ΜΟΣΧΑ. -

Κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης στη Ρωσία δεν είχε η συνάντηση κορυφής στη Μόσχα. Στη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Πρόεδρο Μπορίς Γιέλτσιν μετά την ολοκλήρωση, χτες, των συνομιλιών τους στο Κρεμλίνο, ο Αμερικανός Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον επανέλαβε ότι η Ρωσία πρέπει να συνεχίσει την πορεία των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, αν θέλει να υπολογίζει σε περισσότερη εξωτερική βοήθεια. Σημείωσε, επίσης, ότι μόνο αν προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις θα υποστηρίξει τη χορήγηση οικονομικής βοήθειας προς τη Ρωσία από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες. Αναφέρθηκε και στο ρόλο της Κρατικής Δούμας για το ξεπέρασμα της ρωσικής κρίσης: "Πιστεύω ότι η επιτυχία και ο χρόνος που θα χρειαστεί για να πετύχει η ρωσική οικονομία μια πραγματική ανάπτυξη, εξαρτάται από την ικανότητα του Προέδρου Γιέλτσιν να πείσει τη Δούμα να στηρίξει τη νέα κυβέρνηση και να συνεχίσει την πορεία των μεταρρυθμίσεων". Ο Γιέλτσιν, από την πλευρά του, αν και παραδέχτηκε ότι "δεν καταφέραμε πολλά πράγματα τον τελευταίο καιρό, από τότε που αρχίσαμε τις μεταρρυθμίσεις", διαβεβαίωσε ότι, παρά την οικονομική κρίση, η Ρωσία θα ολοκληρώσει τις "μεταρρυθμίσεις", οι οποίες έχουν οδηγήσει στη σημερινή οικονομική κατάρρευση. Τόνισε, όμως, ότι δεν περιμένει οικονομική βοήθεια από τις ΗΠΑ, αλλά μόνον πολιτική.

Από την άλλη μεριά, ο Κλίντον άδραξε την ευκαιρία να υπογραμμίσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο των ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία: "Σ' αυτή την ιδιαίτερη στιγμή της ιστορίας, λόγω της οικονομικής ισχύος που διαθέτουμε, έχουμε μεγαλύτερη υποχρέωση να μετάσχουμε στην προσπάθεια οικοδόμησης ενός συστήματος για τον 21ο αιώνα... Η Αμερική πρέπει να διατηρήσει τον ηγετικό της ρόλο, της ενεργούς ανάμειξης στην προσπάθεια οικοδόμησης ενός οικονομικού συστήματος που επιβραβεύει αυτούς που ενεργούν σωστά και αυτό είναι το πλέον συμφέρον για μας". Σε αυτό το πλαίσιο δεν παρέλειψε ο Αμερικανός Πρόεδρος να τονίσει πως "αν η Ιαπωνία δεν αυξήσει και πάλι το ρυθμό ανάπτυξής της θα είναι πολύ δύσκολο για τη Ρωσία και άλλες χώρες να κάνουν αυτό που χρειάζονται...".

Οι δυο Πρόεδροι υπέγραψαν δυο συμφωνίες για τον αφοπλισμό. Η πρώτη συμφωνία αποτελεί δέσμευση για ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τις εκτοξεύσεις πυραύλων σε ολόκληρο τον κόσμο και η δεύτερη προβλέπει μείωση των αποθεμάτων πλουτωνίου των δύο χωρών. Στην κοινή συνέντευξη Τύπου, ο Γιέλτσιν κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι επιλέγουν την προσφυγή στη βία στις διεθνείς σχέσεις. "Η Ρωσία απορρίπτει για λόγους αρχής τις μεθόδους βίας, οι σημερινές συγκρούσεις δεν έχουν στρατιωτική λύση, είτε πρόκειται για το Κοσσυφοπέδιο, είτε για τον περίγυρο του Ιράκ, είτε για το Αφγανιστάν". Τόνισε, επίσης: "η έννοια του ΝΑΤΟ - κεντρισμού είναι απαράδεκτη για την οικοδόμηση μιας νέας αρχιτεκτονικής της ευρωπαϊκής ασφαλείας" και εξέφρασε για άλλη μια φορά τη γνώμη του για την επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς, που τη θεωρεί ως ένα μεγάλο λάθος. Από τη μεριά του, ο Κλίντον κάλεσε τη Δούμα να επικυρώσει τη συμφωνία START - 2. Η Δούμα καθυστερεί την επικύρωση της συμφωνίας START - 2, η οποία υπεγράφη το 1993 και προβλέπει μείωση του αριθμού των πυρηνικών κεφαλών στις 3.500 για τις ΗΠΑ και στις 3.000 για τη Ρωσία.

Η Κρατική Δούμα ανακοίνωσε ότι οι βουλευτές υιοθέτησαν χτες απόφαση με την οποία ζητούν από τον εντολοδόχο πρωθυπουργό Βίκτορ Τσερνομίρντιν να αποσύρει "οικειοθελώς" την υποψηφιότητά του για το πρωθυπουργικό αξίωμα. Η απόφαση εγκρίθηκε με 255 ψήφους έναντι 40. Επίσης, η Δούμα θα επανεξετάσει την υποψηφιότητα Τσερνομίρντιν όχι την επόμενη Δευτέρα, όπως είχε αποφασιστεί, αλλά αύριο Παρασκευή, 4 Σεπτέμβρη. "Η οικειοθελής απόσυρσή σας από τη θέση του πρωθυπουργού, θα εκτόνωνε σημαντικά την κρίση και θα επέτρεπε να αρχίσουν οι προσπάθειες για την αναζήτηση συμβιβαστικής λύσης", αναφέρεται στην απόφαση της Δούμας. Η κίνηση αυτή της Δούμας έχει ως σκοπό να διευκολύνει τον Γιέλτσιν να προτείνει άλλον υποψήφιο πρωθυπουργό, δεδομένου ότι η αριστερή αντιπολίτευση, που πλειοψηφεί στη Δούμα, έχει δηλώσει κατηγορηματικά πως θα απορρίψει και στις δυο επόμενες ψηφοφορίες τον Τσερνομίρντιν. Επίσης, η Δούμα με άλλη απόφασή της (267 ψήφους υπέρ, 2 κατά) ζητά από τον Γιέλτσιν να απαλλάξει από τα καθήκοντά του τον πρόεδρο της Κεντρικής Τράπεζας Σεργκέι Ντουμπίνιν.

Στο μεταξύ, ο Γιέλτσιν συμφώνησε με την πρόταση του Τσερνομίρντιν και υπέγραψε διάταγμα για την παραμονή στην κυβέρνηση των υπηρεσιακών υπουργών Εξωτερικών Γεβγένι Πριμακόφ, Δικαιοσύνης Πάβελ Κρασενίνικοφ, Αμυνας Ιγκορ Σεργκέγεφ, Εσωτερικών Σεργκέι Στεπάσιν, του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Μπορίς Φιοντόροφ και του υπουργού Εκτάκτων Καταστάσεων Σεργκέι Σόιγκου.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος συναντήθηκε με ηγέτες της ρωσικής αντιπολίτευσης. Μεταξύ αυτών ήταν ο πρόεδρος της ΚΕ του ΚΚΡΟ Γκενάντι Ζιουγκάνοφ, ο στρατηγός ε. α. και κυβερνήτης της περιφέρειας Κρασνογιάρσκ Αλεξάντερ Λέμπεντ, ο Δήμαρχος της Μόσχας Γιούρι Λιουζκόφ και ο πρόεδρος του κόμματος "Γιάμπλοκο" Γκριγκόρι Γιαβλίνσκι. Οι περισσότεροι από αυτούς θεωρείται πιθανόν να είναι υποψήφιοι για τις προεδρικές εκλογές του 2000. Επίσης, συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας του Ταταρστάν Μιντίμερ Σαϊμίγεφ και με τον επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Δούμας "Σπίτι μας - η Ρωσία" Αλεξάντρ Σοχίν.

Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση με τον Κλίντον, ο Λέμπεντ είπε πως τον προειδοποίησε ότι η κατάσταση σήμερα στη Ρωσία είναι περισσότερο επικίνδυνη απ' ό,τι ήταν πριν από την επανάσταση του 1917, διότι τώρα έχουμε τεράστια αποθέματα πυρηνικών όπλων που δε φυλάσσονται καλά. Η πιο επικίνδυνη πορεία για τη Ρωσία θα ήταν αυτή των "αιφνιδιαστικών κινήσεων", οι οποίες θα ανατρέψουν την ήδη εύθραυστη πολιτική ισορροπία, επισήμανε ο Λέμπεντ, προσθέτοντας ότι ο Γιέλτσιν και η Δούμα πρέπει να προσπαθήσουν να αποφευχθεί η συνταγματική κρίση, η οποία θα μπορούσε να προκληθεί από την άρνηση της Δούμας να αποδεχτεί την υποψηφιότητα του Βίκτορ Τσερνομίρντιν.

Σημειώνεται ότι κατά το τέλος της συνέντευξης Τύπου ο Γιέλτσιν φαινόταν εκτός τόπου και χρόνου και, όταν ένας Αμερικανός δημοσιογράφος τον ρώτησε αν θα επιμείνει στην υποψηφιότητα Τσερνομίρντιν για την πρωθυπουργία, ακόμα και αν η Δούμα απορρίψει τρεις φορές την πρότασή του, αυτός δεν απάντησε. Οταν, όμως, ο ίδιος ρώτησε τον Κλίντον αν σκοπεύει να απολογηθεί επίσημα στον αμερικανικό λαό ή να αναφερθεί και πάλι στο σκάνδαλο Λεβίνσκι, ο Γιέλτσιν... ξύπνησε και έχοντας προφανώς ξεχάσει ποια ήταν η ερώτηση προς εκείνον, αλλά θεωρώντας ότι κάτι πρέπει να πει, τραύλισε: "Πρέπει να πω... ". Σταμάτησε για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα και συνέχισε: "... ότι θα συμβούν πολλά γεγονότα μέχρι να μπορέσουμε να πετύχουμε τα αποτελέσματα αυτά". Ακολούθησε ακόμα μια μεγάλη παύση κατά τη διάρκεια της οποίας οι δημοσιογράφοι γελούσαν και ο Γιέλτσιν κοιτούσε με αγωνία τους συμβούλους του που κάθονταν αρκετά μακριά του και μετά είπε: "Αυτό είναι όλο". Ο Κλίντον, προσπαθώντας να βοηθήσει το Ρώσο ομόλογό του είπε: "Αυτή θα έπρεπε να είναι και η δική μου απάντηση. Τα είπες πολύ καλά". Αμέσως μετά ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Σεργκέι Γιαστζέμπσκι, έσπευσε να δηλώσει ότι η συνέντευξη Τύπου τελείωσε...