Ούτε συνεννοημένοι να ήτανε οι "κριτικοί" της "Ελευθεροτυπίας", του "Βήματος", της "Αυγής" και του "αριστερού" ΠΡΙΝ. Αντικείμενο της πολεμικής τους, όπως συνηθίζουν όλοι οι "αμερόληπτοι" κριτικοί, όχι το πραγματικό κείμενο της ΚΕ, αλλά ένα φάντασμα, ένα δικό τους κατασκεύασμα, που το μαστορέψανε κατά πώς τους βολεύει. Με τη διαστρέβλωση, ραφιναρισμένη ή ωμή, προσπαθούν να βγουν από την προφανή δυσκολία να κάνουν ουσιαστική κριτική. Με την παράθεση ξεκομμένων φράσεων "κατατροπώνουν" τον αντίπαλο.

Ο καθένας φυσικά έχει το δικαίωμα της κριτικής και της πολεμικής. Ούτε και περιμέναμε να συμφωνήσουν μαζί μας όσοι ξεκινούν από τις αφετηριακές θέσεις της αστικής ιδεολογίας που, ας σημειώσουμε, έχει την ικανότητα να εμφανίζεται και με "αριστερή" φορεσιά. Ομως κανένας δεν έχει το δικαίωμα, αν θέλει τουλάχιστον να θεωρείται σοβαρός, να διαστρεβλώνει τις θέσεις του αντίπαλου για να τις αντιμετωπίσεις.

ΒΗΜΑ (Σπ. Λιναρδάτος): "... για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας μια ολόκληρη αυτοκρατορία κατέρρευσε για τον... μοναδικό σχεδόν λόγο ότι βρέθηκαν στην ηγεσία μερικοί "προδότες", ""αφελείς" ή "πουλημένοι στους ξένους", όπως ο Γκορμπατσόφ και ο Χρουστσόφ...".

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ (Π. Παρασκευόπουλος): "Δεν έφταιξε το σύστημα για την ΚΕ του ΚΚΕ. Εφταιξαν οι ηγεσίες που θέλησαν να το αλλοιώσουν. Και κυρίως η περεστρόικα του Μπ. Γκορμπατσόφ... Δεν αναρωτήθηκαν οι μαρξιστές της ΚΕ του ΚΚΕ πώς, διάβολε, έτσι ξαφνικά και εν μία νυκτί, όλες οι κομματικές ηγεσίες, όλων των σοσιαλιστικών χωρών συναποφάσισαν να παλινορθώσουν τον καπιταλισμό στις ευημερούσες σοσιαλιστικές κοινωνίες τους;".

ΑΥΓΗ (Β. Κωνσταντινίδης): "Η συνολική εκτίμηση των "κεφαλών" του Περισσού είναι ότι η υπόθεση του σοσιαλισμού έμοιαζε με παίξιμο "ζαριών". Το παν, δηλαδή, εξαρτήθηκε από ποιοι ηγέτες βρέθηκαν επικεφαλής, όλα τα άλλα είναι ψιλά γράμματα..."

ΠΡΙΝ (Κ. Χαριτάκης): "Μιλάει (το ΚΚΕ) για ανατροπή του σοσιαλισμού, που την αποδίδει κυρίως στην επέμβαση του ιμπεριαλισμού, στην προσχώρηση ηγετών του κομμουνιστικού κινήματος στην αστική ιδεολογία και στον ειδικό ρόλο του Γκορμπατσόφ".

Από το κείμενο των 46 σελίδων θα αρκεστούμε να παραθέσουμε ένα μικρό απόσπασμα, ενδεικτικό απλώς της κατεύθυνσης του προβληματισμού της ΚΕ. Οχι γιατί έχουμε καμιά αυταπάτη ότι οι "κριτικοί" μας θα διορθωθούν. Αυτών άξιος ο μισθός, αλλά επειδή πιστεύουμε πως η αποκατάσταση της αλήθειας πάντα καθαρίζει το έδαφος για μια πραγματικά γόνιμη συζήτηση και κριτική με όσους ειλικρινά το επιθυμούν. Και πιστεύουμε ότι είναι πάρα πολλοί αυτοί, όχι μόνο κομμουνιστές.

"Ο προβληματισμός για τις βαθύτερες αιτίες οδηγεί στη μελέτη ενός πλέγματος παραγόντων, που επενέργησαν στις εξελίξεις και δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την κοινωνική και πολιτική καπιταλιστική οπισθοδρόμηση στις χώρες του σοσιαλισμού. Αφετηριακή επίσης ιδέα είναι ότι η σοσιαλιστική κοινωνία δεν είναι μια αυτοτελής κοινωνία, αλλά μεταβατική ανάμεσα στον καπιταλισμό και τον κομμουνισμό... Οι συνθήκες, οι μέθοδοι και οι τρόποι που πραγματοποιήθηκε η καπιταλιστική παλινόρθωση υποχρεώνουν να μελετηθεί το πρόβλημα με αφετηρία τον υποκειμενικό παράγοντα, δηλαδή το Κόμμα και το κρατικό σοσιαλιστικό σύστημα, καθώς και το σύνολο των εσωτερικών κυρίως αντιθέσεων που αναφέρονται στην περιοχή των κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων. Στη συγκεκριμένη φάση που πραγματοποιήθηκε η καπιταλιστική παλινόρθωση η άλλη ομάδα των αντιθέσεων, που αφορά τις σχέσεις του σοσιαλισμού με τον καπιταλισμό, άσκησε σοβαρή επίδραση στην αλληλουχία και αλληλεξάρτηση των εσωτερικών γεγονότων, που οδήγησαν στην αντεπανάσταση, όμως δεν ήταν καθοριστική" (σημείο 25, σελ.24 του κειμένου της ΚΕ).

Ελένη ΚΑΤΡΟΔΑΥΛΗ