Η εγγεγραμμένη ανεργία, αυτή δηλαδή που καταγράφεται από τον ΟΑΕΔ με βάση τα στοιχεία που συλλέγουν οι τοπικές υπηρεσίες του, η οποία δεν αντιστοιχεί κατά κοινή παραδοχή στα πραγματικά μεγέθη της ανεργίας, αυξάνεται συνεχώς, αργά και σταθερά. Παρ' όλα αυτά, η διοίκηση του ΟΑΕΔ επιδίδεται σε μια διαρκή προσπάθεια υποβάθμισης των συμπερασμάτων από αυτή την τάση. Ερμηνεύοντας τα στοιχεία, ο ΟΑΕΔ δεν αρνείται την αύξηση της ανεργίας, την αποδίδει όμως σε "διαρθρωτικές αλλαγές της αγοράς εργασίας", αύξηση του εργατικού δυναμικού λόγω της εισόδου περισσότερων γυναικών στην αγορά εργασίας, ανακατατάξεις στην αγορά εργασίας. Προσπαθεί δηλαδή να πείσει ότι η αύξηση είναι προσωρινή και μικρής σημασίας, προβάλλοντας ταυτόχρονα την αύξηση της απασχόλησης, για να επικροτήσει έμμεσα την κυβερνητική πολιτική στον τομέα αυτό. Ο Γ. Ποντικός,στέλεχος της ΕΣΑΚ και μέλος του ΔΣ του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, μίλησε στο "Ρ" για το θέμα.

- Ο ΟΑΕΔ αξιοποιεί το στοιχείο της αύξησης της απασχόλησης, όπως και άλλα στατιστικά στοιχεία, για να μειώσει τις αρνητικές εντυπώσεις από τη σταθερή αύξηση και της εγγεγραμμένης ανεργίας. Πόσο αξιόπιστη είναι αυτή η ερμηνεία;

- Η αυτόνομη χρήση ενός δείκτη από τον ΟΑΕΔ, αυτού δηλαδή της εγγεγραμμένης ανεργίας, είναι απλουστευτική και συχνά οδηγεί σε λάθος συμπεράσματα. Το 6,99% της ανεργίας του Ιούλη είναι το υψηλότερο ποσοστό από τις αντίστοιχες περιόδους των τελευταίων τεσσάρων ετών. Ας σημειωθεί ότι λόγω της εποχιακής απασχόλησης εκτιμάται ότι το Μάη - Ιούνη έχουμε μια μείωση της ανεργίας, που αυξάνει αισθητά το Σεπτέμβρη - Οκτώβρη. Ενα ακόμα που πρέπει να πούμε είναι ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το ποσοστό ανεργίας το 1996 στην Ελλάδα ήταν 10,4%,ενώ η κυβέρνηση είχε βάλει στόχο να πέσει κάτω από το 10%.Αυτό έχει προκαλέσει ανησυχία.

Ενα άλλο στοιχείο που δεν αναφέρεται είναι η λεγόμενη συγκαλυμμένη ανεργία. Τα διαθέσιμα στοιχεία δεν αποτυπώνουν με ακρίβεια το πραγματικό μέγεθος της ανεργίας,γιατί δεν υπάρχουν στοιχεία για τη συγκαλυμμένη ανεργία στον αγροτικό τομέα, αυτών που εργάζονται με ελαστικές μορφές απασχόλησης, των ανασφάλιστων και αυτών που υποαπασχολούνται. Η απασχόληση αυξάνεται, έχουμε όμως και αύξηση του εργατικού δυναμικού, οπότε το πρόβλημα γίνεται ιδιαίτερα σοβαρό, γιατί πάρα πολλές επιχειρήσεις αναστέλλουν τη λειτουργία τους και έχουν περιοριστεί οι προσλήψεις στη δημόσια διοίκηση. Επίσης έχουμε και αύξηση της μακροχρόνιας ανεργίας. Τα στοιχεία δεν είναι αισιόδοξα. Σύμφωνα με φετινή έκθεση του ΟΟΣΑ,η ανεργία θα αυξηθεί στο 10,5% το 1998, δηλαδή οι άνεργοι θα φτάσουν τις 500.000 και γι' αυτό δεν είναι σωστό να γεμίζουν με απατηλές ελπίδες τους ανέργους.

- Παρ' όλα αυτά η ανεργία αυξάνεται. Δικαιολογείται η "αισιοδοξία" για την αντιμετώπιση του προβλήματος; Ποιο είναι το ελάχιστο πρώτο βήμα που θα έπρεπε να γίνει;

- Ισως η κυβέρνηση να είναι αισιόδοξη γιατί περιμένει να αυξηθεί η άτυπη εργασία. Η κυβέρνηση προσπαθεί να καλλιεργήσει απατηλές εντυπώσεις στους εργαζόμενους για να αποκομίσει πολιτικά οφέλη. Παράλληλα, θέλει να παρουσιάσει, στην επόμενη σύνοδο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την απασχόληση, έργο ερμηνεύοντας τους αριθμούς και τα στοιχεία στα πλαίσια της Συμφωνίας του Αμστερνταμ. Ο ΟΑΕΔ,αντί να κάνει τέτοιες εκτιμήσεις, είναι καλύτερα να ασχοληθεί με την αύξηση των επιδομάτων ανεργίας στο 80% του μεροκάματου του ανειδίκευτου εργάτη. Αν η κυβέρνηση θέλει να κάνει πολιτική, να μην κάνει με "ξένα κόλλυβα", αλλά να συνεισφέρει και εκείνη στον ΟΑΕΔ, ο οποίος πρέπει να κινηθεί σε αντίθετη κατεύθυνση από αυτή που θέλει η κυβέρνηση. Η ανεργία δεν είναι ψυχρά νούμερα. Είναι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν πολύ σοβαρά προβλήματα.

- Ο ΟΑΕΔ ισχυρίζεται ότι η αύξηση της ανεργίας μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα νέα προγράμματα για την απασχόληση. Εχει βάση αυτός ο ισχυρισμός;

- Η σημερινή κυβέρνηση έχει παρελθόν στη διαφήμιση μέτρων κατά της ανεργίας. Η ανεργία γίνεται το όχημα και το πρόσχημα για να μετατραπούν οι εργαζόμενοι σε απασχολήσιμους. Επιπλέον, βλέπουμε ότι η καταπολέμηση της ανεργίας αποτελεί μια νέα κερδοφόρα επιχείρηση. Η ΕΣΑΚ έχει εκφράσει επανειλημμένα τη θέση της ενάντια στην πρακτική να επιδοτούνται επιχειρήσεις με λεφτά των εργαζομένων για να κάνουν προσλήψεις. Εκτός αυτού, όταν αναστέλλεται η λειτουργία μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων, ποιες θα είναι αυτές που θα κάνουν τις προσλήψεις; Να σημειωθεί ότι στα πλαίσια αυτών των προγραμμάτων καταστρατηγούνται και οι εγκύκλιοι του ΟΑΕΔ για τις

προσλήψεις. Προβλέπεται δηλαδή ότι το 25% των προσλήψεων πρέπει να γίνονται από τους καταλόγους του ΟΑΕΔ, αλλά οι εργοδότες βάζουν τέτοια κριτήρια για τις θέσεις εργασίας, που εμφανίζεται ο ΟΑΕΔ να μην μπορεί να προμηθεύσει εργαζόμενους με ανάλογα προσόντα! Είναι ένα ερώτημα, κατά πόσο θα αποδώσουν αυτά τα προγράμματα, πέρα από τη διαφωνία μας για το ότι οι εργαζόμενοι επιδοτούν την πρόσληψή τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο ΕΚΛΑ (λογαριασμός για την απασχόληση) στα πλαίσια του ΛΑΕΚ στον ΟΑΕΔ. Μέχρι το 1996 είχαν αποταμιευτεί περίπου 11,5 δισ. δραχμές,χωρίς να υπολογίζονται οι τόκοι, αλλά δεν έχουν αξιοποιηθεί.

Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ