...Οι περισσότερες ανάγκες του παιδιού - ιδιαίτερα όταν ξεκινάει η διαδικασία της μόρφωσής του - μεγαλώνουν και καμιά προσπάθεια της λαϊκής οικογένειας δεν μπορεί να καλύψει τις ταξικές διαφορές και διακρίσεις που είναι αντικειμενικό φαινόμενο της εκμεταλλευτικής κοινωνίας, του καπιταλισμού...

Είναι μια φράση που συχνά ακούγεται από το στόμα προοδευτικών γονιών, με αγωνιστικές εμπειρίες και προβληματισμό. Μια φράση που ακούγεται ευχάριστα, αφού εμπεριέχει την έννοια της ελευθερίας, η οποία αποτελεί ευρύτερη επιθυμία και στόχο για τον άνθρωπο.

Πρόκειται όμως για λαθεμένη άποψη που μπορεί να έχει πολύ σοβαρές συνέπειες στην εξέλιξη του νέου ή της νέας. Το λάθος βρίσκεται στην αντίληψη, πως, στις συνθήκες της εκμεταλλευτικής κοινωνίας που ζούμε, υπάρχει δυνατότητα ελεύθερων επιλογών.

Μια τέτοια αντίληψη, κόντρα στην πραγματικότητα, αγνοεί πως η οικονομική κατάσταση της οικογένειας και η ταξική της θέση, παίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη του νέου ανθρώπου.

Ακόμα και η υγεία ή η ανάπτυξη του νέου ανθρώπου σχετίζονται με τη διατροφή και τις συνθήκες διαβίωσής του και φυσικά είναι ανάλογα με τις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας. Αλλιώτικα ζει το παιδί του φτωχού και αλλιώτικα του πλούσιου. Αλλιώτικα ζει και το παιδί κάποιου που λίγο - πολύ τα βολεύει.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, οι διαφορές υπάρχουν και γίνονται μεγαλύτερες όσο μεγαλώνει το παιδί και παράλληλα μεγαλώνουν οι ανάγκες του.

Ορισμένες από αυτές τις ανάγκες και όταν το παιδί είναι σε μικρή ηλικία, μπορούν να καλυφθούν με μικρές ή μεγαλύτερες στερήσεις της εργατικής οικογένειας.

Οι περισσότερες, όμως, ανάγκες του - ιδιαίτερα όταν ξεκινάει η διαδικασία της μόρφωσής του - μεγαλώνουν και καμιά προσπάθεια της λαϊκής οικογένειας δεν μπορεί να καλύψει τις ταξικές διαφορές και διακρίσεις που είναι αντικειμενικό φαινόμενο της εκμεταλλευτικής κοινωνίας, του καπιταλισμού. Ολοι, άλλωστε, ξέρουν πως οι σπουδές είναι πανάκριβες και το κόστος τους απαγορευτικό για τις λαϊκές οικογένειες. Και αν κάποιες από αυτές, με χίλιες δυο στερήσεις και θυσίες, κατορθώσουν να αποκτήσει το παιδί τους ένα πτυχίο, αυτό δεν του εξασφαλίζει καμιά επαγγελματική κατοχύρωση, οδηγώντας το στην ουρά των ανέργων. Εκεί, που η λεγόμενη αγορά εργασίας επιτρέπει στην ολιγαρχία του πλούτου να βρίσκει φτηνά εργατικά χέρια, ανασφαλείς ανθρώπους, ευάλωτους στους εκβιασμούς και τις πιέσεις.

Ξεκάθαρα προκύπτει πως ο επαγγελματικός προσανατολισμός και η απόκτηση εργασίας δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα ελεύθερων επιλογών. Οπως, επίσης, δεν μπορεί να είναι ανάλογη των ικανοτήτων - δυνατοτήτων του νέου ανθρώπου, αφού το σύστημα διαμορφώνει φραγμούς και φίλτρα σύμφωνα με τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης, που επιλέγει τους εκλεκτούς της.

Ακόμα και η διαμόρφωση της προσωπικότητας του νέου ανθρώπου, σε αυτή την κοινωνία, δε γίνεται ανεπηρέαστα, ελεύθερα και στη βάση των όποιων επιθυμιών του.

Η ολιγαρχία του πλούτου, τα μονοπώλια και οι διάφοροι ιμπεριαλιστικοί οργανισμοί κάνουν ό,τι μπορούν για να διασφαλίσουν τα κέρδη τους και σε αυτό το πλαίσιο τη διατήρηση του καθεστώτος της εκμετάλλευσης. Γι' αυτό θέλουν υποταγμένες προσωπικότητες, με αδυναμία ολοκληρωμένων κρίσεων και συγκρίσεων. Χωρίς θέληση και δυνατότητα αντίδρασης στην εκμετάλλευση και την καταπίεση, θέλουν φοβισμένους εργάτες στα εργοστάσια τους και βολικούς καταναλωτές στα μαγαζιά τους.

Σε αυτή τη λογική προωθούν το Marketing, τις διαφημίσεις και το life style.

Παρεμβαίνουν και επιδιώκουν να διαμορφώσουν ακόμα και τα γούστα της νέας γενιάς, με τελική επιδίωξη να ελέγχουν τους στόχους και τα σχέδια που διαμορφώνει.

Με άλλα λόγια, θέλουν να φτιάξουν τους νέους εργαζόμενους στα δικά τους μέτρα. Είναι ξεκάθαρο σε αυτήν τη διαδικασία ότι ο νέος δεν είναι ελεύθερος να διαλέξει και όποιος τον αφήνει αβοήθητο, τον αφήνει εκτεθειμένο στα νύχια του συστήματος και της εκμετάλλευσης.

Γι' αυτό θεωρούμε λαθεμένη την άποψη «αφήνω ελεύθερο το παιδί μου να διαλέξει το δρόμο του»... Και φυσικά, προτείνουμε μια εντελώς διαφορετική στάση και πρακτική.

Είναι απόλυτα αναγκαίο να διευκολύνουμε τον νέο άνθρωπο να αποκτήσει δικές του εμπειρίες βοηθώντας τον ταυτόχρονα στην ερμηνεία και την ταξινόμησή τους.

Να συμβάλλουμε στην ευρύτερη δυνατή μόρφωσή του, βοηθώντας τον να τη χρησιμοποιεί στη διαμόρφωση άποψης, θέσεων και στόχων.

Να βοηθήσουμε τον νέο να δράσει για να ικανοποιήσει τις ανάγκες και τους στόχους, που ο ίδιος διαμόρφωσε στα πλαίσια της κοινωνίας που ζούμε.

Σε αυτήν την κατεύθυνση, οφείλουμε να επιμείνουμε στη διαμόρφωση αντίληψης για τον ταξικό χαρακτήρα της κοινωνίας. Για την εκμετάλλευση και την καταπίεση που ασκούν η άρχουσα τάξη και τα μονοπώλια. Για το νόημα των αγώνων και την αξία της συλλογικής προσπάθειας. Για την ανάγκη απόρριψης των ατομικών λύσεων. Της λογικής που επιτρέπει την επικράτηση του δίκιου του ισχυρότερου.

Σε αυτή τη βάση δεν μπορούμε να μένουμε αμέτοχοι στη διαμόρφωση της προσωπικότητας των νέων ανθρώπων, όταν η ολιγαρχία του πλούτου και τα μονοπώλια κινούνται δραστήρια και πολύπλευρα, αξιοποιώντας τη δύναμη της εξουσίας και τον έλεγχο κάθε κοινωνικής δραστηριότητας που εμπορευματοποιούν.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειώσουμε και τον κίνδυνο να μετατραπεί η δική μας βοήθεια σε εμπόδιο για την ανάπτυξη αυτοτελών και ανεξάρτητων προσωπικοτήτων. Με δικά τους κριτήρια, άποψη και θέλω.

Για να ξεπεράσουμε αυτόν τον κίνδυνο και για να μη χτίσουμε σχέσεις εξάρτησης για τους νέους ανθρώπους, οφείλουμε να αποφύγουμε κάθε απολυτότητα, επιδιώκοντας να διαμορφώνουν αρχές και κριτήρια σκέψης μέσα από την κοινωνική τους δραστηριότητα και τη συλλογική ζωή με τους συνομήλικούς τους.

Να ενθαρρύνουμε τη συμμετοχή τους στις μαθητικές κοινότητες, στα 5μελή και στα 15μελή συμβούλιά τους. Στους φοιτητικούς συλλόγους. Σε ομάδες ερασιτεχνικής δημιουργίας, αθλητικές ή πολιτιστικές. Σε πολιτιστικούς και αθλητικούς συλλόγους.

Σε κάθε περίπτωση, στοιχείο της σωστής διαπαιδαγώγησης είναι η πολιτικοποίηση των απόψεων που διαμορφώνουν οι νέοι άνθρωποι από τη μικρότερη δυνατή ηλικία.

Από τη στιγμή που νήπια ακόμη ζητούν τα παιχνίδια που τους αρέσουν.

Μια τέτοια πολιτικοποίηση ξεκινάει από την εικόνα που θα διαμορφώσουν για τις πραγματικές οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας σε ένα κοινωνικό περιβάλλον εκμετάλλευσης και καταπίεσης.

Τα παιδιά πρέπει να ζουν στην πραγματικότητα και να αποκτούν τη δυνατότητα να την αντιμετωπίζουν.

Πρέπει να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων της οικογένειας για όλα τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει.

Το γυάλινο κλουβί ή το αποστειρωμένο περιβάλλον όχι μόνο δε βοηθά, αντίθετα, βλάπτει αφού αφήνει τους νέους να αντιμετωπίζουν τα κοινωνικο - οικονομικά προβλήματα της ζωής απροετοίμαστοι.

Χωρίς να έχουν αντιληφθεί τη βασική αντίθεση της κοινωνίας που ζουν και που θα επηρεάζει καθοριστικά τη ζωή τους σαν άτομα, σαν μονάδες ενός ευρύτερου συνόλου που έχει τα ίδια χαρακτηριστικά με αυτούς. Σαν κοινωνική ομάδα (τάξη).

Με αυτές τις σκέψεις, έχουμε τεράστια ευθύνη απέναντι στη νέα γενιά που πρέπει να τη δούμε συναγωνιστικά, συντροφικά. Οχι σαν εισαγγελείς και αφ' υψηλού κριτές. Αλλά σαν σύντροφοι με μεγαλύτερη εμπειρία από τους αγώνες της κοινωνικο - πολιτικής μας ζωής.

Αυτή την ευθύνη μπορούμε να τη μοιραστούμε με την ΚΝΕ, που στη διάρκεια της πολύχρονης λειτουργίας της διαμόρφωσε τεράστια εμπειρία και κατέκτησε υψηλή θέση στην αντίληψη των προοδευτικών ανθρώπων.