"Δείξε μου τους φίλους σου, να σου πω ποιος είσαι", λέει η λαϊκή παροιμία. Ας δούμε λοιπόν, με βάση αυτή τη λαϊκή παροιμία, ποιος είναι ο "εκσυγχρονιστής" πρωθυπουργός Κ. Σημίτης και πού το πάει η κυβέρνησή του, του "νέου" ΠΑΣΟΚ. Και για να βγάλουμε ορισμένα πρώτα συμπεράσματα, θα αξιοποιήσουμε τον τρόπο που αντέδρασαν οι Ελληνες (πλούσιοι και φτωχοί) στην οικονομική πολιτική της κυβέρνησης για το 1997, καθώς και τα σχόλια του ξένου Τύπου για τον τρόπο που αντιμετώπισε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, όσους αντέδρασαν και αντιδρούν στην παράταση της πολιτικής λιτότητας με τον προϋπολογισμό του 1997.

Αποτελεί κοινό μυστικό, ότι η κατάθεση του κρατικού προϋπολογισμού 1997 και τα διάφορα μέτρα που τον συνοδεύουν -η βάση δηλαδή, για νέα επέλαση στα λαϊκά εισοδήματα-, άνοιξε τους "Ασκούς του Αιόλου". Από την επομένη της κατάθεσης του προϋπολογισμού άρχισε να εκδηλώνεται η έντονη δυσφορία της μεγάλης πλειοψηφίας του ελληνικού λαού, κυρίως με μικρά και μεσαία εισοδήματα. Ταυτόχρονα, όμως, είχαμε και θετικές αντιδράσεις, από κύκλους που - εκπροσωπώντας τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και των συνεταίρων του στην Ελλάδα - διατύπωσαν ευνοϊκά σχόλια για την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης.

Σε ό,τι αφορά εκείνους που θίγονται από την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, αυτοί εξέφρασαν τη δυσφορία τους με:

Πρώτον,τις πολύμορφες και σε ορισμένες περιπτώσεις πολυήμερες αγωνιστικές κινητοποιήσεις του Δεκέμβρη (μπλόκα των αγροτών, απεργιακές κινητοποιήσεις εργαζομένων στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, απεργία ναυτεργατών, συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας των συνταξιούχων, των πολυτέκνων, των επαγγελματοβιοτεχνών και εμπόρων κλπ).

Δεύτερον,με το νέο κύκλο αγώνων που άρχισε να ξεδιπλώνεται από το δεύτερο δεκαήμερο του Γενάρη (απεργία ναυτεργατών, 24ωρη πανελλαδική απεργία των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα με απόφαση της ΓΣΕΕ, επαναλαμβανόμενες 5ήμερες απεργίες των καθηγητών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που άρχισαν στις 20 Γενάρη και βρίσκονται σε εξέλιξη κλπ) και συνεχίστηκε τη βδομάδα που πέρασε.

Τρίτον,με την κλιμάκωση των αγώνων - που προαναγγέλλουν:

• οι κινητοποιήσεις των δασκάλων - νηπιαγωγών (άρχισαν τη Δευτέρα απεργία) θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι θα συνεχιστούν, αν η κυβέρνηση εμμείνει στη θέση της ότι "δεν έχει άλλες παροχές".
• η 48ωρη απεργία των δημοσίων υπαλλήλων, που έγινε με απόφαση της ΑΔΕΔΥ, στις 4 και 5 Φλεβάρη.
• ο νέος κύκλος αγωνιστικών κινητοποιήσεων των αγροτών (στις 4 Φλεβάρη άρχισαν να ξαναστήνουν μπλόκα στις εθνικές οδούς), καθώς και των επαγγελματοβιοτεχνών και εμπόρων (εκτός από τις συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας που πραγματοποίησαν στα τέλη Γενάρη προχωρούν - με απόφαση της ΓΣΕΒΕΕ - σε πανελλαδικό κλείσιμο των καταστημάτων τους στις 17 Φλεβάρη).

Ολοι αυτοί, που ξεσηκώθηκαν και βγήκαν στους δρόμους διεκδικώντας να τερματιστεί η πολιτική αφαίμαξης των εισοδημάτων τους, η κυβέρνηση Σημίτη τους αντιμετώπισε σαν τον... "εχθρό λαό". Με την πολιτική πυγμής, απέναντι στα αιτήματα των αγροτών - που εκφράστηκε με τα μαθήματα "αυταρχισμού",που επιχείρησε να δώσει από το βήμα της Βουλής ο πρωθυπουργός, με τις ύβρεις και τους εκβιασμούς Γιανόπουλου, με τις δηλώσεις του Γ. Παπαντωνίου και άλλων κυβερνητικών στελεχών ότι οι παροχές τελείωσαν - η κυβέρνηση φρόντισε να ξεκαθαρίσει ότι επιμένει στην εφαρμογή της οικονομικής πολιτικής λιτότητας.

Αν όμως, για τους "μέσα" - δηλαδή για τους Ελληνες εργαζόμενους, τη λαϊκή βάση, αλλά και στελέχη του ΠΑΣΟΚ - η κυβέρνηση δεν τα πάει καλά, για τους "έξω" τα πάει "άριστα". Σ' αυτό το συμπέρασμα μας επιτρέπει να καταλήξουμε, ο τρόπος που σχολίασαν τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία την ψήφιση του προϋπολογισμού και τη "νίκη" του Σημίτη απέναντι στους αγρότες. Σχολιάζοντας την ψήφιση του προϋπολογισμού 1997, καθώς και τη λήξη των αγροτικών κινητοποιήσεων το πρακτορείο "Ρόιτερ", έκανε λόγο για "τριπλή νίκη Σημίτη". "Αυτές οι πρώτες επιτυχίες μετά την εκλογή του - σημείωνε το "Ρόιτερ" - του παρέχουν τη δυνατότητα να προχωρήσει στο οικονομικό μεταρρυθμιστικό του πρόγραμμα, προκειμένου η Ελλάδα να προετοιμαστεί για τη Νομισματική Ενοποίηση του 1999"...

Η εμμονή του πρωθυπουργού στην ανυποχώρητη εφαρμογή αυτής της πολιτικής, που αποσπά τα εύσημα του ΣΕΒ, δεν προκάλεσε μόνο την ένταση των λαϊκών αντιδράσεων που τείνουν να μετατραπούν σε κοινωνικές εκρήξεις. Αντιδράσεις και τριβές στους κόλπους του κυβερνώντος κόμματος, έχει προκαλέσει επίσης η τακτική του πρωθυπουργού να αναζητά λύσεις σχετικά με την αντιμετώπιση των απεργιακών κινητοποιήσεων σε εξωθεσμικά κυβερνητικά όργανα (καθημερινή συνεργασία με τους στενούς του συνεργάτες Πανταγιά, Τσουκάτο, Θέμελη κλπ στον "πρωινό καφέ"), τις οποίες καλείται να επικυρώσει η Κυβερνητική Επιτροπή ή το Υπουργικό Συμβούλιο. Και τέτοιες αντιδράσεις αποτελούν: Πρώτον, οι δηλώσεις, με τις οποίες επιχειρούν να διαφοροποιηθούν δημόσια σε επιμέρους ζητήματα της κυβερνητικής πολιτικής ή χειρισμούς του πρωθυπουργού, κορυφαία στελέχη της κυβέρνησης όσο και του ΠΑΣΟΚ (Γερ. Αρσένης, Κ. Σκανδαλίδης, Απ. Κακλαμάνης, Α. Τσοχατζόπουλος, Χρ. Παπουτσής κλπ). Δεύτερον, η "στάση" αρκετών βουλευτών του ΠΑΣΟΚ - που κάτω από την αυξανόμενη δυσφορία της λαϊκής βάσης του ΠΑΣΟΚ - ανάγκασαν την κυβέρνηση να κάνει πίσω και να ικανοποιήσει μερικά από τα αιτήματα των ναυτεργατών, των πολυτέκνων, να αυξήσει κάπως το επίδομα των εκπαιδευτικών κλπ.

Η θέση της κυβέρνησης ότι δηλαδή οι παροχές τελείωσαν - που είχαν σαν στόχο από τη μια να καθησυχάσουν όσους ανησυχούσαν για τυχόν χαλάρωση της πολιτικής λιτότητας και από την άλλη να στείλουν το μήνυμα ότι τσάμπα απεργούν όσοι απεργούν - δεν έκαμψαν τις αγωνιστικές κινητοποιήσεις. Μάρτυρας το γεγονός ότι οι απεργιακές κινητοποιήσεις των εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας και πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, που διεκδικούν ουσιαστική βελτίωση των αποδοχών τους και αναβάθμιση της δημόσιας δωρεάν εκπαίδευσης, συνεχίζονται. Οι αγρότες δεν υποστέλλουν τη σημαία του αγώνα. Οι επαγγελματοβιοτέχνες και έμποροι, ετοιμάζονται για το 24ωρο πανελλαδικό κλείσιμο των καταστημάτων τους στις 17 Φλεβάρη που αποφάσισε η ΓΣΕΒΕΕ.

Η αυξανόμενη δυσφορία σε όλο και ευρύτερα κοινωνικά στρώματα από τη μια και από την άλλη τα χειροκροτήματα των οικονομικά ισχυρών, βεβαιώνουν ότι η πολιτική της κυβέρνησης Σημίτη, έχει πάρει προ πολλού διαζύγιο με τη σοσιαλιστική πολιτική που πρέσβευε το ΠΑΣΟΚ στη δεκαετία του 1980.Και στο βαθμό που συνεχιστεί η εφαρμογή μιας πολιτικής, που κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τους φτωχούς φτωχότερους, είναι βέβαιο πως το "νέο" ΠΑΣΟΚ με επικεφαλής τον Κ. Σημίτη και τα υπόλοιπα - "εκσυγχρονιστές" και μη - στελέχη του:

• θα αποξενώνεται από τη λαϊκή του βάση, καθώς όλο και μεγαλύτερα τμήματα των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ θα κατεβαίνουν στους δρόμους μαζί με όλους εκείνους που αντιδρούν και καταδικάζουν τη δεξιόστροφη αντιλαϊκή πολιτική.
• θα κερδίζει έδαφος στους μεγαλοσχήμονες του τόπου και στα διάφορα ντόπια και ξένα κέντρα, που θα λένε μπράβο στην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό.
• θα αναζητά τη στήριξη του ΣΕΒ και άλλων μεγαλοεπιχειρηματιών, με συγκεκριμένα πάντα ανταλλάγματα. Τέτοια στήριξη, φαίνεται ότι ζήτησε η υπουργός Ανάπτυξης Βάσω Παπανδρέου, τόσο στη συνάντηση που είχε το Δεκέμβρη του 1996 με 4 επώνυμους μεγαλοεπιχειρηματίες, που επηρεάζουν την οικονομική και πολιτική ζωή του τόπου (Κόκκαλης, Βαρδινογιάννης, Λάτσης, Κοπελούζος) όσο και σε αυτήν που ακολούθησε στις αρχές Γενάρη με περίπου 15 μεγαλέμπορους και μεγαλοβιομηχάνους.
• θα πληθαίνουν οι φωνές των εκπροσώπων του μεγάλου κεφαλαίου, που θα απαιτούν από την κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό σκλήρυνση της πολιτικής τους απέναντι στον... "εχθρό λαό". Στα πλαίσια αυτά, της αποθράσυνσης του μεγάλου κεφαλαίου, εντάσσεται και η δημόσια απαίτηση του ΣΕΒ, η ηγεσία του οποίου κάλεσε την περασμένη βδομάδα την κυβέρνηση να... απαγορεύσει τις απεργιακές και άλλες κινητοποιήσεις και να επιβάλει... "την τάξη και το νόμο", προφανώς διά "πυγμής και ροπάλου"!

Δεν είναι υπερβολή, λοιπόν, να πούμε πως, όταν κάποιος σπέρνει ανέμους, έρχεται η στιγμή που αναγκαστικά θα θερίσει θύελλες. Και γι' αυτούς τους ανέμους, που έσπειρε με την προσήλωσή της στην αντιλαϊκή πολιτική - με το επιχείρημα πως το Μάαστριχτ είναι μονόδρομος ή δεν μπορούμε να κάνουμε διαφορετικά γιατί δε μας το επιτρέπουν οι Βρυξέλλες - η κυβέρνηση Σημίτη καλείται τώρα να θερίσει θύελλες.

Λάμπρος ΤΟΚΑΣ