας αντιπρόσωπος), προερχόμενοι από 71 Ομοσπονδίες του ιδιωτικού και ευρύτερου δημόσιου τομέα (ΔΕΚΟ), καθώς και από 88 Εργατικά Κέντρα από ολόκληρη τη χώρα.

Οι αριθμοί και η ερμηνεία τους

Οι σύνεδροι είναι λιγότεροι από αυτούς του 27ου Συνεδρίου - τότε συμμετείχαν 497 σύνεδροι, στοιχείο που καθρεφτίζει τη μείωση των φυσικών μελών που ψήφισαν στα πρωτοβάθμια σωματεία στα τρία χρόνια που μεσολάβησαν. Η μείωση αυτή υπολογίζεται περίπου στις 50.000 - 60.000 και αποδίδεται στη σημαντική απώλεια θέσεων εργασίας, λόγω της καλπάζουσας ανεργίας, της αποβιομηχάνισης και των ιδιωτικοποιήσεων. Επίσης, στην εξάπλωση της μερικής και της ωρομίσθιας απασχόλησης, καθώς και στη ραγδαία ανατροπή των εργασιακών σχέσεων που αποδιοργανώνουν τη συλλογική δράση. Σημαντικός, ωστόσο, παράγοντας στην απομαζικοποίηση - όπως επιβεβαιώθηκε και από την πρόσφατη έρευνα της ΓΣΕΕ για το συνδικαλιστικό κίνημα - είναι ο ίδιος ο προσανατολισμός της δράσης της ΓΣΕΕ και άλλων νευραλγικών συνδικάτων, όπως αυτός καθορίζεται από τις εκάστοτε συνδικαλιστικές πλειοψηφίες.

Σε κείμενο που κατέθεσε πριν λίγες μέρες στα όργανα της Συνομοσπονδίας ο γενικός γραμματέας της Γιώργος Μαυρίκος,συμβάλλοντας στον προβληματισμό που αναπτύσσεται ενόψει του συνεδρίου, σημειώνει σχετικά: "Ο συναινετικός, ηττοπαθής προσανατολισμός της πλειοψηφίας του συνδικαλιστικού κινήματος, το δείχνει στα μάτια και στη συνείδηση των εργαζομένων αταξικό, άνευρο, αναποτελεσματικό.Την ώρα που όλοι βλέπουν τον ΣΕΒ να χαράζει σκληρή γραμμή, ταξική γραμμή, για την τάξη που εκπροσωπεί, τις κυβερνήσεις να ακολουθούν αταλάντευτα αντιλαϊκές επιλογές, βλέπουν το συνδικαλιστικό κίνημα να παλινδρομεί και να θέλει να γίνει συνδαιτυμόνας... Ο κυβερνητικός συνδικαλισμός έχει, ακόμα, πλήξει σημαντικά την αξιοπιστία και τη φερεγγυότητα του συνδικαλιστικού κινήματος. Το ίδιο, οι θεωρίες της αναποτελεσματικότητας των αγώνων, καθώς και τα φαινόμενα του σύγχρονου εργατοπατερισμού, οι ιδιοτέλειες, οι καριερισμοί, η διατήρηση του ταμείου των εργατοπατέρων... ".

Παρ' όλα αυτά, διαπιστώνεται ότι μέσα σε όλες αυτές τις δυσκολίες υπάρχουν σωματεία που αυξάνουν τα μέλη και τους ψηφίσαντες. Πρόκειται για συνδικάτα με ταξικό προσανατολισμό, που έχουν στο κέντρο της δράσης τους τα προβλήματα των εργαζομένων και τη συστηματική οργάνωση της πάλης για την προώθησή τους, με πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα τα συνδικάτα στο χώρο των οικοδόμων, της ναυπηγοεπισκευαστικής ζώνης, των λιθογράφων κ. ά.

Εξάλλου, όπως επιβεβαίωσε και η πρόσφατη έρευνα της ΓΣΕΕ, παρά τα πλήγματα που έχει δεχτεί η αξιοπιστία του συνδικαλιστικού κινήματος, η πλειοψηφία των εργαζομένων (58,3%) δηλώνει ότι τα συνδικάτα υπερασπίζονται τα συμφέροντά τους, ενώ ταυτόχρονα δείχνει το δρόμο προς την ανάκαμψη της συνδικαλιστικής δράσης, δηλώνοντας με αντίστοιχα ποσοστά εμπιστοσύνη στον αγωνιστικό προσανατολισμό των συνδικάτων.

Οργανωτικός κατακερματισμός

Σε ό,τι αφορά τον αριθμό των δευτεροβάθμιων οργανώσεων, που θα εκπροσωπηθούν και σ' αυτό το συνέδριο, είναι εμφανές ότι ο στόχος που είχε τεθεί στο 26ο Οργανωτικό Συνέδριο της ΓΣΕΕ, για ενοποίηση Εργατικών Κέντρων, αλλά κυρίως ενοποίηση των Ομοσπονδιών σε 21, δεν προωθήθηκε. Για την ακρίβεια, αν εξαιρέσει κανείς την ενοποίηση τριών Ομοσπονδιών από τους κλάδους της Κλωστοϋφαντουργίας, του Ιματισμού και του Δέρματος που ενοποιήθηκαν σε μία (ΟΕΚΙΔΕ),δεν υπήρξαν άλλες ενοποιήσεις.

Στη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων οι λόγοι της μη ενοποίησης δεν ήταν αντικειμενικοί, αλλά υποκειμενικοί. Εχουν να κάνουν κυρίως με την πολιτική θέση - στάση των παρατάξεων ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ, που πρακτικά δεν προώθησαν καμία ενοποίηση στις ομοσπονδίες που είχαν πλειοψηφία. Ουσιαστικά στην πράξη αναίρεσαν τη συνεδριακή απόφαση. Αν και τουλάχιστον 25 Ομοσπονδίες έπρεπε να ενοποιηθούν, αυτό δεν έγινε και τα κίνητρα που οδήγησαν σε αυτήν την πρακτική είναι εμφανώς η ουσιαστική κατάργηση σειράς συνδικαλιστικών "αξιωμάτων" (λιγότεροι πρόεδροι κλπ.), η ανάγκη για διατήρηση ψήφων και συσχετισμών, αλλά και το γεγονός ότι πολλοί συνδικαλιστές δε θα μπορούσαν να ενταχθούν στο περίφημο Ταμείο Εργατικών Στελεχών, αφού θα έχαναν τη συνδικαλιστική ιδιότητα.

Ακόμα ένα "μείον"

Στα μείον του συνεδρίου συμπεριλαμβάνεται και το γεγονός ότι ανάμεσα στους συνέδρους που θα συμμετάσχουν υπάρχουν και κάποιοι που αντλούν την ψήφο τους ακόμα και πριν...6 χρόνια! Για να γίνει αντιληπτό αυτό, ας δούμε ένα παράδειγμα: Κάποιο πρωτοβάθμιο σωματείο της Αθήνας, που το καταστατικό του προβλέπει τριετή θητεία οργάνων, έκανε αρχαιρεσίες το Νοέμβρη του 1989 και εκπροσωπείται στη ΓΣΕΕ μέσω του Εργατικού Κέντρου Αθήνας. Το ΕΚΑ έκανε συνέδριο και εξέλεξε αντιπροσώπους για τη ΓΣΕΕ στις 15 Νοέμβρη 1992 και μ' αυτούς τους αντιπροσώπους θα πάρει μέρος στο επικείμενο συνέδριο της ΓΣΕΕ. Επομένως το συγκεκριμένο σωματείο - και είναι πολλά τέτοια - θα φτάσει στο συνέδριο της ΓΣΕΕ με τα δεδομένα που ίσχυαν στα τέλη του 1989!

Ουσιαστικά με τον τρόπο αυτό, αλλοιώνεται στο έναν ή στον άλλο βαθμό η θέληση των ίδιων των εργαζόμενων, αφού άλλα - σαφώς - ήταν τα δεδομένα το 1989 - '90 κι αλλά είναι τα δεδομένα σήμερα συνολικά στην κοινωνία. Εχουν αλλάξει ήδη δύο κυβερνήσεις από τότε, ένας μεγάλος αριθμός εργαζόμενων της δύναμης της ΓΣΕΕ δεν είχε τη δυνατότητα να κρίνει τη στάση των παρατάξεων αυτή την περίοδο κλπ. Να σημειώσουμε ότι στο 28ο Συνέδριο έχουν κατατεθεί προτάσεις για ενιαίο χρόνο εκλογής αντιπροσώπων και θα συζητηθούν.

Γεράσιμος ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΣ