Η ειρήνη στην ασιατική υποήπειρο βασίζεται στο ότι η σύγκρουση Πακιστάν και Ινδίας για το Κασμίρ είναι πολιτικό ζήτημα και θα επιλυθεί ακριβώς με πολιτικά μέσα. Αν αυτή η παραδοχή αλλάξει - κι οι εξελίξεις του τελευταίου μήνα στο νεφελοστεφανωμένο Καργκίλ καταδεικνύουν ριψοκίνδυνα παιχνίδια ισορροπιών από Ισλαμαμπάντ και Νέο Δελχί - θα ξεσπάσει ένας τρίτος διμερής πόλεμος, που υπάρχει κίνδυνος να είναι "ολοκληρωτικός". Δηλαδή πυρηνικός.Στις 6 Μάη, γράφει η εφημερίδα "The Hindu" (29/5), περίπου 600 - 800 "εισβολείς" από το Πακιστάν πέρασαν τη "γραμμή ελέγχου" (line of control) που χωρίζει το πακιστανικό από το ινδικό Κασμίρ, κι άρχισαν να σκάβουν οχυρές θέσεις. Ανάμεσά τους ήταν και (μισθοφόροι, ή φανατικοί, μικρή σημασία έχει) Αφγανοί σουνίτες με εμπειρία από τον πόλεμο των Ταλιμπάν. Ο ινδικός στρατός αρχικά απάντησε με ελαφρύ πυροβολικό και πεζικό, αλλά "κρίθηκε" ότι για να "απωθηθούν" οι εισβολείς και να "καθαρίσει" η περιοχή θα χρειάζονταν μήνες. Κι έτσι, την περασμένη Τετάρτη, πυροβόλα "Μπόφορς" των 155 mm και αεροσκάφη άρχισαν μαζικής κλίμακας βομβαρδισμούς. Στην πορεία, συμπληρώνει ο ανταποκριτής του "Associated Press", επλήγησαν πακιστανικά χωριά, και δύο αεροσκάφη και ένα ελικόπτερο της ινδικής αεροπορίας κατέπεσαν: ένα MiG - 29 "παρουσίασε μηχανική βλάβη", ένα MiG - 23 "καταρρίφθηκε" σε πακιστανικό έδαφος κι ένα ελικόπτερο Mi - 17 έπεσε από πυρά ανταρτών στο ινδικό Κασμίρ.

Η νέα φάση της κρίσης που συνεχιζόταν για τρίτη μέρα την Παρασκευή "παραπέμπει σε κατάσταση πολέμου", είπε εκπρόσωπος της (υπηρεσιακής) κυβέρνησης του ινδουιστικού - εθνικιστικού κόμματος Μπαρατίγια Τζανάτα (BJP). Διότι, λέει ο B. Ρ. Ραγκαβάν, διευθυντής του Ομίλου Πολιτικής στο Νέο Δελχί και πρώην διευθυντής Στρατιωτικών Επιχειρήσεων των Ενόπλων Δυνάμεων, η εισβολή σημαίνει ότι κάποιες δυνάμεις εντός Πακιστάν επιχειρούν να μεταβάλουν τα σύνορα. Το ερώτημα, συμπληρώνει ο Μπράτζες Μίσρα, σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του πρωθυπουργού Αταλ Μπιχάρι Βάτζπαϊ, είναι αν ο Πακιστανός πρωθυπουργός, ο Ναουάζ Σαρίφ, ήξερε τι σχεδιάζουν οι φανατικοί ισλαμιστές της οργάνωσης Μουτζαχίντ - ι - Τζιχάντ, που "καθοδηγούνται" από στρατηγούς και πράκτορες των μυστικών υπηρεσιών.

Για τον Σαρίφ, πάντως, οι προτεραιότητες είναι άλλες. Προσπαθεί απεγνωσμένα να κατεβάσει τους τόνους: εκπρόσωπός του διέψευσε μιλώντας στο BBC πως "οι Ενοπλες Δυνάμεις του Πακιστάν" τέθηκαν σε "κόκκινο συναγερμό". Προσπαθεί επίσης να συγκρατήσει τα γεράκια του στρατού, που, κατά το ρεπορτάζ της εφημερίδας "Dawn" (28/5), εισηγήθηκαν "αντίποινα" κατά της Ινδίας σε έκτακτη σύσκεψη την Πέμπτη.

Και οι δύο πλευρές σχοινοβατούν: δε θέλουν να φανεί ότι "υποχωρούν" έναντι του αντιπάλου, ούτε όμως να κλιμακώσουν κι άλλο τη σύγκρουση. Αν ξεσπάσει "ολοκληρωτικός πόλεμος", θα είναι πολύ δύσκολο να συγκρατηθούν εκείνοι στα επιτελεία των δύο πλευρών που κραυγάζουν για μια (ολέθρια) "απόδειξη" της πυρηνικής ισχύος που διαθέτουν.

Στην Ινδία η αντιπολίτευση, το κόμμα του Κογκρέσου και το ΚΚ Ινδίας (Μ), επισημαίνουν μεν ότι πρέπει "να προασπιστεί η ακεραιότητα της χώρας", από την άλλη όμως κριτικάρουν την κυβέρνηση για "ανικανότητα". Πώς έφθασαν τα πράγματα εδώ; - ρωτούν. Εκπρόσωπος του BJP απάντησε ότι τα δυο κόμματα "επιδιώκουν να αποκομίσουν πολιτικά οφέλη" από την υπόθεση. Μάλλον, όμως, σχολίασε ένας πολιτικός αναλυτής, είναι το κυβερνών κόμμα που προσπαθεί να κερδίσει πόντους - εκλογές έρχονται.

Στο Πακιστάν ο Σαρίφ ψάχνει για συμμάχους. Στέλνει απεσταλμένους στην Κίνα, στις ΗΠΑ, στον ΟΗΕ. Ποντάρει σε "διεθνοποίηση" του ζητήματος - που η Ινδία αρνείται επί χρόνια. Η Ουάσιγκτον καλεί για "αυτοσυγκράτηση" και "διάλογο", στον οποίο πολύ θα ήθελε να μεσολαβήσει. Λόγω... αλτρουισμού.

Το Ισλαμαμπάντ θεωρεί το ζήτημα του Κασμίρ "μείζον" και θέλει διεθνή παρέμβαση. Η Ινδία το θεωρεί "έλασσον" και επιμένει σε διμερή επίλυση. Το ζήτημα όμως είναι ως πού θα φθάσει η τωρινή διελκυστίνδα.

Μπ. Γ.