Ενα μήνυμα που θα φτάσει μέχρι παντού στα κέντρα λήψης των αποφάσεων για τη ζωή και το μέλλον της νεολαίας καλούνται να δώσουν οι φοιτητές και οι σπουδαστές, στις εκλογές στις 28 Απρίλη, καταδικάζοντας με τη συμμετοχή τους στις εκλογές και την ψήφο τους όσους επιλέγουν το δρόμο της υποταγής. Οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στα Βαλκάνια γεννούν πιο επιτακτικά νέα καθήκοντα στο φοιτητικό κίνημα, στα οποία για να ανταποκριθεί, θα πρέπει να αλλάξουν οι αρνητικοί συσχετισμοί.

Ηδη από την έναρξη των βομβαρδισμών στη Γιουγκοσλαβία, φοιτητές και σπουδαστές έδειξαν από την πρώτη στιγμή τις αντιπολεμικές διαθέσεις τους που εκφράστηκαν πολύμορφα. Με το συλλαλητήριο που έγινε στις 21 Απρίλη, με σημαντική τη συμβολή της ΠΚΣ, μετά από πολλά χρόνια φοιτητές και σπουδαστές βγήκαν στο δρόμο για ζητήματα που αφορούν γενικότερα την κοινωνία.

Για το ρόλο που μπορεί να παίξει το φοιτητικό κίνημα, την πρόταση της ΠΚΣ σε φοιτητές και σπουδαστές και για το μήνυμα των εκλογών, μιλούν στο "Ρ" οΚύριλλος Παπασταύρου,γραμματέας της Οργάνωσης Σπουδάζουσας Αθήνας και οΚώστας Παπαδάκης,μέλος της γραμματείας της Πανσπουδαστικής Κίνησης Συνεργασίας, μιλώντας στο "Ρ".

- Ποιες είναι οι προϋποθέσεις, ώστε το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα να παίξει ουσιαστικό ρόλο στην πάλη ενάντια στον ιμπεριαλισμό;

Κυρ. Παπασταύρου: Χρειάζεται μέσα από τις αποφάσεις των μαζικών διαδικασιών, των γενικών συνελεύσεων, των ΔΣ να εκφραστεί η αντίδραση και με συμμετοχή σε συλλαλητήρια σε κινητοποιήσεις, πρωτοβουλίες. Υπάρχει το συντονιστικό των φορέων που αυτή τη στιγμή παίρνει πρωτοβουλίες ενάντια στην ιμπεριαλιστική επέμβαση και η συμμετοχή των συλλόγων σε αυτή τη διαδικασία νομίζω ότι θα είναι καθοριστική. Προϋποθέσεις είναι να δημιουργηθούν στις σχολές αντιιμπεριαλιστικές συσπειρώσεις. Και η Πανσπουδαστική μπαίνει μπροστά σε αυτή τη διαδικασία. Πιστεύω ότι η άνοδος της Πανσπουδαστικής στις εκλογές είναι βασική προϋπόθεση που θα σηματοδοτήσει ακριβώς αυτή η σύγκρουση με τους αρνητικούς συσχετισμούς, θα σηματοδοτήσει την άνοδο του φοιτητικού κινήματος, μπαίνοντας μπροστά και στις διαδικασίες για την ανάπτυξη ενός αντιιμπεριαλιστικού κινήματος.

Κωστ. Παπαδάκης: Πρέπει και οι σπουδαστές να βγάλουν κάποια συμπεράσματα που έχουν να κάνουν συνολικά με την ασκούμενη πολιτική σήμερα, με τις ευθύνες της κυβέρνησης σε μια σειρά κρησάρες που πέρασε. Και ο κόσμος πραγματικά την έκρινε. Αναδεικνύεται και η στάση που υιοθέτησε ο κόσμος και στην περίπτωση της παράδοσης του Οτσαλάν και στην τακτική που ακολούθησε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και στην κατάσταση σήμερα στο Κόσσοβο με υπογραφή όλων των συμβάσεων για το αιματοκύλισμα των Βαλκανίων. Στην πολιτική αυτή, τη δεμένη με τα αστεράκια της ΕΕ με το ψεύτικο όραμα της ΟΝΕ, με τη λιτότητα, με την κατάσταση σήμερα στην παιδεία, το νόμο 2525 που όσο και να προσπάθησε πεισματικά και λυσσαλέα να στηρίξει, ο κόσμος συνολικότερα και οι μαθητές έδωσαν το μήνυμα.

- Τη χρονιά αυτή σηματοδότησαν και οι αγώνες για την παιδεία. Ποια ήταν η συμβολή των φοιτητών και σπουδαστών στους αγώνες αυτούς;

Κυρ. Παπασταύρου: Οι αγώνες αυτοί αναπτύχθηκαν κάτω από το βάρος ενός δυναμικού μαθητικού κινήματος. Οι αγωνιστικές διαδικασίες έγιναν με την ουσιαστική και καθοριστική παρέμβαση της Πανσπουδαστικής που από την πρώτη στιγμή ξεδίπλωσε τα ζητήματα που απασχολούν και πρέπει να απασχολούν τους φοιτητές, ενημερώνοντάς τους για τις επιπτώσεις αυτής της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής.

Ηταν η παράταξη που μπήκε μπροστά στο να υπάρξουν διαδικασίες ενάντια στα Προγράμματα Σπουδών Επιλογής, τα νέα τμήματα, τα ΕΠΕΑΕΚ, από την πρώτη στιγμή έβαλε το ζήτημα αλληλεγγύης και κοινής δράσης μαθητών - φοιτητών με σεβασμό στα όργανα που οι μαθητές επιλέξανε να τους εκπροσωπούν. Και με τη συμβολή της να γίνουν μαζικές διαδικασίες και τις αποφάσεις των γενικών συνελεύσεων προσπάθησε να κατεβούν μαζικά φοιτητές - σπουδαστές να βγουν στο δρόμο, να κοντραριστούν με αυτή την πολιτική. Είναι η παράταξη που καλεί τον κόσμο να υιοθετήσει το σκεπτικό ότι η σύγκρουση με αυτή την πολιτική δεν είναι υπόθεση μιας φάσης, αλλά έχει προοπτική, συνέχεια, χρειάζονται μακροχρόνιοι αγώνες που δε θα πρέπει να πέφτουν σε συντεχνιακές λογικές ούτε σε λογικές του λιγότερου κακού και λογικές αδιέξοδες. Ηταν η παράταξη που έβαλε το ζήτημα της κοινής πάλης με όλο τον εργαζόμενο λαό, το μαζικό κίνημα.

Κωστ. Παπαδάκης: Μια άλλη πτυχή είναι ότι πραγματικά οι ΠΚΣ το προηγούμενο διάστημα έδωσαν τη μάχη να συστρατευτούν οι φοιτητές στο πλευρό των μαθητών, γιατί αποτελούν πολύτιμο σύμμαχο και υποστηρικτή ενάντια σε μια συγκεκριμένη πολιτική. Τη στιγμή που προσπαθούσαν να περιθωριοποιήσουν και να αποπροσανατολίσουν, να απογοητεύσουν τελικά τους μαθητές, για να μη συνεχίσουν τον αγώνα τους και οι σπουδαστές έδωσαν τη μάχη να αποτελέσουν στήριγμα. Και από αυτή τη διαδικασία δεν είναι δυνατό να μη βγει ωφελημένο και το σπουδαστικό κίνημα, συνολικά το εργατικό μαζικό λαϊκό κίνημα, ήταν μια ευκαιρία να καταλάβουν οι ίδιοι μαθητές και σπουδαστές πού το πάνε οι υπόλοιπες παρατάξεις. Γιατί το θέμα αν έπρεπε να συμμετέχουμε στις πορείες μαθητών υπήρξε αντικείμενο συζήτησης και αντιπαράθεσης συντεχνιακών αντιλήψεων, που εκφράζονται κυρίως στο μαύρο μπλοκ ΠΑΣΠ και ΔΑΠ που θέλανε μακριά από τους αγώνες στηρίγματα της αντιεκπαιδευτικής πολιτικής να είναι και τα ίδια τα ΤΕΙ, αποδείχτηκε και με τη μαζικότητα των κινητοποιήσεων φοιτητών και σπουδαστών ότι αυτές οι μεθοδεύσεις πέσανε στο κενό.

- Η ΠΚΣ διαπιστώνει ότι τα χειρότερα στην παιδεία δεν ήρθαν ακόμα. Γιατί καλείτε σε εγρήγορση φοιτητές και σπουδαστές;

Κυρ. Παπασταύρου: Αυτό που λέμε είναι πως τα ζητήματα που μπήκαν το περασμένο διάστημα από πλευράς της κυβέρνησης, ήταν μόνο η αρχή. Δεν έχει σε καμιά περίπτωση ολοκληρωθεί το σκηνικό και έχουμε να δούμε πολλά ακόμα. Κατ' αρχήν έχουμε το νομοσχέδιο για τη διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια που είναι πολύ σημαντική εξέλιξη. Στο όνομα της λεγόμενης αυτοτέλειας των πανεπιστημίων ουσιαστικά επιδιώκεται η υποτέλεια των ΑΕΙ στα συμφέροντα των επιχειρήσεων, των πολυεθνικών και αυτό εκφράζεται με πολλούς τρόπους. Θα πάμε με λογικές ανάθεσης σε μάνατζερ, σε φορείς που σχετίζονται με επιχειρήσεις, τη διοίκηση των ιδρυμάτων, στα πλαίσια της οικονομικής αυτοτέλειας υπάρχει η λογική της αξιολόγησης των ιδρυμάτων που θα χρηματοδοτούνται με βάση την ανταποδοτικότητά τους.

Επίσης έχουμε το πακέτο Σαντέρ, συνέχεια του ΕΠΕΑΕΚ που ουσιαστικά με μοχλό πάλι τα χρήματα της ΕΕ πάει να ξεθεμελιωθεί ό,τι έχει μείνει τόσο από το δημόσιο δωρεάν χαρακτήρα της παιδείας, όσο και σε ζητήματα που αφορούν την υποβάθμιση των σπουδών. Δηλαδή, αξιοποιώντας αυτά τα χρήματα, προσαρμόζονται τα προγράμματα σπουδών σε κατευθύνσεις που κάθε άλλο παρά παρέχουν ανώτατη εκπαίδευση. Εχουμε ήδη αρχίσει να νιώθουμε αυτή την εμπειρία.

Κωστ. Παπαδάκης: Το 1994 η Πανσπουδαστική έκανε λόγο για τη Λευκή Βίβλο για την παιδεία. Από τότε είχαμε πει ότι το πράγμα είναι σχεδιασμένο από τα πριν και οι φοιτητές να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Και οι αγώνες που έγιναν δε μας διέψευσαν σ' αυτές τις εκτιμήσεις, δείχνοντας τα αντανακλαστικά που υπάρχουν στο κίνημα. Αλλά φαίνεται ότι έχουμε να κάνουμε με αντίπαλο που δεν καταλαβαίνει εύκολα και χρειάζεται ακόμα πιο δυναμικούς αγώνες. Θα έλεγα ότι οι νέες ρυθμίσεις είναι πραγματικές ριπές. Χρειάζεται απάντηση που θα ξεκινά στις 28 Απρίλη και δίνοντας τη διέξοδο για τη συνέχεια.

- Ποιοι είναι οι στόχοι πάλης που η ΠΚΣ θέτει για το φοιτητικό και σπουδαστικό κίνημα;

Κυρ. Παπασταύρου: Πρέπει να συνεχιστεί ο αγώνας ενάντια στην αντιεκπαιδευτική πολιτική, να μπλοκάρουμε μια σειρά ρυθμίσεις και διατάξεις που προχωρούν αλλά και αυτές που έρχονται. Ομως και με τις εξελίξεις στα Βαλκάνια πρέπει η πάλη των φοιτητών να αποκτήσει περιεχόμενο φιλειρηνικό, αντιιμπεριαλιστικό. Με αυτή την έννοια, θα πρέπει το φοιτητικό κίνημα να κόψει τα "βαρίδια" που το κρατάνε κάτω και δεν το αφήνουν να βγάλει στην επιφάνεια ένα χαρακτήρα διεκδικητικό, μαχητικό, με πολύμορφη και πολύπλευρη δραστηριότητα που δε θα ασχολείται μόνο με ζητήματα εκπαιδευτικά. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΔΑΠ έβγαλε για τα 25 χρόνια της ένα φυλλάδιο που έλεγε ότι τότε στις σχολές συζητάγαμε για τη Νικαράγουα, για τον Τσε Γκεβάρα κλπ. Και έλεγε ότι επιτέλους αυτή η εποχή πέρασε και το ζήτημα είναι να συζητήσουμε το πώς θα φτιάξουμε το πανεπιστήμιο που θέλουμε. Ουσιαστικά προσπάθησε να εμφανίσει εποχές, που όντως υπήρχαν έντονα αντιιμπεριαλιστικά αισθήματα, ως γραφικές. Νομίζω ότι αυτό που ζούμε σήμερα, και θα γίνει πιο μαζικό, τους διαψεύδει. Και δεν είχαν προβλέψει ότι σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα θα διαψευστούν από την ίδια την πραγματικότητα.

Θέτουμε το ζήτημα της πάλης με τα άλλα κομμάτια της εκπαιδευτικής κοινότητας και το ευρύτερο μαζικό λαϊκό κίνημα θεωρώντας ότι αυτό είναι μια σημαντική πλευρά για το τι φοιτητικό κίνημα θέλεις, θεωρώντας ότι από μόνο του δεν μπορεί να πάει μακριά.

Κωστ. Παπαδάκης: Με δεδομένες τις εξελίξεις που είχαμε αυτό το διάστημα πρέπει ο σπουδαστής να αποφασίσει με ποιους θα πάει, με το δρόμο που υπαγορεύει μόρφωση για το λαό ή μόρφωση για το μεγάλο κεφάλαιο. Χρειάζεται η πάλη για ενιαία ανώτατη εκπαίδευση, συμπόρευση με το μαζικό λαϊκό κίνημα. Πρέπει να κάνει ριζική στροφή και στην απαιτητικότητα και στην πάλη για τα δικαιώματά του, συνολικά στη ζωή του. Δεν μπορεί σήμερα ο φοιτητής να βάζει στόχο για τη σημείωση ή το μάθημα. Είναι σημαντικά, έχουν την αξία τους, αλλά αξία έχουν και οι βόμβες που πέφτουν και σκοτώνουν κόσμο, έχουν σημασία να αποκαλύπτονται και αυτοί που ρίχνουν και τις βόμβες. Και σήμερα είναι ανάγκη το κίνημα να βάλει μια τελεία, να κόψει τη φόρα μερικών που, εδώ και πολλά χρόνια, είχαν πάρει αέρα με τη λογική της διάλυσης των δομών του κινήματος.

- Ποιο είναι το μήνυμα που περιμένετε από αυτές τις εκλογές;

Κυρ. Παπασταύρου: Η δυνάμωση της ΠΚΣ, και πιστεύω ότι υπάρχουν πολλά μηνύματα από τους φοιτητές. Αυτό θα είναι από μόνο του ένα ηχηρό μήνυμα ότι οι φοιτητές θέλουν ένα κίνημα που θα επιλέξει το δρόμο της σύγκρουσης με μια πολιτική που εφαρμόζεται στην παιδεία και την κοινωνία από τη μια, από την άλλη ότι θέλουν ένα φοιτητικό κίνημα μαζικό, ενωμένο, δυνατό που θα παλέψει μαζί με το λαό και θα ζητήσει μια άλλη πολιτική. Νομίζω ότι αυτό το μήνυμα που θα σταλεί θα είναι αναγνώριση στο πρόσωπο της ΠΚΣ αυτών των χαρακτηριστικών των πρωτοπόρων φοιτητών, που μπήκαν μπροστά στις διαδικασίες, τάραξαν τα λιμνάζοντα νερά το προηγούμενο διάστημα, τους ενημέρωσαν, τούς έβαλαν μπροστά σε μια σειρά ζητήματα, κάτι που νομίζω πρέπει να εκφραστεί μέσα από ενίσχυση της ΠΚΣ, η οποία όλο το προηγούμενο διάστημα είχε αυτή τη στάση. Είναι αισιόδοξα τα μηνύματα.

Κωστ. Παπαδάκης: Νομίζω πρέπει να σταλεί ένα μήνυμα από τους ίδιους τους σπουδαστές, που θα λέει ξεκάθαρα ότι δεν αξίζουμε τέτοιους συσχετισμούς σήμερα, δεν αξίζουμε τέτοιους συλλόγους άνευρους μακριά από τις εξελίξεις, δεν αξίζουμε να θέλουμε συνέλευση και ΔΑΠ και ΠΑΣΠ και οι υπόλοιποι να μην εμφανίζονται και να αποπροσανατολίζουν όπου πατούν. Είναι πάνω απ' όλα ότι χρειάζεται ακόμα πιο ισχυρό το σπουδαστικό κίνημα, που θα απαντήσει ότι δεν αξίζουμε αυτή την πολιτική που εφαρμόζεται, ότι είμαστε διατεθειμένοι οι αγώνες να συγκρουστούν με αυτή την πολιτική και αυτό το μήνυμα να είναι ξεκάθαρο. Το μήνυμα πάει πολύ μακριά. Ξεκινά από Μαξίμου και κατευθύνεται μέχρι τις Βρυξέλλες. Η κυβέρνηση και η ΕΕ να πάρουν την απάντησή τους.