Την προώθηση νέου νομοσχεδίου του ΥΠΕΧΩΔΕ για τα δημόσια έργα και την επιτάχυνση των διαδικασιών για την προσαρμογή του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις κρατικές προμήθειες στις αξιώσεις των εκπροσώπων του μεγάλου κεφαλαίου, αποφάσισε χτες το Υπουργικό Συμβούλιο που συνεδρίασε υπό την προεδρία του Κ. Σημίτη.

Λίγες μέρες μετά τις αιτιάσεις που πρόβαλε το προεδρείο του ΣΕΒ και την επίθεση που εξαπέλυσε ο ιδιοκτήτης της ΙΝΤΡΑΚΟΜ για την παρατηρούμενη καθυστέρηση στις αναθέσεις κρατικών προμηθειών, το Υπουργικό Συμβούλιο ζήτησε από τους αρμόδιους υπουργούς να επεξεργαστούν συγκεκριμένη πρόταση για νομοθέτημα, που θα κάνει ακόμα πιο τυπικές τις διαδικασίες που ισχύουν σήμερα για τις αναθέσεις. Οι σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου πάρθηκαν κύρια με βάση την κυβερνητική εκτίμηση, ότι ακόμα και οι υποτυπώδεις έλεγχοι που γίνονται σήμερα για την ανάθεση των κρατικών προμηθειών στους μεγαλοεπιχειρηματίες, όχι μόνο συναντούν την αντίδραση των τελευταίων, αλλά, όπως σημειώνουν υπουργοί των θεωρούμενων παραγωγικών υπουργείων, "οι καθυστερήσεις ορισμένες φορές δυσχεραίνουν την υλοποίηση επιχειρηματικών σχεδίων". Το θέμα αφορά, κυρίως, μερικές δεκάδες εκπροσώπους μεγάλων επιχειρήσεων, η πορεία των οποίων εξαρτάται σε σημαντικό - αν όχι αποκλειστικό - βαθμό από την εκτέλεση των κρατικών προμηθειών. Σημειώνεται ότι μόνο φέτος το πρόγραμμα κρατικών προμηθειών είναι της τάξης των 666 δισεκατομμυρίων δραχμών, ποσό που στην πραγματικότητα μοιράζονται οι διάφοροι μεγαλοεπιχειρηματίες.

Κατά τη χτεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου αποφασίστηκε η συγκρότηση επιτροπής, η οποία μέσα σε ένα μήνα θα διατυπώσει την πρόταση που θα αποτελέσει βάση για το νέο νομοθέτημα. Στην επιτροπή συμμετέχουν οι υφυπουργοί Ανάπτυξης και ΠΕΧΩΔΕ Μ. Χρυσοχοϊδης και Χρ. Βερελής αντίστοιχα, ο γραμματέας του Υπουργικού Συμβουλίου Σ. Κοσμίδης και ο νομικός σύμβουλος του πρωθυπουργού Γ. Παπαδημητρίου.

Σε ό,τι αφορά τις επίσημες χτεσινές ανακοινώσεις είναι φανερό ότι η κυβέρνηση επιχειρεί να συσκοτίσει την όλη κατάσταση, κάνοντας λόγο για "διαφάνεια", "δικαστική προστασία", αυξημένο ρόλο του Ελεγκτικού Συνεδρίου κλπ.

Μόνο τη διαφάνεια στην ανάθεση και εκτέλεση των δημοσίων έργων δεν προωθεί το νομοσχέδιο του ΥΠΕΧΩΔΕ. Αντίθετα, ενισχύει τη ρεμούλα και διευκολύνει τη μονοπώληση των δημόσιων έργων από τους λίγους μεγαλοεργολάβους, ενώ περιέχει και αρκετές άλλες διατάξεις οι οποίες διακυβεύουν το δημόσιο χαρακτήρα της ΕΥΔΑΠ.

Ο νόμος αυτός θα είναι ο δεύτερος που προωθεί το ΠΑΣΟΚ τα τελευταία χρόνια με υποτιθέμενο στόχο να... μπει τάξη στο σύστημα παραγωγής των δημοσίων έργων, αλλά οι όροι αυτοί δε σώζουν τα προσχήματα. Αρκεί να θυμίσουμε ότι με το προηγούμενο νόμο 2229/94 και με τις περιβόητες αιτιολογήσεις προσφορών όλο το προηγούμενο διάστημα ανατέθηκαν έργα στον 40ό ή στον 50ό μειοδότη!

Το νέο νομοσχέδιο είναι και αυτό ψευδεπίγραφο, αφού φέρει τον τίτλο "Βελτίωση των διαδικασιών ανάθεσης και άλλες διατάξεις". Με αυτό:

• Καθιερώνεται παράλληλα με τις αιτιολογήσεις των προσφορών και ένας "μαθηματικός τύπος" (περίπου ένας μέσος όρος των προσφορών των εργολάβων), προκειμένου να περιοριστεί ο υποκειμενισμός στις αναθέσεις των έργων με προϋπολογισμούς άνω του 1,5 δισ. δρχ. Ακόμη όμως και το σύστημα αυτό μπορεί να ελεγχθεί από ισχυρές εταιρίες εργολάβων, που μέσω ομαδοποιήσεων θα έχουν τη δυνατότητα να μονοπωλούν τα έργα.
• Η μονοπώληση όμως των μεγάλων έργων (τα μόνα που δημοπρατούνται πλέον) από τις 40 περίπου μεγάλες ελληνικές τεχνικές εταιρίες Η τάξης προβλέπεται ανενδοίαστα από άλλα άρθρα, με τα οποία ουσιαστικά απαγορεύεται στις μικρότερες εταιρίες Ζ τάξης να μετεξελιχτούν σε Η τάξης!
• Εκτός όμως από αυτά το νομοσχέδιο παραδίδει λειτουργίες του δημόσιου τομέα στον ιδιωτικό με μια σειρά άλλες διατάξεις, όπως: Το Ινστιτούτο Οικονομίας Κατασκευών μετατρέπεται σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου. Η διαχείριση του δημοσίου χρήματος θα γίνεται πλέον με αδιαφανή ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, αφού οι εταιρίες διαχείρισης των μεγάλων έργων εξαιρούνται από τις διατάξεις κατασκευής των δημοσίων έργων, μελετών δημοσίων έργων και προμηθειών του δημοσίου!
• Από τον ολισθηρό δρόμο της ιδιωτικοποίησης δε γλιτώνει και η ΕΥΔΑΠ, από την οποία αφαιρείται ουσιαστικά όλος ο τομέας κατασκευής έργων, αποχέτευσης όμβριων υδάτων και ρεμάτων, επειδή προφανώς ο συγκεκριμένος τομέας δεν της φέρνει κέρδη! Στην ΕΥΔΑΠ παραμένει πλέον ο τομέας εκμετάλλευσης της ύδρευσης που είναι κερδοφόρος. Ετσι, άνετα μπορεί να παραδοθεί η δημόσια και κοινωφελής αυτή επιχείρηση στους ιδιώτες, χωρίς το πιο ζημιογόνο κομμάτι της και θα πληρώνουν οι Αθηναίοι το νερό για... χρυσάφι.