ΚΩΣΤΑ ΛΑΝΤΑΒΟΥ:

"Εκ Θεού αντιμισθία"

Ο τίτλος προϊδεάζει για το πνεύμα του ποιητή. Είναι ποίηση που θεολογεί. Τα θέματα δεν είναι θρησκευτικά ή υπερβατικά και δε θα είχαν ανάγκη από τέτοια προσέγγιση. Η ανάγκη υπάρχει στον ποιητή, χωρίς πάντως να παρασύρεται στον λαϊκισμό φανατικών. Χαρακτηριστικό το ποίημα "Η δύναμη των προσευχών": "Οι προσευχές ίσως να τρέφουν την ουτοπία του ανέσπερου παράδεισου" και "Ισως πάλι... να μάχονται ανύπαρκτους πειρασμούς/ ονειροφαντασίες που απειλή δε γίνηκαν ποτέ... " (!) Και συμπεραίνει: "Τελικά, ας μη στεκόμαστε αυστηροί/ οι προσευχές χρειάζονται/ ιδίως αν δεν μπορείς στη θέση τους/ κάτι καλύτερο να δώσεις" (σελ. 64, 65).

Το φαινόμενο παίρνει έκταση τώρα που το έδαφος είναι "ανυπεράσπιστο" απόπροσγειωμένες ιδέες: Αλλιώς δε θα είχε τη θέση του σ' έναν κόσμο πραγματικής ελευθερίας του πνεύματος. Οι διώκτες όμως των προοδευτικών ιδεών, τις κατηγορούν ότι εκμεταλλεύονται τη δυστυχία κλπ... Πού κατευθύνει τη δυστυχία αυτού του είδους η ποίηση; Αμεσα, στη χειρότερη, περίπτωση, σ' έναν αγροίκο και χυδαίο αντικομμουνισμό. Εμμεσα, στην καλύτερη, όπως η περίπτωση του Κ. Λ., στη "φιλοσοφική" ή "ενορατική" αντιπαράθεση της ευτέλειας των εγκοσμίων και της ιδέας του θανάτου προς μια... αιωνιότητα, που ο Θεός τη χαρίζει ή την αρνιέται, ανάλογα με το κόμμα που ψηφίζεις! "Χρειάζεται μονάχα μια στιγμή/ να γκρεμιστεί ο κόσμος όλος/... ώσπου θροϊζουν τ' απόκρυφα κλειδιά/ των δύο θυρών. / Και πώς να πεις τον θρήνο της ζωής" κλπ. (σελ. 24, 25). Μόνο σαν λεπτή τραγική ειρωνεία θα μπορούσε να τα εννοεί αυτά ο καλλιεργημένος ποιητής. Η θανατολογία όμως και οι παραπομπές στο θείον κυριαρχούν στη συλλογή και πνίγουν την ποίηση.

Ελάχιστες οι καλές εξαιρέσεις: "Καμιά φορά είναι σκληρό/ να θυμάσαι την άνοιξη/ πάντα τα θηρία ξυπνούν/ και μένει η ψυχή μετέωρη/ δέντρο που το ποτάμι τού έφαγε τις ρίζες/ και το νερό δεν έχει/ μαλλιά να κρατηθείς". (13). Και: "Οταν βγαίνουν στο πέλαγο οι ψαράδες/ ρίχνουν ρύζι στους θεούς οι συγγενείς/... Γιατί οι άνθρωποι σαν τους κύκλους είναι του νερού, φεύγουν και χάνονται".

(Εκδόσεις "Αρμός" 1997)

Μανώλης ΚΟΡΝΗΛΙΟΣ