Σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης είναι πλέον η Μονή Δαφνίου τόσο ώστε να φτάνουμε στο κυνικό συμπέρασμα ότι το φαινόμενο του σεισμού ήταν τελικά εκείνο που κινητοποίησε το υπουργείο Πολιτισμού να ασχοληθεί με ένα μνημείο του οποίου τα προβλήματα είναι από δεκαετίες γνωστά.

Τα τόξα που στηρίζουν τον τρούλο έσπασαν. Ρήγματα υπάρχουν στα ημιχώνια, ενώ έχουν υποστεί ελαφριά μετατόπιση οι δύο γωνίες του ναού. Επίσης βαθιές ρωγμές υπάρχουν στον τρούλο, απ' όπου υπάρχει ο κίνδυνος εισόδου υγρασίας, γεγονός που θα δημιουργήσει ίσως μη αναστρέψιμες βλάβες στα ήδη σοβαρά επιβαρυμένα ψηφιδωτά. Σύμφωνα με το σχέδιο άμεσης επέμβασης, θα γίνουν οι υποστυλώσεις, ώστε να ακολουθήσει το συνεργείο συντήρησης, προκειμένου να κάνει τις στερεώσεις των ψηφιδωτών.Βέβαια, στο εξής θα χρειαστούν νέες μελέτες, τόσο για την αναστήλωση του ναού, όσο και για τη συντήρηση των ψηφιδωτών, που αποτελούν το σημαντικότερο ιστορικό, αρχαιολογικό και καλλιτεχνικό στοιχείο του μνημείου.

Με πληγές βγήκε από αυτό το σεισμό και η Μητρόπολη Αθηνών,η οποία θα μείνει κλειστή για το κοινό, ενώ θα περιφραχτεί και τμήμα από τον περιβάλλοντα χώρο. Ο ναός χρειάζεται μέτρα αντιστήριξης, αφού διευρύνθηκαν τα παλιά ρήγματα και άνοιξαν νέα.

Για το μνημείο, στο οποίο ήταν διαπιστωμένα τα στατικά προβλήματα, υπάρχει εγκεκριμένη μελέτη από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο που είχε αναθέσει η Μητρόπολη το 1981, αμέσως μετά τους σεισμούς. Η Μητρόπολη δεν εκπλήρωσε την υποχρέωση να εξοφλήσει τους μελετητές και το ΥΠΠΟ δεν είχε τη δυνατότητα να εκτελέσει το έργο λόγω πενίας. Ο προϋπολογισμός έφτανε περίπου τα 800 εκατ. Στο μεταξύ, η Μητρόπολη δεν αναλάμβανε ούτε το κόστος της εκτέλεσης. Ετσι, το κτίσμα αφέθηκε στην τύχη του, ώσπου πρόλαβε ο πρόσφατος σεισμός.

Ετσι, τώρα πρέπει να αντιμετωπιστούν τα άμεσα προβλήματα και σε σύντομο χρονικό διάστημα να επικαιροποιηθεί η υπάρχουσα μελέτη, συμπεριλαμβάνοντας τα νέα δεδομένα μετά το σεισμό. Φυσικά και εδώ προκύπτει το πρόβλημα της χρηματοδότησης. Για να επικαιροποιηθεί η μελέτη υποθέτουμε πως οι μελετητές θα απαιτήσουν την αποπληρωμή τους. Και για να εκτελεστεί το έργο, θα πρέπει να βρεθούν κονδύλια. Τα χρήματα του υπουργείου Πολιτισμού είναι γνωστό ότι δεν επαρκούν, ειδικότερα μετά τις καταστροφές που προκάλεσε ο σεισμός.Σύμφωνα με πληροφορίες, για τις άμεσες εργασίες το Μετρό θα διαθέσει σκαλωσιές και έχουν εξασφαλιστεί 120 εκατ. από το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας. Μένει να βρεθούν τα κονδύλια για τη συνολική αποκατάσταση της στατικής επάρκειας του μνημείου. Θα το αναλάβει η Εκκλησία; Θυμίζουμε, εντούτοις, ότι το νέο κτίριο της Μητρόπολης, που επιθυμεί ο μητροπολίτης Αθηνών, Χριστόδουλος, θα φτάσει τα 15 δισ.

Σχετικά με άλλους χώρους και μνημεία, σύμφωνα με χτεσινή ανακοίνωση του ΥΠΠΟ, αποκαθηλώθηκαν ήδη τα πήλινα αγάλματα του 19ου αιώνα, που βρίσκονταν στην πρόσοψη του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και αποκαταστάθηκαν στις θέσεις τους τα μάρμαρα του στηθαίου της πρόσοψης του Μουσείου. Επίσης θα μείνει κλειστός ο πρώτος όροφος του Βυζαντινού Μουσείου για να αποκατασταθούν ζημιές. Σημειώνεται ότι προβλήματα παρουσιάζονται στον αρχαιολογικό χώρο Ελευσίνας και στην αναστηλωμένη "οικία Τραυλού" και χτες πραγματοποιήθηκε νέα αυτοψία. Επίσης σοβαρά προβλήματα αναφέρονται στα μεταβυζαντινά μνημεία της περιοχής Μενιδίου.

Δ. Μ.