«Μέρα - νύχτα» της Τζούλια Λόκτεβ

Βέβαια, ο Νίκος Μάρτης βραβεύτηκε για την «προσφορά του στον κινηματογράφο»! Η οποία «προσφορά» συνίσταται στο ότι το 1958, όντας υπουργός Βιομηχανίας του Κωνσταντίνου Καραμανλή, πέρασε μια διάταξη, που μετέφερε τον τομέα του Κινηματογράφου από το υπουργείο Προεδρίας στο Βιομηχανίας.

Ενας σοβαρός θεσμός όπως είναι, ή θα έπρεπε να είναι, το φεστιβάλ σε καμία περίπτωση δεν έπρεπε να επιβραβεύσει την επιλογή του Ν. Μάρτη, και μάλιστα βραβεύοντάς τον. Ο κινηματογράφος δεν είναι βιομηχανικό προϊόν, είναι πολιτιστικό. Η «διάταξη» του Ν. Μάρτη έσπρωξε τον κινηματογράφο σε στρεβλή ανάπτυξη, αφού τον αποστέρησε από το ουσιαστικό περιεχόμενό του και απόσεισε από την πολιτεία τις πολιτιστικές και εκπαιδευτικές ευθύνες της. Αυτά, όμως, φαίνεται, είναι ψιλά γράμματα, για τους υπεύθυνους του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Εκείνο που προέχει γι' αυτούς είναι να ευχαριστήσουν εκείνους οι οποίοι τους διόρισαν!

Το φεστιβάλ προχωράει χωρίς εκπλήξεις! Απόλυτα προβλεπόμενο! Το ίδιο και οι ταινίες του διαγωνιστικού. Εχτές είχαμε μια ακόμα ...προβλεπόμενη προβολή. Την ταινία της Τζούλιας Λόκτεβ «Μέρα - νύχτα».

Η γεννημένη στη Ρωσία, σπουδασμένη στο Μόντρεαλ, νεαρή σκηνοθέτιδα, τελείως αψυχολόγητα, έχυσε μόνη της το γάλα. Οσο ήξερε τι ήθελε να πει και δεν είχε αμφιβολίες για τις επιλογές της, μας παρουσίασε μια ταινία που, παρά τους αργούς ρυθμούς και τις επαναλήψεις, είχε μεγάλο ενδιαφέρον. Οταν, όμως, χρειάστηκε να αποκαλύψει τις βαθύτερες σκέψεις της, να πει ποιους αφήνει και με ποιους πάει, τότε φάνηκε το μεγάλο ιδεολογικό κενό της ίδιας και η φιλοσοφική ρηχότητα της ταινίας.

Μια πολύ νεαρή κοπέλα, αυστηρή και αποφασισμένη, προετοιμάζεται από τους συντρόφους της να λειτουργήσει σαν «καμικάζι, στην πλατεία Τάιμς της Νέας Υόρκης. Οσο διαρκεί η προετοιμασία της η ταινία αποσπά την προσοχή και το σεβασμό. Από το σημείο, όμως, που η κοπέλα «ζωστεί» τις βόμβες και βγει στο δρόμο για την πλατεία, η ταινία αρχίζει να μπάζει νερά. Το ναυάγιο ολοκληρώνεται με το τελείως ακατανόητο φινάλε. Ο μηχανισμός για την ανατίναξη, τελείως αυθαίρετα και αδικαιολόγητα, δεν μπαίνει σε λειτουργία. Η κοπέλα προσπαθεί, αλλά τελικά καταφεύγει στο ...θεό και παραπονιέται γιατί αρνείται να την πάρει κοντά του!

Τελείως ρηχή αντιμετώπιση ενός μεγάλου θέματος! Και να σκεφτείτε πως η σκηνοθέτιδα, σύμφωνα με δήλωσή της, «εμπνεύστηκε» την ταινία από ένα αληθινό γεγονός, που διάβασε σε εφημερίδα της πατρίδας της (Ρωσία), αλλά και από διάφορες ταινίες για την Ιωάννα της Λορένης! Η δική της ηρωίδα, βέβαια, μόνον επαναστάτρια και ανυπάκουη δεν ήταν. Καμία σχέση με τη Γαλλίδα ηρωίδα και, κυρίως, με τις αγωνίστριες του αραβικού κόσμου.