Ειδικότερα όμως οι διαχειριστές του καπιταλιστικού εκσυγχρονισμού στην Ελλάδα έχουν βαριές ευθύνες για τις δραματικές εξελίξεις υγειονομικού - ασφαλιστικού συστήματος στη χώρα μας. Οι ευθύνες αυτές εντοπίζονται σε τέσσερα επίπεδα.

Α. Την απορύθμιση και την απαξίωση του υπάρχοντος δημόσιου συστήματος Υγείας, με τις συνεχιζόμενες περικοπές δαπανών, με τα ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια λειτουργίας των δημόσιων νοσοκομείων, με τις λίστες, τα κλειστά δημόσια νοσοκομεία, τα "παραμάγαζα" των δημόσιων νοσοκομείων, τις ιδιωτικοποιήσεις υπηρεσιών σε πρώτη φάση.

Β. Τη μεθοδευμένη υποβάθμιση των μη αστικών Κέντρων Υγείας (ΚΥ) - πολλά έχουν μετατραπεί σε απλά ιατρεία - και την πλήρη εγκατάλειψη των αγροτικών ιατρείων. Ταυτόχρονα η κυβέρνηση των εκσυγχρονιστών του ΠΑΣΟΚ έχει διαγράψει ακόμα και απ' το λεξιλόγιό της τα Κέντρα Υγείας Αστικού Τύπου, όπως προέβλεπε ο αρχικός νόμος (1397/83) του ΕΣΥ.

Γ. Την αρχική απαξίωση και εν συνεχεία διάλυση του υπάρχοντος ασφαλιστικού κοινωνικού συστήματος της χώρας μας, με τα νέα νομοσχέδια που ετοιμάζει η κυβέρνηση σε πρώτη φάση, ώστε να ανοίξει η "ασφαλιστική αγορά" και κατ' επέκταση η "αγορά παροχής υπηρεσιών υγείας" σύμφωνα με οδηγίες της "Λευκής Βίβλου" και των διεθνών καθοδηγητών τους.

Δ. Την ενίσχυση από την ίδια την κυβέρνηση του ιδιωτικού τομέα Υγείας, με την ουσιαστικά ασύδοτη δράση και λειτουργία του, με τη θεσμοθέτηση ελαστικών κριτηρίων κ.ά.

* * *

Βέβαια, αν διαβάσει κανείς τα πρακτικά της συνεδρίασης της Βουλής της 29 Ιούλη 1998, για την πρωτοβάθμια περίθαλψη, πραγματικά θα μείνει έκπληκτος, για την υποκρισία και το θράσος, τόσο από αυτούς που ασκούν σήμερα την κυβερνητική πολιτική και έχουν την κύρια ευθύνη, όσο και απ' αυτούς που δήθεν κάνουν αντιπολίτευση, αλλά δεν τολμούν να θίξουν την έννοια της αγοράς στην υγεία.

Τι γίνεται όμως μέσα σ' αυτήν τη λεγόμενη "αγορά παροχής υπηρεσιών υγείας"; Πρώτα απ' όλα τα κέρδη τρέχουν τρελά για το 1997. Σύμφωνα με τα στοιχεία της DATAROM, πηγής ισολογισμών σε επίσημα κέρδη, πρώτο έρχεται το "Ιατρικό Κέντρο Αθηνών ΑΕ", με αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 18,1%, τα κέρδη ήταν 5.796 εκατ. δρχ. (αύξηση 76,33%). Δεύτερο το "Υγεία ΑΕ" με αύξηση του κύκλου εργασιών 8,18%, κέρδη 1.744 εκατ. δρχ. (αύξηση 53,8%). Επεται το "Ιασώ ΑΕ" με 1.007 εκατ. δρχ., ενώ ακολουθούν με υψηλά κέρδη το EUROMEDICA, το "Ιατρικό Φαλήρου" κ.ά.

Η λεγόμενη "αγορά παροχής υπηρεσιών υγείας" λειτουργεί και δρα ουσιαστικά ανεξέλεγκτη, μιας και στη μεν πρωτοβάθμια περίθαλψη δεν ισχύει ουσιαστικά σχεδόν τίποτε, στη δε δευτεροβάθμια το τελευταίο ΠΔ 517/91 έχει γίνει λάστιχο. Εκατοντάδες δισ. δρχ. πέφτουν σε επενδύσεις τα τελευταία χρόνια, με άνοιγμα κλινικών και κάθε είδους ιατρικών εργαστηρίων, ιδιαίτερα στην Αθήνα χωρίς κανένα δημόσιο και κοινωνικό προγραμματικό έλεγχο, με ύψιστο κριτήριο την... οσμή του χρήματος.

* * *

Η σημερινή κυβερνητική πολιτική ανοίγει την όρεξη των "μπίζνες-μαν" της υγείας, οι οποίοι περιμένουν σαν κοράκια, την αποδιάρθρωση του σημερινού συστήματος της κοινωνικής ασφάλισης, αλλά και του ίδιου του υπάρχοντος δημόσιου συστήματος υγείας. Φιλόδοξοι είναι οι στόχοι των καπιταλιστών και δεν κρύβονται πλέον, όπου είναι η δημιουργία πανελλαδικών δικτύων υγείας, τόσο πρωτοβάθμιας όσο και δευτεροβάθμιας (ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ - EUROMEDICA - INTERAMERICAN - MEDISYSTEM). Σύμφωνα με εκτιμήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, ο όμιλος Αποστολόπουλου φιλοδοξεί το 2000, σε ενοποιημένη βάση, κύκλο εργασιών 63 δισ. δρχ. για το "Ιατρικό Αθηνών" και 11 δισ. δρχ. για το "Ιατρικό Φαλήρου", και τα ενοποιημένα προ φόρων κέρδη προβλέπεται να ανέλθουν σε 17,5 δισ. δρχ. και 3 δισ. δρχ. αντίστοιχα. Ο όμιλος Euromedica αναμένει σε ενοποιημένη βάση κύκλο εργασιών 14 δισ. δρχ. και προ φόρων κέρδη 2,7 δισ. δρχ.

Η θέση των εργαζομένων στη λεγόμενη "αγορά παροχής υπηρεσιών υγείας" είναι άσχημη και επιδεινώνεται συνεχώς, τόσο από τις αντεργατικές πολιτικές της κυβέρνησης, όσο και από το δημιουργούμενο καπιταλιστικό ανταγωνισμό στο χώρο της υγείας, με απολύσεις, εκφοβισμούς, ανασφάλεια, εντατικοποίηση της εργασίας κ.ά. Το συνδικαλιστικό κίνημα στον "ιδιωτικό τομέα υγείας" είναι σε άσχημη κατάσταση, με αρκετούς χώρους δίχως συνδικαλιστική οργάνωση, ενώ σ' άλλους επικρατούν φιλοεργοδοτικές δυνάμεις, με μικρές εξαιρέσεις και μ' όλες τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται.

Οι καπιταλιστές της υγείας, για να μπορέσουν να έχουν άφθονο και υποταγμένο νοσηλευτικό και παραϊατρικό προσωπικό, προχώρησαν και στα χωράφια της εκπαίδευσης, με τη λειτουργία και την άμεση εποπτεία τους, ιδιωτικών νοσηλευτικών και παραϊατρικών σχολών ("Υγεία", Χαλάνδρι - "Ερευνα", Περιστέρι. Αντίστοιχα η μαζική παραγωγή μισοπρολετάριων ειδικευμένων και μισοειδικευμένων ιατρών δίνει αρκετό και πειθαρχημένο ιατρικό προσωπικό, που εργάζεται στα μεγάλα ιδιαίτερα ιδιωτικά νοσηλευτήρια με το όνειρο της επιτυχίας και της "μπίζνας".

* * *

Στο βασικό αυτό ερώτημα δε χωρούν πολλές απαντήσεις, όπως σε πολλούς τομείς της κοινωνικής ζωής, έτσι και η υγεία μπαίνει στα δίχτυα του εμπορίου, η αντίσταση θα είναι συνολική ή αλλιώς θα υπάρχει η υποταγή. Σήμερα χρειάζεται ένα κίνημα προάσπισης και διεκδίκησης της δημόσιας δωρεάν και αναβαθμισμένης παρεχόμενης υγείας, που να θέσει αιτήματα άμεσου περιορισμού του εμπορίου της υγείας. Το κίνημα για την υγεία δεν μπορεί φυσικά να είναι ξεκομμένο απ' αυτό για την εκπαίδευση, τα εργατικά και δημοκρατικά δικαιώματα κλπ. Πρέπει να είναι ενταγμένο σ' ένα γενικότερο αντιιμπεριαλιστικό, αντιμονοπωλιακό μέτωπο πάλης, ενάντια στην κυρίαρχη πολιτική, ως την ανατροπή της. Η συνέχιση της εμπορευματικοποίησης της υγείας θα έχει ολέθρια συνέπεια για το λαϊκό κόσμο και καμιά επίκληση "θεϊκής σωτηρίας" δε θα δίνει αποτελέσματα για αυτό το πολύτιμο αγαθό, παρά μόνο ο δρόμος της αντίστασης και οργανωμένης ταξικής πάλης, στην προοπτική του λαϊκού μετώπου. Ο ρόλος των κομμουνιστών σήμερα στο χώρο της υγείας, σαν πρωτοπόρων στον αγώνα για την ανατροπή αυτής της πολιτικής και στην υγεία, έχει πολύτιμη αξία για τα άμεσα συμφέροντα, αλλά και τους στόχους της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων. Ταυτόχρονα μπροστά στις δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, αυτό το πρόβλημα και η πολιτική αντιμετώπισης του δεν μπορεί και δεν πρέπει να μην είναι κριτήριο για τις λαϊκές μάζες που θα κατευθύνει της ψήφο τους. Οι διοικήσεις των δήμων και των νομών δεν μπορούν να "σφυρίζουν αδιάφορα", μπροστά στην εμπορευματοποίηση της υγείας. Μόνο οι συνδυασμοί και οι υποψήφιοι της συμπαράταξης, που στηρίζει το ΚΚΕ, εναντιώνονται στην πράξη, με τη δράση τους, σ' αυτή την πολιτική γι' αυτό και είναι οι μόνοι που μπορούν και από την Αυτοδιοίκηση να συμβάλλουν στην ανάπτυξη αγωνιστικού μετώπου στην υγεία. Ο λαός δεν έχει τίποτα να χάσει υπερψηφίζοντας τους, αντίθετα έχει να κερδίσει την ενίσχυση του αγώνα για υγειονομική πολιτική προς όφελός του.

Βασίλης ΤΟΥΜΠΕΛΗΣ

Πρόεδρος της ΟΣΝΙΕ

Η σημερινή κυβερνητική πολιτική ανοίγει την όρεξη των "μπίζνες-μαν" της υγείας, οι οποίοι περιμένουν σαν κοράκια, την αποδιάρθρωση του σημερινού συστήματος της κοινωνικής ασφάλισης, αλλά και του ίδιου του υπάρχοντος δημόσιου συστήματος υγείας