Η βία στα γήπεδα ήρθε να ξεσκεπάσει την τραγική κατάσταση που υπάρχει στον αθλητισμό και ιδιαίτερα τη σαπίλα που κυριαρχεί στο ποδόσφαιρο.

Οι διάφορες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, διά του υφυπουργού Αθλητισμού, σύσκεψη με τις ΠΑΕ, εξαγγελίες μέτρων για την πρόληψη και την καταστολή της βίας, αλλά και οι συνεδριάσεις της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής, δεν άγγιξαν τις αιτίες και τους πραγματικούς ενόχους. Τα πέντε σημεία - μέτρα που εξήγγειλε ο υφυπουργός Αθλητισμού, είναι κατά την άποψή μας αποσπασματικά, δεν αντιμετωπίζουν το πρόβλημα στην ουσία του και δυστυχώς τα γεγονότα της βίας θα επαναληφθούν. Τα αίτια πηγάζουν από την ανύπαρκτη και αντιλαϊκή πολιτική της κυβέρνησης και από τον επαγγελματισμό και την κυριαρχία του μεγάλου κεφαλαίου στον αθλητισμό, από τον οποίο έχουν αποβάλει όλα τα ιδεώδη και ευγενή χαρακτηριστικά του.

Αυτό δε γίνεται μόνο στο ποδόσφαιρο. Αγκαλιάζει το μπάσκετ, αγγίζει το βόλεϊ και δρομολογεί τους στόχους τους στους Ολυμπιακούς.

Οι μεγαλοεπιχειρηματίες και τα ξένα μονοπώλια που λυμαίνονται το χώρο του αθλητισμού και αμαυρώνουν αυτή τη σημαντική κοινωνική του λειτουργία, τον χρησιμοποιούν ως μέσον για την απόκτηση κύρους για τις άλλες τους δραστηριότητες, όπως και τα ΜΜΕ. Τις οικονομικές και πολιτικές αντιπαλότητες, ανταγωνισμούς και κόντρες τους, τις μεταφέρουν στον αγωνιστικό χώρο και στο "στίβο" της κερκίδας.

Τα συγκρουόμενα διαπλεκόμενα συμφέροντα μέσα από τις ΠΑΕ υπηρετούνται και με την αλυσίδα ΠΑΕ- Συνδέσμων και ομάδων οπαδών - "χούλιγκανς", τον κατευθυνόμενο αθλητικό Τύπο, τους όσους ακριβοπληρωμένους αθλητικογράφους και τα ΜΜΕ, τον έλεγχο των ΠΑΕ πάνω στα αθλητικά όργανα που υποτίθεται πως εφαρμόζουν το νόμο. Ολα αυτά δε, γίνονται εργαλεία των μεγαλοκεφαλαιούχων και δυνάμεις κρούσης στους οικονομικούς και πολιτικούς ανταγωνισμούς τους. Η πολιτική της ελεύθερης αγοράς που ακολουθεί η κυβέρνηση και στον αθλητισμό, αποθρασύνει τους μεγαλοΠΑΕάρχες να διεκδικούν την αύξηση του ποσοστού από 8% σε 12% που παίρνουν από το ΠΡΟ-ΠΟ, αλλά και νέες ρυθμίσεις των χρεών τους.

Να δούμε όμως τα μέτρα που πρότεινε ο κ. υφυπουργός Αθλητισμού, με τα οποία προσδοκά να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της βίας:

• Το να προέρχονται οι αθλητικοί δικαστές αποκλειστικά από τακτικούς δικαστές, είναι ένα μέτρο θετικό, αλλά από μόνο του δε θα λύσει το πρόβλημα, μια και οι πιέσεις για ευνοϊκή ή άλλη μεταχείριση είναι μεγάλες.
• Η επέκταση του κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης που υπάρχει στο ΟΑΚΑ και στο στάδιο της Νέας Φιλαδέλφειας είναι ένα μέτρο αποσπασματικό και κατασταλτικό. Ταυτόχρονα ακούγονται προτάσεις για ενίσχυση της καταστολής με τη χρησιμοποίηση ιδιωτικής αστυνομίας και σκύλων. Πρέπει να είμαστε πολύ επιφυλακτικοί σε κάθε επέκταση της αστυνομοκρατίας, πολύ περισσότερο που αυτή επεκτείνεται ραγδαία κατά των λαϊκών κινητοποιήσεων. Είναι πιθανόν μάλιστα, με την επέκταση της ιδιωτικής αστυνόμευσης, να δούμε αύριο - μεθαύριο ιδιωτικούς στρατούς στην υπηρεσία των ΠΑΕ κατά των φιλάθλων, αλλά και στην υπηρεσία των μεγαλοεπιχειρηματιών ενάντια στους απεργούς.
• Η μετατροπή της διαιτησίας σε επαγγελματική βάση, δε νομίζουμε ότι θα απαλλάξει τα γήπεδα από τα όποια προβλήματα δημιουργούνται από αυτήν. Απεναντίας, θα ενισχυθεί η εξάρτησή τους, αφού θα κινδυνεύουν να χάσουν την εργασία τους - από τους μεγαλοπαράγοντες και τις μεγαλοΠΑΕ. Ετσι και αλλιώς τα ποσά που διακινούνται "κάτω από το τραπέζι" είναι πολύ μεγαλύτεραενός μισθού. Στο πρόβλημα με τη διαιτησία, θα βοηθήσει κατά την άποψή μας το άνοιγμα του κυκλώματος του αριθμού των διαιτητών με την είσοδο στη διαιτησία νέων και άρτια εκπαιδευμένων διαιτητών. Να σταματήσει δηλαδή η ανακύκλωση των ίδιων και ίδιων, από τον περιορισμένο αριθμό των 3.000 περίπου διαιτητών, που είναι για όλες τις κατηγορίες.
• Η κείμενη νομοθεσία είναι ικανοποιητική, αλλά, όπως όλοι ομολόγησαν, δεν έχει εφαρμοστεί ποτέ. Η ομολογία όμως είναι μισή. Γιατί α) μπορεί άραγε ποτέ να υποβιβαστεί π.χ. ο ΟΣΦΠ, ο ΠΑΟ, η ΑΕΚ; β) μπορεί να απαγορευτεί η είσοδος στα γήπεδα των Βαρδινογιάννη, Κόκκαλη;
• Η δέσμευση των προέδρων των ΠΑΕ να εφαρμόσουν έναν άτυπο "κώδικα δεοντολογίας" τηρώντας χαμηλούς τόνους για τη διαιτησία, ούτε ως ευχολόγιο, για να μην πω ως αστείο μόνο, μπορεί να χαρακτηριστεί.
• Το μέτρο αποκλεισμού αγώνων των ΠΑΕ από το ΟΑΚΑ νομίζουμε πως δε θα λύσει τα προβλήματα, ούτε οι αγώνες αν θα γίνονται μόνο τις Κυριακές, αφού γενική είναι η εκτίμηση ότι το ποδόσφαιρο το χρησιμοποιούν ως μέσον για τις άλλες τους δραστηριότητες και στόχους.
• Αραγε η απομάκρυνση συγκεκριμένων παραγόντων (πχ αφοί Μητρόπουλοι) από τις ΠΑΕ, λύνει το πρόβλημα της σαπίλας που βρίσκεται το ποδόσφαιρο; Κατά την άποψή μας για ριζική αλλαγή της κατάστασης χρειάζεται κατάργηση του επαγγελματικού αθλητισμού, προσανατολισμός στο μαζικό λαϊκό αθλητισμό, μεταφορά πόρων σ' αυτόν τον τομέα. Αυτά για να γίνουν, βέβαια, σημαίνουν μια άλλη πολιτική, άλλο συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων. Και στις σημερινές συνθήκες, όμως, μπορούν να παρθούν κάποια μέτρα αντιμετώπισης της κατάστασης. Χρειάζεται να εφαρμοστούν οι νόμοι και όχι ο υφυπουργός Αθλητισμού και η κυβέρνηση να υποκλίνονται στους μεγαλοϊδιοκτήτες των ΠΑΕ και να ανέχονται την ασύδοτη δράση τους. Χρειάζεται, ταυτόχρονα, να γίνει βαθύς εκδημοκρατισμός του αθλητικού οικοδομήματος που θα βοηθήσει να μπουν και άλλοι άνθρωποι στους συλλόγους και τα σωματεία, με την εφαρμογή της απλής αναλογικής και να μη λυμαίνονται το χώρο οι ίδιοι μεγαλοπαράγοντες. Η αντικατάσταση του ν.75/75 με έναν προοδευτικό αθλητικό νόμο, θα είναι η βάση για εκδημοκρατισμό του αθλητισμού στη χώρα μας.
• Να σταματήσουν οι κάθε είδους επιχορηγήσεις στις ΠΑΕ και να ενισχυθεί ο σχολικός, εργασιακός και μαζικός ερασιτεχνικός αθλητισμός.
• Να υπάρξει αναβάθμιση της διαιτησίας με σχολές υψηλού επιπέδου. Οπως στον Πειραιά, που έχει γίνει σοβαρή προσπάθεια με νέους απόφοιτους των ΤΕΦΑΑ.
• Η διαβόητη Επιτροπή Καταπολέμησης της βίας (ΔΕΚΑΒ) να πάρει ουσιαστικό χαρακτήρα με τη συμμετοχή κοινωνικών οργανώσεων.

Τέλος, χρειάζεται ουσιαστική αλλαγή πολιτικής αθλητισμού από αυτήν της αδιαφορίας και της εναπόθεσης του ελληνικού αθλητισμού στο μεγάλο κεφάλαιο. Είναι προϋπόθεση για θετική διέξοδο από την υπάρχουσα κατάσταση η γενναία χρηματοδότηση του αθλητισμού.

Θεωρούμε ακατανόητο να δίνονται πολλά δισ. στις ΠΑΕ από το ΠΡΟ-ΠΟ και να ρυθμίζονται δεκάδες δισ. χρέη τους, όταν για το σχολικό αθλητισμό ο προϋπολογισμός του '98 προβλέπει μόνο 138 εκατ. δρχ. για 1,5 εκατ. μαθητές, δηλαδή κάτω από 80 δρχ. για κάθε μαθητή για όλο το 1998.

Νίκος ΓΚΑΤΖΗΣ

Βουλευτής Ν. Μαγνησίας

του ΚΚΕ